Wystawa Polentum, zorganizowana przez doktorantów Wydziału Sztuki UP, poświęcona jest problematyce polskiej tożsamości i jej złożonych relacji z Niemcami. Można ją będzie oglądać od 5 czerwca w Galerii Domu Norymberskiego w Krakowie.
„Sytuację, zwaną polskością, warunkuje […] istnienie wspólnoty duchowej, która skupia się wokół pewnych historycznie ukształtowanych symboli” – pisał w eseju Polskość jako sytuacja jeden z największych polskich badaczy sztuki współczesnej, Mieczysław Porębski. Co zrozumiałe u historyka i krytyka sztuki, przyjaciela wielu artystów, wśród symboli tych interesowały go przede wszystkim obrazy, ale też dźwięki, smaki, kolory, księgi. Wreszcie miejsca: „stołeczne i graniczne, te ostatnie raczej zmienne niż stałe, zawsze jednak, bliżej czy dalej, obecne”. W tym ostatnim przypadku Porębski pochyla się dłużej nad Długoszowskim mitem ziemi „mlekiem i miodem płynącej” niż nad płynnością granic Polski i skomplikowaną relacją pomiędzy topografią a tożsamością. Interesują go symbole, które wszyscy widzimy i znamy – wspólnota skupiona wokół konkretnych obrazów samej siebie.
W ostatnich latach coraz częściej jednak mówi się o polskości jako sytuacji ufundowanej na nieobecności: braku lub wyparciu. Andrzej Leder sugeruje, że o współczesnej polskiej tożsamości zdecydowała nieuświadomiona, „prześniona rewolucja”, zapomniana „chłopska” tożsamość większości Polaków; Jan Sowa pisze o nieobecnej, „fantomowej” polskości, zawsze poszukującej wzoru dla siebie wśród innych, najczęściej zachodnioeuropejskich narodów i wobec nich się określającej.
Owa relacja polskości wobec Zachodu najsilniej ujawnia swą złożoną naturę w tym, jak Polacy określają się wobec swego najbardziej znaczącego Innego – Niemców. Jest to relacja, w której kulturową odmienność trwale skomplikowała geograficzna bliskość, która w okresie powojennym dla wielu mieszkańców Ziem Zachodnich stała się codzienną – obecną i nieobecną – nieusuwalną rzeczywistością.
Wystawa Polentum, zorganizowana przez doktorantów Wydziału Sztuki UP, poświęcona jest problematyce polskiej tożsamości i jej złożonych relacji z Niemcami. Tytułowa „niemiecka” polskość jest istotnym, choć często nieuświadomionym, składnikiem polskiej tożsamości, ujawniającym się na wielu poziomach życia duchowego czy praktycznego, codziennego, jak również rzeczywistości i kultury materialnej. Artyści biorący udział w wystawie podejmują wielorakie kwestie owej „niemiecko-polskości”, przyglądając się jej historycznym uwarunkowaniom (niemieckie pochodzenie wielu pozornie polskich tradycji), relacji Polaków wobec tak zwanego niechcianego dziedzictwa „poniemieckiej” architektury oraz współczesnym, politycznym i kulturowym, kontekstom relacji polsko-niemieckich. Poszukują punktów wspólnych w przestrzeni języka, kultury, krajobrazu oraz praktyk wyrażających współczesne poczucie tożsamości narodowej.
Karolina Kolenda, kuratorka wystawy
Artyści (uczestnicy II roku studiów doktoranckich na Wydziale Sztuki UP): Sebastian Bożek, Dorota Hadrian, Marzena Kolarz, Aleksandra Kolobius, Jakub Niewdana, Joanna Pawlik, Konrad Peszko, Witold Winek, Katarzyna Zolich
Wystawa Polentum
Kuratorka: Karolina Kolenda
Otwarcie: 2 czerwca 2017 roku, godz. 18.00
Wystawę można oglądać od 5 do 14 czerwca 2017 roku, od poniedziałku do piątku w godzinach od 12.00 do 17.00 lub po telefonicznym umówieniu się pod numerem 12 430 61 27
Galeria Domu Norymberskiego w Krakowie