18 grudnia w Warszawie zakończył się 11. MFF Watch Docs. Prawa Człowieka w Filmie – jedna z dwóch największych na świecie imprez filmowych poświęconych prawom człowieka.
W ciągu 10 dni festiwalowa publiczność obejrzała blisko 90 filmów z całego świata, w których zaangażowanie na rzecz praw jednostki łączy się ze sztuką filmową. Laureatem tegorocznej nagrody im. Marka Nowickiego, przyznawanej dokumentalistom za wybitne osiągnięcia w ukazywaniu praw człowieka w filmie, jest chiński reżyser Zhao Liang – twórca takich dokumentów jak Zbrodnia i kara (Crime and Punishment) czy Petenci (Petition) – film dziesięciolecia festiwalu Watch Docs.
W konkursie o nagrodę Watch Docs zobaczyliśmy najlepsze światowe dokumenty dotyczące szeroko pojętej problematyki praw człowieka, wyprodukowane w latach 2010 – 2011. O zwycięstwo walczyło 19 filmów wybranych spośród 1200 zgłoszeń z całego świata.
Nagrodę Watch Docs, międzynarodowe jury w składzie: Klara Grunning-Harris, Hana Kulhankova, Marc Isaacs i Paweł Łoziński postanowiło przyznać Fernandowi Melgarowi za film Lot Specjalny. Jury przyznało również dwa Specjalne Wyróżnienia, które otrzymał Kolaborant i jego rodzina Ruthie Shatzy i Adiego Barasha oraz Szyb Nr 8 Marianny Kaat. Laureatem Nagrody Publiczności został film Białoruski sen Ekateriny Kibalchich.
Watch Docs to wspólne przedsięwzięcie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, warszawskiego Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski oraz Społecznego Instytutu Filmowego. Po zakończeniu festiwalu w Warszawie, Watch Docs rusza w Polsce – w 2012 jego objazdowa odsłona zawita do 40 polskich miast.
Uzasadnienie werdyktu jury:
Tegoroczną nagrodę Watch Docs otrzymuje film, którego twórcy zabrali widzów w niezwykłą podróż do wnętrza zamkniętej instytucji mieszczącej się w kraju kojarzonym z dobrobytem. Instytucja to właściwie więzienie, w którym niechciani przez bogatą Europę migranci oczekują na to, co nieuniknione – na bilet w jedną stronę, lot specjalny do domu.
W niezwykle ludzki sposób i z dużym szacunkiem autorzy dokumentu obserwują spotkanie dwóch światów – zatrzymanych migrantów i strażników, pracowników instytucji trzymających ludzi w klaustrofobicznym zamknięciu.
Pozornie sprawiedliwy i zgodny z prawem system deportacji okazuje się w rzeczywistości okrutny i nieludzki. Rozbijane są rodziny, ludzie cierpią. Nikogo nie oceniając autor filmu buduje metaforę dzisiejszego świata i każe nam zastanowić się po czyjej jesteśmy stronie.
Nagrodę Watch Docs otrzymuje film Lot Specjalny Fernanda Melgara.
Jury przyznało również dwa Specjalne Wyróżnienia: Specjalne Wyróżnienie jury postanowiło przyznać filmowi Kolaborant i jego rodzina Ruthie Shatz i Adiego Barasha, którego twórcom udało się poprzez historię jednej rodziny przedstawić złożoność konfliktu izraelsko-Palestyńskiego. Drugie Specjalne Wyróżnienie jury przyznało filmowi Szyb Nr 8 Marianny Kaat – za historię o trójce ukraińskich dzieci, które walcząc o przetrwanie dorastają na naszych oczach.