13 marca 2019 roku w Muzeum Narodowym w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy odbędzie się spotkanie z dr. Łukaszem Kamińskim oraz dr. Markiem Mutorem, autorami wystawy „Raj doczesny komunistów”. Prezentuje ona jeden z XX-wiecznych totalitaryzmów, który przyczynił się do wybuchu II wojny światowej i cierpień milionów ludzi podczas jej trwania i po jej zakończeniu. Fragment tej ekspozycji zostanie zaprezentowany przy okazji środowej debaty w formie prezentacji multimedialnej.
Wystawa ta miała przypomnieć, co działo się pod szyldem czerwonej ideologii – czystki, zabójstwa, zastraszanie, formatowanie ludzkich umysłów – by w efekcie stworzyć nowego człowieka, zwanego homo sovieticus. Pokazano w ramach niej budowę utopijnego raju na ziemi, który stał się dla milionów ludzkich istnień piekłem. Z tego powodu autorzy posłużyli się nawiązaniem do dziewięciu kręgów piekła z „Boskiej komedii” Dantego. Na ekspozycji te kręgi to kolejno: kłamstwo, zniewolenie, świat bez Boga, nędza, kontrola, nienawiść, terror, zbrodnia, zapomnienie. Zagadnienia te przedstawiono również przez pryzmat oryginalnych eksponatów pochodzących m.in. z Chin, Czech, Rosji czy Słowacji.
W „Dzienniku telewizyjnym” Joanna Szczepkowska powiedziała: „Proszę państwa, 4 czerwca 1989 roku o godzinie dwunastej w południe skończył się w Polsce komunizm”. W Polsce, upadek komunizmu nastąpił 30 lat temu, a ocena zbrodni komunistycznych ulega powolnemu zatarciu. Czy tak faktycznie się stało, że z dnia na dzień ludzie pamiętający jedynie życie w systemie komunistycznym odnaleźli się w nowej rzeczywistości? Czy społeczeństwo polskie, pamiętające czasy II RP, II wojnę światową, ukrywające swoje przekonania i przeszłość w PRL, nagle wyszło z podziemia i nauczyło się żyć w zupełnie nowej/kolejnej, nieznanej im rzeczywistości? Symbole komunistyczne czy przedstawiciele tej ideologii na koszulkach – czy taka będzie pamięć młodego pokolenia o zbrodniach komunistycznych? A może jej brak? Pytania i zagadnienia, jakie pojawią się podczas debaty, będą oscylowały wokół konsekwencji totalitaryzmu komunistycznego, czy jest wciąż obecny, co w nas pozostało z tej ideologii i co świadomie bądź nie przekazujemy kolejnym pokoleniom.
Dr Łukasz Kamiński, wiceprezes Europejskiej Platformy Pamięci i Sumienia. W latach 2011–2016 prezes IPN. Historyk, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2000 roku w IPN, początkowo jako naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej we Wrocławiu, następnie kierownik Referatu Badań Naukowych, Dokumentacji i Zbiorów Bibliotecznych. Od 2006 roku zastępca dyrektora Biura Edukacji Publicznej, od 2009 roku dyrektor BEP. Pomysłodawca i kierownik Letniej Szkoły Historii Najnowszej. Członek redakcji półrocznika „Pamięć i Sprawiedliwość” i redakcji „Encyklopedii Solidarności”, członek kolegium „Biuletynu Instytutu Pamięci Narodowej”.
Dr Marek Mutor, dyrektor Ośrodka Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu. Polonista i historyk, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Szef Narodowego Centrum Kultury w latach 2006–2007 oraz w 2016 roku. Twórca państwowych programów, m.in. „Patriotyzm jutra”, „Świadkowie historii”. Organizator wystaw, m.in. „Pociąg do historii” czy „Solidarny Wrocław”. Twórca Centrum Historii Zajezdnia.
_______________
Raj doczesny komunistów – Debata
Konsekwencje ideologii komunistycznej i pozostałości homo sovieticus
Muzeum Narodowe w Szczecinie
– Centrum Dialogu Przełomy
pl. Solidarności 1, Szczecin
13 marca 2019 (środa), o godz. 17.00
Wstęp wolny
Organizatorzy: Muzeum Narodowe w Szczecinie, Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu, Sieć Ziem Zachodnich i Północnych