Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, Oddziału Muzeum Narodowego w Warszawie, oraz Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego przygotowują międzynarodową konferencję naukową, poświęconą pomnikom w Europie Środkowo-Wschodniej.
Punktem wyjścia do dyskusji będą – obejmujące wymiar materialny, społeczny, kulturowy, historyczny, polityczny i ekologiczny – biografie pomników, które powstawały w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1918–2018, zarówno w efekcie polityk oficjalnych, jak i działań wernakularnych.
Wśród tematów konferencji znajdą się praktyki związane z pomnikami, ich tworzenie, niszczenie, przetwarzanie, burzenie; to, jak umierają, żyją, także życiem po życiu, i trwają w swojej postaci materialnej, ale też jako wyobrażenia, ślady i powidoki. Poruszone zostanę kwestie m.in. strategii instytucjonalnych i państwowych, kontekstu środowiska naturalnego, materialności pomników, ich sprawczości i związanych z nimi praktyk – czego od nas chcą i czego chcemy od nich, ich formy i poetyki, nie tylko rzeźbiarskiej.
Tak pogłębiony analityczny namysł prowadzi do postawienia szerszych pytań o historię i pamięć w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, a w efekcie o regionalną tożsamość. Mit środkowoeuropejski, który z taką mocą odżył po 1989 roku, dziś przeżywa kryzys – czy mogą wyłonić się z niego nowe, ożywcze siły i narracje? Jaką rolę mogą w nich odegrać pomniki?
Sesje w ramach konferencji obywały się będą w dwóch miejscach: w pierwszym i trzecim dniu konferencji – w Królikarni, w drugim dniu – w Instytucie Kultury Polskiej UW.
Program konferencji
Czwartek, 21 marca 2019
Królikarnia Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego, Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie
Ul. Puławska 113a; 02-707 Warszawa
- 16:00 – Oficjalne otwarcie i prezentacja projektu
- IKP (Prof. Iwona Kurz), Królikarnia (Agnieszka Tarasiuk), przywitanie gości konferencyjnych
- 16:15 – 17:15 – Keynote Prof. Zvonko Maković (University in Zagreb) – Jugosłowiańskie monumenty: W poszukiwaniu nowych form upamiętnień
- 17:15 Przerwa kawowa
SESJA 1: Stygmatyzacje
- 18:00-18:30 – Dr Mischa Gabowitsch (Einstein Forum w Poczdamie) – Wznoszenie radzieckich pomników wojennych
- 18:30-19:00 – Prof. Paweł Machcewicz (ISP PAN) – Lenin z Jedwabnego
- 19:00 – 19:30 – Prof. Hana Pichova (University of North Carolina – Chapel Hill) – Jak wymazać monument postawiony na wieczność? Przypadek pomnika Stalina w Pradze Czeskiej
- 19:30–20.00 – dyskusja – Agnieszka Tarasiuk
Piątek, 22 marca 2019
Instytut Kultury Polskiej Wydział Polonistyki
Uniwersytet Warszawski
ul. Krakowskie Przedmieście 26/28; 00-927 Warszawa
SESJA 2: W służbie tożsamości
- 10:00-10:30 – Dr Sofia Dyak (Center for Urban History of East Central in Lviv) – Lwów i materialne archiwizowanie pamięci
- 10:30-11:00 – Dr Magdalena Howorus-Czajka (Uniwersytet Gdański) – Mitologia piastowska – forma, funkcja, kontekst w pomnikach na Ziemiach Odzyskanych okresu PRL
- 11:00-11:30 – Maroje Mrduljaš (University in Zagreb) – Jugosłowiański socjalizm. Niechciane dziedzictwo pomników?
- 11:30-12:00 – dyskusja – Konrad Schiller
- 12:00-12:30 – Przerwa kawowa
SESJA 3: Pamięć i znikanie
- 12:30-13:00 – Katy Bentall (Artystka, Tchorek-Bentall Studio, Warszawa/ Warsaw) – Tablice Karola Tchorka
- 13:00–13:30 – Prof. Andrzej Koss – Pomnik Dzierżyńskiego od upadku do utrzymywanie przy „życiu”
- 13:30-14:00 – Dr Magda Szcześniak (Instytut Kultury Polskiej Uniwersytet Warszawski) – Pomnik Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku
- 14:00-14:30 – Nataša Ivančević (Museum of Contemporary Art Zagreb) – Los pomnika Vojina Bakića w dwóch systemach politycznych
- 14:30 – 15:00 – dyskusja
- 15:00 – 17:00 Przerwa – Lunch
- 17:00 DEBATA – : Europa Środkowo–Wschodnia – wspólna pamięć?
Prowadzenie: Prof. Iwona Kurz (Instytut Kultury Polskiej Uniwersytet Warszawski) - 19:30-21:00 – Spotkanie z twórcami wystawy: Miłość. Nadzieja. Wiara. Ku czci…, w Biurze Wystaw
Sobota, 23 marca 2019
Królikarnia Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego, Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie
Ul. Puławska 113a; 02-707 Warszawa
SESJA 4: Psychogeografia
- 10:30-11:00 – Dr Piotr Majewski (SWPS) – Skopje 2014
- 11:00-11:30 – Dr Piotr Przybyła (Uniwersytet Wrocławski) – Geohardware: Góra św Anny.
- 11:30-12:00 – Prof. Nikolai Voukov (Bulgarian Academy of Sciences) – Miasta i pamięć. Przypadek Płowdiw
- 12:00 – 12:30 – Maria Nowakowska (Instytut Historii Sztuki Uniwersytet Łódzki) – Mauzoleum na łódzkim Radogoszczu
- 12:30-13:00 – Ewa Ziembińska (Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie) – Konkurs na pomnik marszałka Piłsudskiego
- 13:00 – 13:30 dyskusja
_______________
Pomniki Europy Środkowo-Wschodniej 1918–2018
Międzynarodowa konferencja naukowa
towarzysząca wystawie
POMNIK. Europa Środkowo-Wschodnia 1918-2018
Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego
Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie
Ul. Puławska 113a
02-707 Warszawa
Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego
Krakowskie Przedmieście 26/28
05-077 Warszawa
21 – 23 marca 2019 roku
Czytaj również: Pomnik. Europa Środkowo-Wschodnia 1918–2018
