Od 12 do 14 listopada w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie będzie odbywała się konferencja Zrabowane – odzyskane. Dobra kultury – przypadek polski. Rejestracja uczestników ruszyła 3 września.
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie organizują międzynarodową konferencję poświęconą problematyce rewindykacji dzieł sztuki w Polsce w kontekście europejskim. Odbywająca się w MCK konferencja pt. Zrabowane – odzyskane. Dobra kultury – przypadek polski będzie istotnym głosem w dyskusji na temat wojennych losów dóbr kultury, dokumentowania strat, prowadzonych w tym zakresie badań oraz doświadczeń restytucyjnych.
Pierwszego dnia wykłady wprowadzające zostaną wygłoszone przez prof. Małgorzatę Omilanowska, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, i prof. Jacka Purchlę, Dyrektora Międzynarodowego Centrum Kultury. 13 listopada wystąpi zaś światowej sławy amerykańska badaczka Lynn Nicholas, autorka bestsellerowej książki Grabież Europy, i opowie o rabunku dzieł sztuki w Europie, w tym o specyfice rabunku dóbr kultury w Polsce. Z kolei dr Uwe Hartmann z niemieckiego Biura Badań Proweniencyjnych odniesie się do kwestii dokumentacji strat wojennych oraz badań dotyczących pochodzenia dzieł sztuki. W programie, oprócz wystąpień polskich i zagranicznych badaczy i praktyków, znajdą się warsztaty proweniencyjne.
Tragedia drugiej wojny światowej doprowadziła do przemieszczenia wielkiej liczby dzieł sztuki. Powojenne uwarunkowania polityczne uniemożliwiły w Polsce otwartą dyskusję na temat grabieży dzieł sztuki dokonanej zarówno przez Trzecią Rzeszę, jak i Związek Sowiecki. Po przełomie politycznym 1989 roku sprawy te ponownie stały się aktualne.
Głównym celem konferencji jest zaprezentowanie polskich doświadczeń restytucyjnych na tle polityki i prawodawstwa innych państw. Istotnym zadaniem jest popularyzacja wiedzy o utraconym dziedzictwie kulturowym i podniesienie świadomości na temat skali polskich strat wojennych.
W ramach konferencji zaplanowano trzy panele tematyczne. W pierwszym, poświęconym stratom wojennym Polski, zaproszeni prelegenci przedstawią zagadnienia związane z grabieżą dzieł sztuki na terenach Polski dokonaną przez nazistów i Armię Czerwoną. Eksperci zreferują kwestię losów dóbr kultury na Ziemiach Wschodnich, omówią straty prywatnych kolekcjonerów na przykładzie mieszkańców Warszawy, jak również straty Żydów polskich, tak istotnych z punktu widzenia utraconej wielokulturowości przedwojennej Rzeczypospolitej.
W drugim panelu, poświęconym dokumentowaniu strat wojennych oraz badaniom proweniencyjnym, swoimi doświadczeniami podzielą się specjaliści z Europy i Stanów Zjednoczonych.
Zamykający konferencję panel zostanie poświęcony procesowi restytucji. Wyjaśnione zostaną różne aspekty prawne zwrotu dzieł sztuki, eksperci podejmą także próbę zdefiniowania głównych wyzwań i problemów restytucji w Polsce i za granicą.
Uczestnicy konferencji będą mieli możliwość wzięcia udziału w warsztatach proweniencyjnych oraz sesji terenowej na Zamku Królewskim na Wawelu. Podczas zwiedzania odbędzie się prezentacja obrazu Schody Pałacowe Francesco Guardiego. Dzieło to zostało odzyskane przez Rząd RP z Niemiec w kwietniu 2014 roku i sprowadzone do Krakowa z Muzeum Narodowego w Warszawie specjalnie na tę okoliczność.
Od 3 września uruchomiona została rejestracja dla muzealników, archiwistów, bibliotekarzy, wszystkich osób zaangażowanych w proces restytucji oraz zainteresowanych tą tematyką. Udział w konferencji jest bezpłatny. Ilość miejsc ograniczona, decydować będzie kolejność zgłoszeń. Miejscem obrad będzie siedziba Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie.
Współorganizatorem jest Wydział Strat Wojennych MKiDN.
Zrabowane – odzyskane. Dobra kultury – przypadek polski
Od 12 do 14 listopada 2014 roku
Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie