ms¹ Muzeum Sztuki w Łodzi zaprasza 25 listopada na otwarcie ekspozycji Muzeum Rytmu. Jest to projekt, w wyniku którego powstała wyjątkowa teoretyczno-abstrakcyjna instytucja.
Rytm staje się w niej narzędziem badania fundamentalnych podstaw nowoczesności oraz zmysłowej struktury czasu w doświadczaniu codzienności. Przekraczając progi muzeum sztuki, projekt zestawia sztukę współczesną i nowoczesną z badaniami etnograficznymi, kinem, muzyką i instrumentarium naukowym, aby wprawić w rezonans aparat krytyczny i umożliwić przeprowadzenie ćwiczeń z analizy rytmu (Rhythmanalysis). Muzeum Rytmu (w oryginale: The Museum of Rhythm) to projekt zainicjowany przez Natashę Ginwalę, który zrealizowała na zaproszenie Anselma Frankego w ramach Biennale Modern Monsters / Death and Life of Fiction (Współczesne Potwory / Śmierć i Życie Fikcji), zorganizowanego w Taipei w 2012 r. Rozszerzona wersja Muzeum Rytmu przyjedzie do Muzeum Sztuki w Łodzi, gdzie zostanie zaprezentowana jako efekt wspólnej pracy Natashy Ginwali, sprawującej gościnnie funkcję kuratora, oraz Daniela Muzyczuka – kuratora ze strony Muzeum Sztuki w Łodzi.
Uznaje się, że rytm porządkuje czas, a jednak ta cecha ułatwia również poruszanie się po „tymczasowości” dzięki opóźnieniom, powtórzeniom, zakłóceniom i nakładaniu się. Dlatego figuratywne wymagania rytmu skłaniają nas do „zamieszkiwania historii”, a nie do bycia jedynie jej zapisanymi podmiotami – jak Bachtinowskie „połykanie świata” w celu zmuszenia historii do przemawiania z naszego wnętrza w postaci osobliwej polifonii „światów własnych”.
Dwie istotne teorie rytmu koncentrują się na jego powiązaniu z przestrzenią. Pierwszą z nich zapowiedzieli Katarzyna Kobro i Władysław Strzemiński w swoich pracach w latach trzydziestych XX wieku. Obydwoje postrzegali rytm jako sekwencyjny efekt zjawisk przestrzennych, a ich praktyka artystyczna była głęboko zakorzeniona w prakseologii pracy. Natomiast marksistowski socjolog i filozof Henri Lefebvre – po okresie głębokiego zaangażowania się w politykę przestrzenną i rozwinięciu krytycznej teorii życia codziennego – stworzył strukturę rytmiczną, aby zrozumieć czasoprzestrzeń. Lefebvre zaproponował, aby the Rhythmanalyst (analityk rytmu) wykorzystał ludzkie ciało jako instrument do strojenia – metronom do wychwytywania organicznych i industrialnych rytmów z wnętrza ciała, przyrody i środowiska stworzonego przez człowieka.
Wystawa jest efektem długotrwałych badań, które postrzegają sztukę jako jeden ze środków realizowania ideologii rytmu. Na ekspozycji pokazane będą przedmioty, filmy i dokumenty związane z historią rozwoju sposobów mierzenia czasu, narzędziami do monitorowania pracy, choreografią i muzyką, które od wieków pozwalają człowiekowi doświadczać coraz bardziej złożonych rytmów. Projekt połączy trójwymiarowe mapy Ericka Beltrána z tańcem mięczaków w surrealistycznym filmie Jeana Painlevego, pozwoli ponownie odkryć pływanie jako formę sztuki, dzięki pracom Francisca Camacho Herrery, i zaprosi do refleksji nad przełomową książką Simone Forti Handbook in Motion (Podręcznik w ruchu) oraz jej wkładem w tworzenie magazynu „Contact Quarterly”. Widzowie wystawy przekonają się ponadto, jak Jimmy Robert zmienia rolę zawłaszczenia, ucieleśniając przedmiot oraz sekwencję schodzenia Duchampa. Ujrzą wyobrażenia Menad (bachantek) autorstwa Nancy Spero, przywołujące wątki kobiece w mitologii, kult Dionizosa i ekstatyczne pożądanie przenikające sztukę starożytnej Grecji. W oparciu o kolekcję meteorytów Andrew S. Yanga, będą mieli okazję przekonać się, czym jest materialność odległej przestrzeni i czas międzygwiezdny.
Artyści/artystki: Lawrence Abu Hamdan, Ericka Beckman, Erick Beltrán, Alessandro Bosetti, Francisco Camacho Herrera, Hanne Darboven, Juan Downey, Nicola Durvasula, Simone Forti, Frank B. Gilbreth & Lillian M. Gilbreth, Milan Grygar, Åke Hodell, Robert Horvitz, Channa Horwitz, Toshi Ichiyanagi, Ken Jacobs, Hassan Khan, Katarzyna Kobro, György Ligeti, Alan Lomax, Barbara McCullough, Angela Melitopoulos, Alexandra Navratil, The Otolith Group, Jean Painlevé, Bernard Parmegiani, Alain Resnais, Lis Rhodes, Hans Richter, Jimmy Robert, Jean Rouch, Gerhard Rühm, Nicolas Schöffer, Paul Sharits, Yashas Shetty, Wadada Leo Smith, Nancy Spero, Wacław Szpakowski, Suzanne Treister, Stephen Willats, Andrew S. Yang, Samson Young.
Muzeum Rytmu
Kuratorzy: Natasha Ginwala, Daniel Muzyczuk
Współpraca kuratorska: Krisztina Hunya
Koordynacja: Przemysław Purtak
Od 25 listopada 2016 roku do 5 marca 2017 roku
Wernisaż 25 listopada 2016 roku, godz. 18.00
ms¹ Muzeum Sztuki w Łodzi
