Od 27 września w warszawskim Miejscu Projektów Zachęty będzie można oglądać wystawę prac Flo Kasearu pt. Jesteśmy w drodze.
Flo Kasearu, jedna z najzdolniejszych estońskich artystek młodego pokolenia (w 2012 roku laureatka prestiżowej nagrody Köler Prize), postanowiła wyprawić w podróż wybór swoich prac z ostatnich lat. Z Domu-muzeum artystki w Tallinie 21 września tego roku wyruszyła mała ciężarówka. Celem podróży było Miejsce Projektów Zachęty, gdzie zespół przywiezionych obiektów przybrał kształt wystawy. Warszawska galeria stała się w ten sposób siostrzanym muzeum tallińskiej placówki, a muzeum-matka poszerzyło na dwa miesiące obszar i zakres swojej działalności.
Sztukę Flo Kasearu nieustannie inspiruje otaczająca rzeczywistość. Jej zaangażowane społecznie projekty dotyczą problemów nurtujących ludzi w Estonii dzisiaj: kwestii nacjonalizmu, wpływu przemian ustrojowych na życie ludzi, wolności i jej ograniczeń, pozycji mediów we współczesnym świecie i roli artysty. Często przybierają one formę działań w przestrzeni miejskiej czy wchodzących w interakcje z odbiorcami. Artystka swobodne porusza się pomiędzy rozmaitymi mediami, jak malarstwo, rysunek, rzeźba, environment, performance, fotografia, instalacja rzeźbiarska i wideo. Jest także kustoszem swojego domu-muzeum, jednym z jego eksponatów i przewodnikiem po nim.
Warszawskiej wystawie nadała tytuł Jesteśmy w drodze, ponieważ gros prac odnosi się do ruchu, przemieszczania się; a też dlatego, że tak właśnie postrzega współczesną, niestabilną kondycję świata.
To także tytuł pokazywanej tu instalacji z 2012 roku. Projekcja wideo ukazuje wóz strażacki jadący na akcję. Pozornie to jedna ze scenek, jakie można zaobserwować w mieście. Po chwili jednak widz zauważa, że w tym obrazie coś jest nie tak: wóz jedzie tak wolno, że mijają go wszystkie napotkane samochody osobowe. Sunie niespiesznie, a dym się zagęszcza i pewnie nie da się już uratować płonącego domu. Czy to historia o zawiedzionych nadziejach na ratunek? O obiecanym przyspieszeniu (gospodarczym?) czy obietnicy polepszenia, które nie następuje? Opowieść o względności czasu? Czy jeszcze jedna praca o niepokojach właścicielki drewnianego domu, do których odnosi się też serii rysunków w innej części wystawy? (…)
Mysz (2013) to jeden z eksponatów Domu-muzeum artystki w Tallinie; w ramach przygotowań do dwumiesięcznych wakacji w Warszawie mysz nauczyła się nawet mówić po polsku.
Seria fotograficznych portretów osób bezdomnych w otwartej przestrzeni nosi tytuł Wyrośnięci (2013). Modele noszą peruki uformowane w kształt domu, a więc „wszędzie noszą dom ze sobą”, jak pisze artystka. Projekt zdaje się mówić o bezdomności jako wolności z wyboru, lecz także sygnalizuje obecność poważnego problemu społecznego w najbliższym otoczeniu.
Część przestrzeni na parterze galerii zajmuje prezentacja idei Domu-muzeum Flo Kasearu. Pomysł narodził się w 2013 roku, kiedy artystka objęła w posiadanie odzyskany przez rodzinę duży drewniany dom pradziadków. W czasach komunizmu przejęty przez państwo, został podzielony na mieszkania komunalne, a w końcu opuszczony popadł w ruinę. Stworzenie w zabytkowej dzielnicy Pegulinn szacownej instytucji kulturalnej zdaje się nawoływać do ratowania architektonicznego dziedzictwa miasta, przeciwdziałania niszczeniu starych domów, w miejsce których budowane są nowe, niepasujące do pierwotnego założenia urbanistycznego. Jest też komentarzem na temat procesów gentryfikacji, jakim powszechnie podlegają zaniedbywane wcześniej części miejskich struktur. (…)
Oprócz wspomnianych wyżej prac w MPZ znajduje się Portret żyjącej artystki (2013). Rzeźbiarska głowa portretowa ukazuje artystkę — jak ona sama pisze — w rozkwicie urody i młodości, której wiecznotrwałość gwarantują dodane do gipsu ziarna. Znaleźć też można fragment instalacji ironicznie nawiązującej do hasła Creative Estonia, które lansuje kiczowate reinterpretacje ludowości w wykonaniu przemysłu kreatywnego. Fotografia Ogród Adama (2013) ukazuje domowy ogród artystki pokryty siatką tajemniczych żółtych linii na śniegu, których pochodzenia widz musi się sam domyślić.
W galerii znajdzie się również miejsce na prezentację przedmiotów codziennego użytku należących do artystki, na co dzień eksponowanych w muzeum, oraz wybór souvenirów z muzealnego kiosku, bez których dziś nie obejdzie się żadne szanująca się placówka tego typu. (…)
Magda Kardasz
Flo Kasearu — ur. 1985, studiowała malarstwo (2004–2008) i fotografię (2008–2013) w Akademii Sztuk Pięknych w Tallinie. W latach 2006–2007 uczestniczyła w programie wymiany studentów i uczyła się w pracowni Rebeki Horn na Uniwersytecie Sztuki w Berlinie, gdzie zaczęła uprawiać sztukę performance i wideo. Brała udział w wielu wystawach w Estonii i poza jej granicami.
Kuratorka: Magda Kardasz
Współpraca: Karolina Bielawska
Flo Kasearu. Jesteśmy w drodze
Wernisaż: 26 września 2014 roku, godz. 19.00
Wystawę będzie można oglądać do 16 listopada 2014 roku
Miejsce Projektów Zachęty
ul. Gałczyńskiego 3
Warszawa