Od soboty 27 września w Spectra Art Space będzie można oglądać wystawę składającą się z najobszerniejszego dotąd wyboru prac Very Lehndorff (Veruschki) i Holgera Trülzscha pt. Behind the Appearances / Znikać, by istnieć. Na wystawie pokazane zostaną zdjęcia i filmy video realizowane przez duet Veruschka / Trülzsch od lat 70. Wystawa została zorganizowana dzięki zaproszeniu Fundacji Rodziny Staraków i potrwa do 30 listopada.
Behind the Appearances / Znikać, by istnieć to pierwszy tak duży pokaz prac duetu Very Lehndorff (Veruschki) i Holgera Trülzscha. Ich współpraca rozpoczęła się na przełomie lat 60. i 70. cyklem prac, który został zatytułowany Mimicry-Dress-Art. Dzieła wchodzące w skład tegoż cyklu powstawały w latach 1970–1973; były to działania performatywe, których celem było m.in. przełamanie skostniałego stereotypu dotyczącego postrzegania Veruschki tylko jako fotomodelki.
Takiej zmianie dopomóc mogła zarówno dość osobliwa lokacja – np. opuszczone hale targów rybnych w Hamburgu czy składy starych ubrań i tkanin w Prato nieopodal Florencji – jak również wypracowana przez duet Lehndorff / Trülzsch technika artystyczna, polegająca na malowaniu ciała Veruschki w taki sposób, aby poprzez odpowiednio naniesioną farbę wtapiało się ono w otoczenie.
Kunsztownie komponowane żywe obrazy stanowiły bazę do preformance’ów, mogących trwać nawet do 20 godzin (!). Działanie te odbywały się z dala od publiczności, nie licząc zaglądających przez szyby portowych bezdomnych i prostytutek. Performance duetu Veruschka / Trülzsch były uwieczniane na fotografiach, czasem filmowane.
Dopiero przy dokładnej analizie danej pracy można wyodrębnić znajdujące się na niej ciało Veruschki. Aby takie działanie powiodło się, konieczny jest zapas cierpliwości, uwagi oraz czasu. To właśnie ten wysiłek, niezbędny do rozszyfrowania precyzyjnych kompozycji ułożonych z elementów scenografii i ciała Veruschki, stanowi o sile tychże prac.
Moją jedyną intencją jest wtopienie się w tło
– w taki sposób Vera Lehndorff skomentowała swoją pracę.
Różnica między ciałem jako fizyczną obecnością a ciałem jako maską, która projektuje wizerunek – różnica zasadnicza w tym konkretnym przypadku – została zatarta artystycznie. To samo ciało, które do tej pory projektowało wyobrażenia o cielesności, teraz – znikając – stanowiło część iluzji, której zasadniczym cel to zmuszenie widza do jej wykrycia.
Eliminacja obecności, która zachodzi w tych pracach, odbywa się nie tylko w samym ich temacie – wcielanie się, ukrywanie cielesnej obecności – ale również poprzez fakt, że są one współpracą artystyczną w pełnym tego słowa znaczeniu, a nie dziełem jednego twórcy. (…) Ich wspólny trud, trud artysty, który pozostaje niewidoczny (fotograf) oraz artystki, która ciąży ku niewidzialności (fotografowany), bynajmniej nie unieważnia pytania o indywidualną obecność. Samo-wyrzeczenie, graniczące z samo-ukaraniem, jest tutaj afirmacją cielesności. Nikt inny nie ma dostępu do tej przestrzeni (tylko przedmioty, rekwizyty); nikt inny nie pojawia się na zdjęciach. Są one hołdem złożonym konkretnej osobie w tym samym stopniu, w jakim są zapisem jej znikania. Nawet eks-Veruschka jest wciąż Veruschką – tak o pracach Very Lehndorff pisała Susan Sontag w 1986 r.
Wystawa Behind the Appearances / Znikać, by istnieć składa się z trzech cykli prac fotograficznych i filmowych, powstałych w latach 70. i 80. XX wieku: Mimicry-Dress-Art (1970–73), Oxidations (1978) i Prato/Sirius (1985–88).
