6 grudnia w Muzeum okręgowym w Toruniu zostanie otwarta pierwsza część nowej stałej wystawy pt. Toruń i jego historia.
Toruń i jego historia to wystawa, która w swym ostatecznym kształcie obejmie okres od pradziejów do końca XX wieku. Jej konstrukcja umożliwi systematyczne dodawanie coraz to innych elementów – zarówno zabytków, jak i rozwiązań aranżacyjnych.
Obecnie udostępniona została pierwsza część ekspozycji, obejmująca historię Torunia w okresie przedlokacyjnym oraz w epoce średniowiecza.
W wielkiej sieni Domu Eskenów zaprezentowano prahistorię okolic dzisiejszego Torunia. Dzięki badaniom archeologicznym prowadzonym w samym mieście i terenach wokół niego pozyskano wiele zabytków z okresu przed powstaniem Torunia, które znalazły się na wystawie. Są to m. in. przedmioty codziennego użytku, biżuteria i broń.
Główna część ekspozycji obejmuje tematycznie powstanie i rozwój Torunia w epoce średniowiecza. Początek miasta nierozerwalnie związany był z przybyciem na ziemię chełmińską w 1228 roku rycerzy Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie. 28 grudnia 1233 roku wielki mistrz krzyżacki Herman von Salza oraz mistrz krajowy Herman Balk wydali przywilej, zwany później chełmińskim, który regulował założenie oraz definiował prawa i przywileje Torunia i Chełmna.
Lokacja Starego Miasta stanowiła początek procesu intensywnego napływu osadników, głównie kupców, z różnych rejonów ziem polskich oraz innych krajów europejskich. Dla rozwoju nowo utworzonego miasta fundamentalne znaczenie miała decyzja o wzniesieniu zamku krzyżackiego, która zapadła krótko przed połową XIII wieku. Kolejnym etapem było założenie w 1264 roku Nowego Miasta Torunia. Od tego momentu trzy odrębne organizmy funkcjonowały obok siebie, by w 1454 roku połączyć się i utworzyć, już także pod względem formalnym, jedno miasto – Toruń.
Rozkwit gospodarczy Torunia w XIV i XV wieku wiązać należy przede wszystkim z przystąpieniem miasta, jeszcze przed 1280 rokiem, do Związku Miast Hanzeatyckich. W tym okresie Toruń był jednym z największych ośrodków handlowych w Prusach. Stanowił ważny punkt na szlaku wielkiej wymiany handlowej pomiędzy południem a północą Europy. Intensywnie rozwijały się także cechy rzemieślnicze. Istotną rolę odgrywał również udział Torunia i jego mieszkańców w konfliktach pomiędzy Zakonem a królami polskimi.
W tej części wystawy znalazły się obiekty związane z wyżej wymienionymi zagadnieniami: m.in. zabytki ilustrujące życie codzienne, broń, towary, którymi handlowali toruńscy kupcy oraz średniowieczne rzeźby sakralne. Zaprezentowane zostały także najważniejsze dokumenty dla dziejów miasta: odnowiony akt lokacyjny Torunia, akt lokacyjny Nowego Miasta Torunia oraz dokument zawarcia pierwszego i drugiego pokoju toruńskiego.
Kuratorami wystawy są Katarzyna Pietrucka i Iwona Markowska.
Toruń i jego historia
Od 6 grudnia 2012 roku
Muzeum Okręgowe w Toruniu