29 lipca w Berlinie, w Centrum Dokumentacyjnym Topografia Terroru, została otwarta wystawa Powstanie Warszawskie 1944. Jest ona wspólnym przedsięwzięciem Fundacji Topografia Terroru oraz Muzeum Powstania Warszawskiego.
Wystawa przygotowana w ramach współpracy Fundacji Topografia Terroru w Berlinie i Muzeum Powstania Warszawskiego z okazji 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego jest wydarzeniem bez precedensu w historii współczesnych relacji polsko-niemieckich.
Centrum Dokumentacyjne Topografia Terroru w Berlinie funkcjonuje w szczególnej przestrzeni: do 1945 roku mieściła się tam główna siedziba dowództwa SS oraz centrale Gestapo i SD. Urzędował tam Heinrich Himmler, a tuż obok znajdowała się siedziba Ministerstwa Lotnictwa Rzeszy Göringa. To miejsce, w którym przesądzono o losach Warszawy i jej mieszkańców, podejmując decyzję o zrównaniu z ziemią stolicy dużego europejskiego państwa.
Powstanie Warszawskie przypadło na okres po lądowaniu aliantów w Normandii i zamachu na Hitlera z 20 lipca 1944 roku, kiedy to Wehrmacht cofał się gwałtownie na wszystkich frontach, a klęska Niemiec zaczęła rysować się coraz wyraźniej. Wtedy właśnie w Warszawie wybuchło powstanie, które przywódcy nazistowscy zdecydowali się stłumić, stosując wszystkie dostępne wciąż środki oraz przerażające działania odwetowe – powiedział Andreas Nachama, dyrektor Fundacji Topografia Terroru.
Na stworzonej i przygotowanej przez Muzeum Powstania Warszawskiego wystawie ukazana została historia Warszawy od 1918 roku – tętniącego życiem miasta, którego rozwój brutalnie przerwała II wojna światowa. Szczególny nacisk został położony na ukazanie fenomenu 63 dni walk Powstania Warszawskiego oraz cenę, jaką przyszło zapłacić Warszawie i Polsce za pragnienie wolności. Opowieść kończy się na odrodzeniu miasta po latach totalitarnego zniewolenia, pokazując miasto dynamiczne, które przezwyciężyło wydany na nie wyrok i jest liderem w tej części Europy.
Rozkazy odwetu na Polakach pochodziły zasadniczo z central terroru – SS i Gestapo podlegających Himmlerowi – usytuowanych przy ówczesnej Prinz-Albrecht-Strasse. Ich rezultatem było niemal całkowite zniszczenie Warszawy pod koniec lata i jesienią 1944 roku. Wiedza na temat tych zbrodni musi stać się elementem niemieckiego dyskursu historycznego. Przyczynić się do tego ma przygotowywana wystawa oraz program jej towarzyszący, na który składać się będą wykłady i dyskusje panelowe, filmy i lekcje muzealne – powiedział Andreas Nachama, dyrektor Fundacji Topografia Terroru.
Wystawa adresowana jest przede wszystkim do młodego pokolenia.
Na ekspozycji wykorzystano pokolorowane archiwalne fotografie z powstańczych kronik, informacje tekstowe, faksymile dokumentów, a także dźwięk, elementy interaktywne i multimedialne. Elementami uzupełniającymi jest interaktywna strona internetowa przystosowana do oglądania na urządzeniach mobilnych oraz dwujęzyczny katalog (niemiecko-angielski), dystrybuowany w Topografii Terroru oraz w Muzeum Powstania Warszawskiego.
Ekspozycji na terenie Topografii Terroru w Berlinie będzie towarzyszył szereg wydarzeń: dyskusje panelowe z udziałem wybitnych historyków, m.in. prof. Normana Daviesa; pokazy filmów, m.in. Andrzeja Wajdy; spotkania ze świadkami historii oraz specjalny program edukacyjny dla uczniów berlińskich szkół.
To polsko-niemieckie przedsięwzięcie, przygotowane w jednym z najważniejszych niemieckich miejsc pamięci, jest istotnym wydarzeniem we współczesnych relacjach między naszymi krajami.
Wstęp na wystawę jest bezpłatny.
Powstanie Warszawskie 1944
Od 29 lipca do 26 października 2014 roku
Program towarzyszący wystawie: od 26 sierpnia do 23 października 2014 roku
Centrum Dokumentacyjne Topografia Terroru w Berlinie