Milion urbanistów dźwigających stolicę z powojennych ruin. Zmieniające się na przestrzeni lat architektoniczne trendy, setki sprzecznych opinii i pomysłów na „Warszawę idealną”. Od rozpoczęcia powojennej odbudowy Warszawy mija właśnie 70 lat, a proces budowy nadal trwa. Kiedy się zakończy? 22 września o godz. 18.00 w Muzeum Woli odbędzie się wernisaż interaktywnej wystawy Trwa budowa. Warszawa zdaniem mieszkańców 1945–2015.
W 1945 roku Warszawy nie było. Budynki zostały zburzone, a mieszkańcy zginęli lub zostali wypędzeni z miasta. Jednak gdy tylko pojawiła się taka możliwość, ruiny zaczęły zapełniać się ludźmi, a kolejne fale powracających i przybywających rozpoczęły odbudowę. Mieszkańcy uprzątnęli gruzy i zrobili miejsce na rekonstrukcję starej Warszawy i stworzenie zupełnie nowej. Pisano wówczas, że warszawiacy „zagłosowali nogami” za odtworzeniem swojego miasta.
Z początku przedsięwzięcie dźwignięcia Warszawy z ruin wydawało się niemożliwe do zrealizowania. Rozważano nawet radykalne scenariusze, jak pozostawienie morza gruzów jako świadectwa tragedii miasta. Nie ma co się dziwić, że po niecałych dwudziestu latach Stare Miasto, MDM czy Sady Żoliborskie budziły w mieszkańcach uczucie dumy – opowiada Jan Wiśniewski, współkurator wystawy.
Odbudowa stolicy rozpoczęła się z marszu i budziła wiele emocji: jakimi trendami w budownictwie się kierować? Jakich kryteriów używać, tworząc listę obiektów do rekonstrukcji? Ciągła praca na „wersji roboczej Warszawy” dla wielu jest problematyczna – miasto musi mieć ustalony raz na zawsze charakter, a odbudowa powinna się wreszcie skończyć. Ale ta pozorna wada może być zaletą:
Życie w niedomkniętym mieście będącym w stałym ruchu to wyzwanie, by angażować się w jego zmianę. Choć murować warszawiacy już nie muszą, to nadal każdy może włączyć się w dalszą „odbudowę”. Na początek – przez wyrobienie sobie opinii i zabranie głosu – przekonuje Jan Mencwel, współkurator wystawy.
Wystawa Trwa budowa to Warszawa z perspektywy trzech typów miejskiej zabudowy, które najmocniej kształtują obraz miasta: ikon, ulic oraz budynków mieszkalnych. Poszukiwanie najlepszej formy dla każdego z nich było jednym z najważniejszych wyzwań odbudowy – także wtedy, gdy głoszono rekonstrukcję dawnej Warszawy.
Tworząc wystawę, zależało nam na pokazaniu, jak na przestrzeni lat zmieniały się pomysły na „Warszawę idealną” i zachęceniu do szukania swoich odpowiedzi na pytania o to, co w przestrzeni dzisiejszej Warszawy stanowi „ikonę” miasta, jakie elementy składają się na obraz ważnych ulic oraz czym wyróżniają się różne typy warszawskich przestrzeni mieszkalnych. Nieprzypadkowo wystawa powstała w Muzeum Woli, w dzielnicy skupiającej jak w soczewce historię Warszawy. Chcemy, by wystawa Trwa Budowa mogła stać się kluczem do zrozumienia sposobu, w jaki od lat rozwija się miasto – dodaje Hanna Nowak-Radziejowka, kierowniczka Muzeum Woli, o. Muzeum Warszawy.
Wystawa jest częścią projektu Nowa Towarowa – wspólnego działania Muzeum Woli, oddziału Muzeum Warszawy, Miasta Stołecznego Warszawa, SARP oddziału warszawskiego, Pracowni Badań i Innowacji Społecznej „Stocznia” oraz Ghelamco i Skanska.
Trwa budowa. Warszawa zdaniem mieszkańców 1945–2015
Kuratorzy: Jan Mencwel, Jan Wiśniewski
Wernisaż: 22 września 2015 roku, godz. 18.00
Od 22 września 2015 roku do 10 stycznia 2016 roku
Muzeum Woli, oddział Muzeum Warszawy