Wystawie towarzyszyć będzie także ilustrowany katalog z tekstami Susan Sontag oraz Andy Rottenberg.
Vera Lehndorff (Veruschka) – urodzona w Królewcu (obecnie Kaliningrad) w 1939 r. niemiecka modelka, aktorka, malarka i fotografka. Córka niemieckiego arystokraty, hrabiego Heinricha Grafa von Lehndorff-Steinort, który był zaangażowany w nieudany zamach na Hitlera 20 lipca 1944 r. w Wilczym Szańcu. Za udział w spisku został stracony w niemieckim więzieniu, jego żona trafiła do obozu pracy, a Vera wraz siostrami została odesłana do prowadzonego przez SS sierocińca. Po wojnie mieszkała razem z matką i siostrami w obozach uchodźców lub u znajomych. Przez trzy lata studiowała malarstwo i wzornictwo przemysłowe w w Hamburgu, następnie malarstwo we Florencji. W 1962 r. rozpoczęła karierę modelki. Przeniosła się najpierw do Paryża, później do Nowego Jorku. Wtedy też zmieniła swoje imię na Veruschka. Została pierwszą niemiecką supermodelką. W 1966 r. debiutowała na wielkim ekranie w Powiększeniu Michelangelo Antonioniego; gdzie w słynnej scenie sesji fotograficznej zagrała samą siebie.
Holger Trülzsch – urodzony w Monachium w 1939 r. Studiował malarstwo i rzeźbę na tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych. W 1969 r. razem z Florianem Frickem założył eksperymentalny zespół muzyczny Popul Vuh. Trülzsch brał udział w wystawach zbiorowych oraz prezentował swoje prace na pokazach indywidualnych w Europie i Stanach Zjednoczonych. Zajmuje się przede wszystkim fotografią, videoartem, malarstwem; tworzy rzeźby i instalacje. We wczesnych latach 70. rozpoczął współpracę artystyczną z Verą Lehndorff (Veruschką) cyklem Mimicry-Dress-Art.
Fundacja Rodziny Staraków – zainaugurowała swoją działalność w grudniu 2008 r. Głównym celem Fundacji jest idea wspierania i promowania młodych, zdolnych ludzi, tworzenia dla nich optymalnych warunków rozwoju oraz pomoc w realizacji ich marzeń i pomysłów na życie.
Spectra Art Space – to miejsce, w którym sztuka łączy się biznesem. Powstała z inicjatywy Fundacji Rodziny Staraków w siedzibie Fundacji, budynku Spectra, przy ul. Bobrowieckiej 6 w Warszawie. Wymyślona według światowych wzorów wprowadzania sztuki współczesnej w przestrzeń korporacji stwarza nową jakość dla polskiego biznesu. Pełni funkcje nie tylko reprezentacyjne i wizerunkowe, lecz także kształtuje polską sztukę wizualną poprzez prezentację najwybitniejszych rodzimych twórców z jednej strony, z drugiej – promując nowe, nieznane jeszcze szerzej nazwiska utalentowanych artystów młodego pokolenia. Poprzez prezentację wystaw monograficznych polskich klasyków II połowy XX wieku (m.in. wystawy Andrzeja Wróblewskiego oraz Tadeusza Kantora) oraz organizację warsztatów tematycznych, paneli dyskusyjnych czy wykładów Spectra Art Space przełamuje model funkcjonowania zamkniętej korporacji i otwiera się na publiczność, stając się tym samym niezależną instytucją kultury oferującą alternatywny, profesjonalnie przygotowany program na najwyższym poziomie artystycznym.
Veruschka Lehndorff / Holger Trülzsch
Behind the Appearances / Znikać, by istnieć
Od 27 września do 30 listopada 2014 roku
Dostępna w każdą sobotę i niedzielę w godz. 11.00–18.00
Kurator wystawy: Giorgio Pace
Kurator Spectra Art Space: Anna Muszyńska
Spectra Art Space, Fundacja Rodziny Staraków
Ul. Bobrowiecka 6
Warszawa