Od 26 kwietnia do 13 czerwca 2010 roku w Muzeum Narodowym we Wrocławiu otwarta będzie wystawa Tadeusza Kantora Od Małego Dworku do Umarłej Klasy. Ławki, manekiny z Umarłej klasy , fragmenty dekoracji z Kurki wodnej, Nadobniś i koczkodanów i innych spektakli Tadeusza Kantora oraz zestaw jego obrazów i teatralnych rysunków można będzie oglądać na wystawie przygotowanej z okazji przypadającej w tym roku 20-tej rocznicy śmierci artysty. Atrakcją będą mało znane filmy – zapisy wczesnych przedstawień oraz niepokazywane nigdy fotografie.
Wystawę otwierają fragmenty zrekonstruowanych w latach 80-tych dekoracji do spektakli W małym dworku (1961) i Wariata i zakonnicy (1963) według Witkacego. Pierwsze przedstawienie należy do nurtu teatru informel, którego zasadą było traktowanie aktorów na równi z przedmiotami i pozbawienie ich cech indywidualnych, drugie powstało w momencie, kiedy artysta realizował koncepcję teatru zerowego, czyli pozbawionego akcji. Z autentycznych obiektów pokazane zostaną szatnia z Nadobniś i koczkodanów (wg Witkacego; 1972), Kurka wodna z Kurki wodnej (wg Witkacego, 1967). Można też będzie zobaczyć słynne ławki i manekiny z Umarłej klasy, jednak będą to dekoracje grające w tym spektaklu w latach 80- tych – te wcześniejsze z 1975 roku nie zachowały się.
Do tego zestawu scenografii przywiezionej w Krakowa Muzeum Narodowe we Wrocławiu dołącza kilkanaście obrazów i kilkadziesiąt rysunków. Rysunki, które mamy w naszych zbiorach powstawały właśnie przy okazji realizowania poszczególnych spektakli i są szkicami do kreowanych później scenografii i sytuacji scenicznych – tłumaczy Mariusz Hermansdorfer dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Wśród rysunków jest projekt ludzi – ubrań z W małym dworku, oraz projekt kurnika do spektaklu Nadobnisie i koczkodany. O przeznaczeniu kurnika możemy przeczytać w dopisku na rysunku: Aktor gra w kurniku szybko tracąc wszelki prestiż akademicki. Z notatek umieszczanych przez Kantora na tych pracach możemy dowiedzieć się więcej o jego pierwszych pomysłach na spektakle, na poszczególne sceny, a także o przeznaczeniu elementów dekoracji np. maszyna tortur miała służyć do robienia na scenie wrzawy, hałasu, zamętu…, Kurka wodna zostaje wrzucona do wanny, żadnego symulowania grą – ma być prawdziwa woda. Gorącą wodę dolewa się wiadrami…
Obrazy zaprezentowane na wystawie, powstały w okresie od końca lat 40-tych do lat 60-tych, pokazują ewolucję malarskiej twórczości Kantora od poszukiwań figuralnych późnych lat 40-tych przez informel, taszyzm, aż po ambalaże lat 60-tych. Informel ujawniał bezradność człowieka wobec rzeczywistości, zagubienie, piekło przeżyć wewnętrznych(…). Inspiracji do ambalaży dostarczają inscenizacje teatralne. Na płótnach pojawiają się koperty, torby o nieznanym przeznaczeniu i zawartości, parasole (cytat z książki Między ekspresją a metaforą Mariusza Hermansdorfera).
Na wystawie nie zabraknie również filmów – zapisów wcześniejszych spektakli Kantora, będą też pokazane nieznane fotografie z Małego dworku, Szewców – wystawionych w Paryżu w 1972 r. i realizacji operowych Tadeusza Kantora Don Kichota i Zamku księcia Sinobrodego. Wystawie towarzyszy katalog.
Wystawa przygotowana przez Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka i Muzeum Narodowe we Wrocławiu.
Kuratorzy: Mariusz Hermansdorfer, Józef Chrobak.
Tadeusz Kantor
Wystawa Od Małego Dworku do Umarłej Klasy
Muzeum Narodowe we Wrocławiu
26 kwietnia do 13 czerwca 2010 roku