13 lutego w 2009 r. w sali kinowej Zachęty w Warszawie odbędzie się otwarcie wystawy Performer, przygotowywanej przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego i Zachętę Narodową Galerią Sztuki we współpracy z Instytutem im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu w ramach Roku Grotowskiego.
Wątki z twórczości Grotowskiego zaprezentowane zostaną przez pryzmat sztuk wizualnych: filmowa dokumentacja z prób, przedstawień, ćwiczeń aktorskich oraz wywiady z reżyserem zestawione zostaną z dziełami artystów, których łączą z nim wspólne inspiracje lub jednakowe podejście do sztuki, ciała, duchowości. Wystawa Peformer wyrasta z potrzeby przemyślenia twórczości Grotowskiego jako zjawiska istotnego nie tylko w perspektywie rozwoju teatru, ale też w kontekście szerzej rozumianych przemian kulturowych drugiej połowy XX wieku, których sztuki wizualne, teatr, literatura i filozofia stały się świadectwem.
Tytuł wystawy Performer to także tytuł jednego z tekstów Jerzego Grotowskiego. Georges Banu pisał o owym tekście, iż należy [go] czytać jako wskazówki z trasy, a nie klauzule programu, ani jako dokument końcowy, spisany, zamknięty. Podobnie należałoby czytać wystawę: jej celem nie jest całościowa prezentacja dzieła Grotowskiego, jego dorobku, nie ma ona charakteru monografii wybitego reżysera i antropologa teatru. To raczej kolekcja zapisków dokonanych na marginesie tego, co bywa postrzegane jako główny korpus dzieła Grotowskiego. Wystawa nie opiera się na próbach rekonstrukcji słynnych spektakli czy też dokonań z okresu po-teatralnego. Poprzez prezentację dokumentalnych zapisów ćwiczeń, fragmentów prób i spektakli, rozmów z Grotowskim, próbuje natomiast zrekonstruować sposób myślenia tego twórcy na temat ciała jako miejsca doświadczania pierwotnej duchowej rzeczywistości.
Artyści biorący udział w wystawie: Marina Abramovic, Marina Abramovic/Ulay, Vito Acconci, akcjoniści wiedeńscy (Günther Brus, Otto Muehl, Hermann Nitsch, Rudolf Schwarzkogler), Lygia Clark, Roman Dziadkiewicz, Joan Jonas, Ana Mendieta, Bruce Nauman, Gina Pane, Carolee Schneemann, Grzegorz Sztwiertnia, Hannah Wilke, Zbigniew Warpechowski.
kuratorzy: (Instytut Teatralny w Warszawie), Jarosław Suchan (Muzeum Sztuki w Łodzi), Hanna Wróblewska (Zachęta). Wystawa potrwa do 25 marca 2009.
Zachęta Narodowa Galeria Sztuki
pl. Małachowskiego 3
00-916 Warszawa