Dostępny jest czwarty numer kwartalnika kulturalnego Fragile. Czym jest luksus? Wystarczy obejrzeć Luxe TV, przeczytać Logo, przejść się po galerii, tej handlowej. Luksus uwodzi, czaruje i uzależnia. Z dzisiejszej perspektywy aż trudno uwierzyć, że w niektórych kulturach archaicznych wyrażano niechęć do zbytku i podkreślano swoją pozycję społeczną m.in. poprzez lekceważący stosunek do dóbr materialnych.
Dziś luksus najczęściej jest synonimem sukcesu. Stąd nikogo nie dziwi, że gwiazdy przemysłu kultury afiszują się nim, co przybiera nieraz karykaturalne kształty. Dla wielu zaś zdecydowanie ważniejszy jest luksus niematerialny, jakim jest czas wolny i możliwość realizacji swoich pasji. Potwierdza to egalitarność marzenia o luksusie, jako czymś cennym, trudno dostępnym, choć bardzo różnie rozumianym.
Jakkolwiek sukces w naszej kulturze oceniany jest pozytywnie, tak pożądanie luksusu jest już mniej jednoznaczne. Różne mogą być jego motywy; otaczamy się bogactwem, bo po prostu lubimy wygodę, a może kompensujemy bardziej skrytą potrzebę… Poprzez ekskluzywne przedmioty określamy swoją osobę – dla siebie i w oczach innych. Dzięki złotej biżuterii czy kabrioletom mamy większą możliwość wpływu na ludzi. Kreujemy, nieraz mało uzasadnione, wyobrażenia o nas samych. Manager w markowym garniturze będzie miał większą siłę przebicia i podpisze więcej kontraktów, a kobiety w ekskluzywnych naszyjnikach, zgodnie z ich tradycyjnym erotycznym obrazem, będą postrzegane jako bardziej pociągające. Życie w luksusie nie zawsze jest wyborem, często narzuca go nam nasza rola społeczna, stereotyp, któremu łatwiej się poddać, niż go łamać. W czasach kryzysu luksus jeszcze bardziej rozkwita. Anna Gregorczyk, redaktor naczelna
W numerze:
LITERATURA
Lux Lux: po rosyjsku – Aleksandra Potoczek
Haremy wyobraźni. Luksusowe podróże XIX-wiecznych orientalistów – Marta Guillermo-Sajdak
Oblicza luksusu w młodej poezji serbskiej – Agnieszka Żuchowska-Arent
Czytać bez ołówka? O luksusie czytelniczym zawodowych czytaczy – Anna Kapusta
Luksus zapisany w książkach – Joanna Bąk
Cudnie jest być kobietą i bywać poetką. Rozmowa z Magdaleną Buraczewską-Świątek – Małgorzata Lebda
SZTUKA
Luxus – Paweł Jarodzki
O śmiechu za plecami – Łukasz Białkowski
Amerykańskie marzenie brytyjskich artystów. Luksus amerykańskiego życia jako wzorzec tożsamości dla brytyjskich artystów po II Wojnie Światowej – Karolina Kolenda
Costume jewelry – luksus dla wszystkich – Agata Antonowicz
Luksus dla ubogich – strategie Jeffa Koonsa – Alexandra Hołownia
Psychopatologia dobrobytu – Koons obraża Burbonów – Marta Lisok
Kobieta jako towar luksusowy – pornograficzna sztuka Helmuta Newtona – Agnieszka Marek
Żądza luksusu – Piotr Sikora
Zmienne wymiary widzenia – Michał Jakubowicz
MUZYKA
Patent na luksus. Zbytek i pieniądze w muzyce popularnej – Mariusz Rzeszutko
Audiovoodoo. 7 pytań w których odpowiemy, czy luksusowy sprzęt audio jest wart swojej ceny? – Paweł Aleksandrowicz
O potrzebie dwoistości. Na marginesie dwóch festiwali – Bogusław Tondera
Człowiek, który wymyślił Duane’a Eddy’ego. Rozmowa z Markiem Ribotem – Tomasz Gregorczyk i Janusz Jabłoński
TEATR
Broadway dzisiaj – zachować pozory – Monika Ples
Zabójcza lekkość bytu – Barbara Serwatka
ARCHEOLOGIA
Luksus w odległej przeszłości? – Sławomir Kadrow
Świadectwa zbytkownego życia czy społecznych obowiązków? Uwagi na marginesie studiów nad tzw. skarbami z epoki brązu – Wojciech Blajer
Elity wśród starożytnych Indian Ameryki Północnej? Kultura Missisipi – Radosław Palonka
FILOZOFIA
Zbytek filozoficznego zdziwienia – Karolina Glazor
VARIA
Jak dobrze – Łukasz Orbitowski