„Inscenizuję polskie piekło i polskie niebo” – przyznaje Jan Englert. Kordian na podstawie dramatu Juliusza Słowackiego to „dramat polskich wyborów”. Najnowsza premiera na narodowej scenie odbędzie się 19 listopada, w dniu 250. rocznicy utworzenia Teatru Narodowego.
Przygotowanie, scena otwierająca Kordiana, daje mu klamrę metafizyczną, na dodatek w niemal kabaretowej formie – mówi reżyser i dodaje: – Mam poczucie, że uczestnicząc w naszej rzeczywistości, biorę udział właśnie w kabarecie, kabarecie w wymowie raczej absurdalnym niż tragicznym. A dramat Słowackiego czytany przez absurd wydaje mi się niezwykle współczesny.
Na narodowej scenie Kordian był wystawiany pięciokrotnie. W 1930 roku Juliusz Osterwa, pierwszy dyrektor odnowionego Teatru Narodowego, z okazji setnej rocznicy wybuchu powstania listopadowego opracował III akt dramatu i pokazał go pod tytułem Spisek koronacyjny. Sam wystąpił w roli tytułowej.
W okresie powojennym Kordiana w Teatrze Narodowym przygotował Erwin Axer przy współpracy reżyserskiej Jerzego Kreczmara. Premiera przedstawienia odbyła się 21 kwietnia 1956 roku, była pierwszą premierą Kordiana po okresie stalinizmu i zarazem pierwszą po wojnie realizacją dramatu na scenach warszawskich. Do legendy przeszły wykreowane wówczas role Tadeusza Łomnickiego jako Kordiana oraz Jana Kurnakowicza – Księcia Konstantego.
Dramat Słowackiego pojawił się na deskach Teatru Narodowego także w 200 rocznicę jego utworzenia. W 1965 roku powstała sceniczna interpretacja Kazimierza Dejmka, prezentująca niemal cały tekst utworu. Niespełna półtora roku później, w 1967 roku, reżyser pokazał drugą, zmienioną i przekomponowaną wersję spektaklu, skupiając się przede wszystkim na ukazaniu dramatu politycznego.
Po kolejnej premierze Kordiana, zrealizowanej w 1970 roku przez Adama Hanuszkiewicza, rozpętała się burza. Ukazało się blisko czterdzieści recenzji, omówień, polemik, felietonów dotyczących tej niekonwencjonalnej inscenizacji.
Spuścizna teatralna jest dla mnie bardzo ważna (…) – deklaruje Jan Englert. – Widzowie, którzy interesują się teatrem, będą mogli dostrzec w inscenizacji ledwo zauważalne odwołania do wcześniejszych przedstawień.
Reżyseria: Jan Englert,
Scenografia: Barbara Hanicka
Muzyka: Stanisław Radwan
Choreografia: Tomasz Wygoda
Reżyseria światła: Jacqueline Sobiszewski
Reżyseria projekcji wideo: Marek Kozakiewicz
Inspicjent: Krzysztof Kuszczyk
Suflerka: Jolanta Szydłowska
Występują: Danuta Stenka, Mariusz Bonaszewski, Mateusz Rusin, Jerzy Radziwiłowicz, Marcin Hycnar, Kamil Mrożek, Ewa Wiśniewska, Anna Grycewicz, Grzegorz Małecki, Oskar Hamerski, Ewa Konstancja Bułhak, Grzegorz Kwiecień, Anna Gryszkówna, Beata Fudalej, Magdalena Warzecha, Kamilla Baar-Kochańska, Monika Dryl, Joanna Gryga, Dominika Kluźniak, Milena Suszyńska, i inni.
Ze specjalnym udziałem Ignacego Gogolewskiego w dniach 19, 20 listopada 2015 roku
Kordian
Premiera: 19 listopada 2015 roku
Kolejne zaplanowane przedstawienia: 20, 21, 22, 27, 28, 29 listopada 2015 roku
Teatr Narodowy w Warszawie