Wystawę Krzysztofa Garbaczewskiego Badania terenowe charakteryzuje warsztatowa i procesualna forma, stanowiąca komentarz do aktualnej tendencji organicznego przenikania się praktyk teatralnych i artystycznych. Wystawa jest próbą uchwycenia tego, co dzieje się na styku teatru i sztuki w kontekście migrujących motywów, symboli, metod pracy i szeroko pojętej performatywności.
Badania terenowe to zarazem intymny dziennik twórczy, dotyczący ekofilozoficznego funkcjonowania człowieka w świecie, będący dokumentem wyobcowania w tzw. własnym środowisku naturalnym, zderzenia mistycyzmu i duchowości zakorzenionej w naturze z wszechogarniającą nas utopią technologiczną.
Zestaw prezentowanych prac tworzy szkicowy, mozaikowy zapis autorskiego procesu destylacji otaczającej nas rzeczywistości, którego rezultatem są spektakle Garbaczewskiego. Na proces ten składają się działania uboczne powstające w trakcie pracy z aktorami, efemeryczne ćwiczenia z ‘bycia sobą’ i romantycznego ‘bycia w naturze’, ulotne formy przemijania, krótkie eseje filmowe i formy przestrzenne, niekoniecznie bezpośrednio związane z treścią konkretnego spektaklu. To ćwiczenia z rzeczywistości i próby nakładania na nią odpowiedniej ramy znaczeniowej.
Głównym odniesieniem ćwiczeń terenowych są działania ekologiczne Jerzego Grotowskiego, w których skupiał się on na relacji/dialogu aktora i widza. Grotowski wprowadził kategorię ‘ekologii międzyludzkiego’, która koncentruje się na źródłowej, organicznej pracy nad sobą oraz pierwotnej więzi łączącej aktora i widza w kontekście ich środowiska naturalnego. Równoległym komentarzem do metody działań Grotowskiego jest film Karola Radziszewskiego Książę, który bierze na warsztat jego sposoby pracy.
Tworzywem Garbaczewskiego jest złożony ekosystem międzyludzkiego współdziałania, androgyniczny sposób bycia mieszczący się poza genderowymi podziałami, naturą i cyberprzestrzenią. Garbaczewski nie tylko zwraca uwagę na organiczne relacje zaistniałe w trakcie powstawania określonych performatywnych narracji, ale podkreśla również pewnego rodzaju queerową bioróżnorodność. Funkcjonuje ona jako przestrzeń nieograniczona założonymi z góry rezultatami, dychotomicznymi podziałami i hermetycznymi kategoriami, ale jako forma odpowiednia dla mogących powstać w przyszłości relacji.
Jedną z serii prac prezentowanych na wystawie są ćwiczenia filmowe do spektaklu Chłopi powstałego na podstawie powieści, w której rytm natury jest nadrzędną strukturą porządkującą plan wydarzeń. Garbaczewski umieszcza aktorów poza formułą teatru, w pozornie neutralnej znaczeniowo próżni, którą stanowi plener w Maćkowej Rudzie. Ćwiczenia aktorów uruchamiają zmysły, fantazje, projekcje w kontekście dokamerowej gry z fantomem nieistniejącej publiczności. Jest to uchwycenie pierwszego etapu tworzenia sensu – reprezentacja mikrokosmosu, w którym nieustannie i płynnie negocjowane są znaczenia relacji ja – świat, a nakładki kulturowo-społeczne nie zdążyły jeszcze na stałe odcisnąć swojego piętna.
Uzupełnieniem tej narracji jest wprowadzenie prac Andrzeja Stumiłło i Janka Strumiłło, których obecna twórczość także związana jest z Maćkową Rudą, gdzie odbywają się plenery Garbaczewskiego. Ich wspólne działania, narady, wzajemne inspiracje i współpraca nawiązują bezpośrednio do tradycji plenerów oraz wspólnych poszukiwań twórczych z dala od utartych formatów, skontenerowanych przez szeroko pojęte instytucjonalne struktury.
Krzysztof Garbaczewski. Badania terenowe
Gościnnie: Karol Radziszewski, Andrzej Strumiłło, Janek Strumiłło
Performance plenerowy: Sandra Korzeniak, Jan Dravnel
Kuratorka: Patrycja Ryłko
Od 23 maja do 17 czerwca 2018 roku
Wernisaż: 23 maja 2018 roku, godz. 19.30
Gdańska Galeria Miejska