W czerwcu w toruńskim CSW Znaki Czasu rusza Festiwal Architektury i Wzornictwa Tormiar – Rehabilitacja Wyobraźni. To pierwsze tego formatu wydarzenie dedykowane architekturze przestrzeni publicznej drugiej połowy XX wieku, w tym głównie realizacjom z czasów PRL-u. W programie przewidziano dwie wystawy, ogólnopolską konferencję naukową, warsztaty edukacyjne, projekcje filmowe, architektoniczne zwiedzanie miasta, a także spotkania z projektantami, architektami i historykami dizajnu.
Festiwal Tormiar to projekt mający na celu wywołanie refleksji nad architekturą i wzornictwem, w kontekście zmian, które dokonały się w Polsce w II poł. XX wieku. Trwająca obecnie dyskusja nad powojennym dziedzictwem koncentruje się głównie wokół realizacji w dużych ośrodkach miejskich. Na odkrycie wciąż czekają projekty, które powstały w mniejszych miejscowościach, jak również ich twórcy, którzy w czasach braków materiałowych oraz nakazów normatywnych twórczo zmagali się z zastaną rzeczywistością.
Koncepcje i teorie, które wpłynęły na sposób projektowania w czasach PRL, a także w okresie transformacji ustrojowej, to obszar mało znany i powszechnie niedoceniany. Festiwal będzie okazją do zaprezentowania trendów w powojennej polskiej architekturze i w ówczesnym wzornictwie. Dziś, gdy na naszych oczach znikają kolejne, często unikatowe obiekty, niezwykle istotna jest zarówno ich popularyzacja, jak i przywracanie wiedzy o ich twórcach. W tym kontekście przykład Torunia stanowi punkt wyjścia do dyskusji na temat postrzegania dokonań poprzednich pokoleń w dziedzinie projektowania.
Tormiar jest efektem działań grupy, która ukonstytuowała się w CSW w 2013 roku. Nazwa projektu utworzona została na wzór popularnych w okresie PRL nazw firm czy zakładów przemysłowych zawierających w sobie często skrót nazwy miasta lub państwa (Tor, Pol), oraz słowa odnoszącego się bezpośrednio do działalności firmy (Tormięs, Herbapol). Składa się z przedrostka Tor określającego terenowy obszar badań (Toruń) oraz słowa pomiar definiowanego jako proces oddziaływania przyrządu pomiarowego z badanym obiektem, którego wynikiem jest uzyskanie informacji o własnościach obiektu.
Hasło festiwalu, Rehabilitacja wyobraźni, odnosi się do apelu projektanta i teoretyka Andrzeja Pawłowskiego, który zwraca uwagę, że architektura i wzornictwo nie są tylko gotowymi do skonsumowania obiektami, lecz powinna im towarzyszyć wspólna, twórcza aktywność, która zastąpi dotychczasową bierność użytkowników. Potrzeba rehabilitacji wydaje się być aktualna szczególnie dziś, gdy przeminęły dawne estetyczne mody, a projekty poprzednich pokoleń spotykają się z niezrozumieniem i odrzuceniem i nie są doceniane przez odbiorców.
Kuratorzy: Marta Kołacz, Cezary Lisowski, Piotr Lisowski
Tormiar – Festiwal Architektury i Wzornictwa: Rehabilitacja wyobraźni
Od 26 czerwca do 1 lipca 2014 r.
Wystawy potrwają do 21 września 2014 r.
Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu
Toruń