25 stycznia w Teatrze im. S. Jaracza w Olsztynie odbędzie się premiera spektaklu Klaun, utworu uchodzącego za przełomowy w twórczości Pavela Kohouta, który jest dowodem zerwania przez twórcę z poetyką socrealistyczną.
Klaun uwidacznia podstawowy konflikt między dwoma głównymi bohaterami: dyrektorem cyrku i Augustem – tytułowym klaunem. Jeśli dyrektor jest w prostej linii spersonifikowanym reprezentantem władzy, to August uosabia sztukę – jej rolę i sposób funkcjonowania w społeczeństwie.
W planie fabularnym to historia klauna, który ma jedno marzenie: chce zostać dyrektorem cyrku, aby tym samym mieć prawo tresury białych lipicanów (koni będących krzyżówką ras krajowych i hiszpańskich). W swej naiwności wchodzi w niebezpieczną grę z dotychczasowym dyrektorem Holzknechtem. Ten nie ma zamiaru oddać władzy i obmyśla okrutny podstęp.
W planie metaforycznym sztuka jest opowieścią o mechanizmach przemocy i dominacji. Ukazuje wręcz leśmianowskie sny o potędze artysty, i jednocześnie jego bezradność wobec twardych reguł makiawelicznego świata władzy. Bo też, nie umniejszając artystom, czy można sobie wyobrazić, by na czele nie tylko cyrku, ale też teatru, Kościoła, państwa stał ktoś w rodzaju klauna – choćby i najszlachetniejszego w swej błazeńskiej profesji?… To niedopuszczalne. Władza, nierzadko tragikomiczna, groteskowa, musi mieć maskę kapłana.
Klaun – Pavel Kohout
Reżyseria: Giovanny Castellanos
Obsada:
Paweł Parczewski/Giovanny Castellanos – August Klaun
Cezary Ilczyna- Dyrektor cyrku
Artur Steranko – Bumbul Klaun, ojciec Lulu
Marcin Tyrlik – Inspektor
Małgorzata Rydzyńska – Lulu/ żona dyrektora
Przemysław Niedzielski – Gustaw, syn Augusta
Prapremiera polska: 25 stycznia 2014, Scena Margines
Teatr im. S. Jaracza w Olsztynie