13 października Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku zaprasza na wernisaż wystawy Pierwsza dekada (po Burzy nad Światem), której kuratorem jest Wojciech Zmorzyński. Ekspozycję będzie można oglądać do 28 stycznia 2018 roku.
Wystawa ta stanowi pierwszą próbę pokazania całości zjawisk w malarstwie na Wybrzeżu w pierwszym dziesięcioleciu po wojnie. Kładzie przy tym nacisk na „konfrontację” dorobku artystów związanych z nowo utworzoną wówczas Państwową Wyższą Szkołą Sztuk Plastycznych a innymi środowiskami – szczególnie z malarzami tworzącymi w Gdańsku, Sopocie i Gdyni w okresie międzywojennym oraz przybyłymi do Gdańska po 1945 roku, a pozostającymi poza strukturą PWSSP. Zaletą wystawy będzie ukazanie całego bogactwa malarstwa w tym okresie, a także krytyczne spojrzenie na dominujące wówczas tendencje.
Rok 1945 wyznacza w sztuce polskiej rozpoczęcie nowego etapu. Powoli odradzało się życie artystyczne. Pierwsze lata powojenne to czas powszechnego entuzjazmu, ale też dyskusji o kształcie kultury polskiej. Wybrzeże stało się w tym czasie istotnym ośrodkiem artystycznym. Tradycje plastyki zostały na tym terenie przerwane przez wybuch wojny, pozostała tu tylko garstka malarzy związanych z przedwojennym Gdańskiem i Gdynią. Artyści ci, choć niepozbawieni twórczej inwencji, odnoszący w latach 30. sukcesy na wystawach w warszawskiej Zachęcie, będą stanowić grupę autsajderów. Do najwybitniejszych malarzy polskich tworzących w Wolnym Mieście, a kontynuujących swoją twórczość należeli: Stanisław Chlebowski, Marian Mokwa, Albert Lipczyński. W Gdyni działali w tym okresie między innymi Wacław Szczeblewski i Jan Gasiński.
Założony w październiku 1945 roku Państwowy Instytut Sztuk Plastycznych w Gdańsku (późniejsza PWSSP) z siedzibą w Sopocie szybko stał się centrum kulturotwórczym Wybrzeża, skupiając wokół siebie wielkie indywidualności polskiej plastyki. Pracownikami szkoły byli wybitni artyści, których twórczość i działalność pedagogiczna wpłynęły na obraz plastyki regionu. To przez pryzmat ich dokonań postrzegany jest okres powojenny przez historyków i krytyków sztuki. Drugim ośrodkiem, wokół którego skupiło się w tym okresie życie artystyczne na Wybrzeżu, była Politechnika Gdańska, której pierwszym dziekanem Wydziału Architektury został Władysław Lam.
Wystawa dąży do zaprezentowania wszystkich wybitnych twórców związanych z Wybrzeżem, przypomnienia wielkich indywidualności, a niekiedy artystów trochę już zapomnianych. Szczególne miejsce zajmą prace malarskie z lat 1949–1955, z tak zwanego socrealizmu, kiedy to ukształtowało się pojęcie „szkoły sopockiej”, okresu, w którym artyści Wybrzeża szukali możliwości połączenia doktryny realizmu socjalistycznego z wartościami malarskimi. W tym czasie malarze związani z gdańską PWSSP zaistnieli na arenie ogólnopolskiej, odnosząc wiele sukcesów na Ogólnopolskich Wystawach Plastyki.
Pierwsza dekada (po Burzy nad Światem). Malarstwo na Wybrzeżu w latach 1945–1955
Wernisaż: 14 października 2017 o godzinie 18.00
Termin: od 15 października 2017 roku do 28 stycznia 2018 roku
Muzeum Narodowe w Gdańsku