Projekt Betonowe dziedzictwo. Od Le Corbusiera do blokersów, którego efekty będzie można oglądać w Warszawie, poświęcony jest fenomenowi osiedla mieszkaniowego z wielkiej płyty jako jednej z najpoważniejszych konsekwencji idei architektonicznych modernizmu. Osiedle, blok i mieszkanie z wielkiej płyty jest ramą, która nadal w dużej mierze determinuje warunki bytowe i świadomość milionów z nas. Wystawa wpisuje się w trwającą obecnie dyskusję o przyszłości blokowisk – możliwościach ich rewitalizacji i adaptowania do współczesnych wymogów w dziedzinie mieszkalnictwa.
Punktem wyjścia ekspozycji jest postać Le Corbusiera, architekta zwanego papieżem modernizmu, ale i Leninem architektury, który, wraz z innymi architektami swej generacji, sformułował idee leżące u podstaw realizacji współczesnych, masowo powstających osiedli mieszkaniowych.
W krajach komunistycznych rezultatem specyficznego zaadoptowania szczytnych marzeń modernistów o zapewnieniu jednostce wygodnego życia są masowo budowane niemal do końca XX wieku osiedla z betonowych bloków realizowane w oparciu o technologie standaryzowanego budownictwa prefabrykowanego. W Polsce corbusierowska idea domu jako funkcjonalistycznej maszyny do mieszkania doczekała się dwuznacznego urzeczywistnienia; modernistyczna utopia spełniła się na wielką skalę, ale jednocześnie uległa daleko idącej deformacji, czasem wręcz patologii.
Bloki, wielka płyta, prefabrykowane budownictwo stało się w czasach najnowszych obiektem miażdżącej krytyki. Neguje się zarówno monotonną, „szarą”, „betonową” estetykę blokowisk, oferowane przez nie standardy, jak i zachowania społeczne generowane przez tego rodzaju otoczenie architektoniczne. W potocznej opinii bloki są wylęgarnią wszelkiego rodzaju patologii, z (sub)kulturą blokersów na czele.
Projekt Betonowe dziedzictwo traktuje blokowisko jego obiektywny fakt i wspólne dla naszego społeczeństwa doświadczenie. Wielowymiarowość i złożoność tego doświadczenia prezentuje poprzez materiały architektoniczne (historyczne projekty, makiety, dokumentacje dotyczące osiedli i bloków), prace współczesnych artystów, w większości wykonane specjalnie na tą wystawę, projekty dokumentacyjne (fotoreportaże, cykle zdjęć), prezentację archiwalnych i aktualnych materiałów filmowych (fragmenty filmów fabularnych, dokumenty, Kroniki Filmowe, filmy amatorskie, fragmenty teledysków). Przedstawia też przykłady związanej z fenomenem blokowiska literatury (m.in. wiersze Mirona Białoszewskiego, hipertekstowa powieść Sławomira Shutego), muzyki oraz szeroko pojętej (sub)kultury (m.in. hip-hop, graffiti, komiks).
Wystawie towarzyszy obszerny katalog oraz dwie sesje naukowe: jedna poświęcona analizie modernistycznego dziedzictwa architektury blokowisk w Polsce, a druga problemowi współczesnego budownictwa dużych zespołów mieszkaniowych, czyli co po blokowiskach.
W wystawie udział biorą:
Bruno Althamer, Paweł Althamer, Andrzej Barański, Kuba Bąkowski, Rafał Bujnowski, Michał Budny, Mikołaj Długosz, Roch Forowicz, Agata Groszek, Ryszard Górecki, Nicolas Grospierre, Aneta Grzeszykowska & Jan Smaga, Jarosław Jeschke, Katarzyna Józefowicz, Szymon Kobylarz, Jarosław Kozakiewicz, Maciej Kurak, Franciszek Mazur, Hieronim Neumann, PSF (Cezary Klimaszewski, Tomek Kozak, Tomasz Malec), Karol Radziszewski, Józef Robakowski, Sławomir Shuty, Julia Staniszewska, Jakub Stępień, Wiesław Stępień, Twożywo, Wojciech Wilczyk, Julita Wójcik, Maria Zbąska, Karolina Zdunek, Krzysztof Żwirblis
oraz
Le Corbusier, Miron Białoszewski i Brygada Kryzys
Kuratorzy: Ewa Gorządek, Stach Szabłowski
Otwarcie wystawy: piątek 29.06, godz. 18.00. Wystawa czynna do 2.09
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski
