3 września 2010 r. o godz. 18.00 w Oddziale Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku odbędzie się wernisaż projektu artystycznego pt.: 80 portretów autorstwa Barbary Yoshidy.
Wystawa 80 portretów realizowana w ramach projektu Uwaga! Kobiety prezentuje rozpoczęty w 1990 r. cykl klasycznych czarno – białych portretów kobiet artystek wykonanych przez nowojorską fotografkę Barbarę Yoshidę. Nieznaczny fragment tego cyklu był wystawiany w 1992 r. w nowojorskim A/c Projectroom, jednak jego pełnia jest prezentowana w Polsce premierowo. Sportretowane kobiety to malarki, rzeźbiarki, fotografki, performerki i artystki tworzące sztukę wideo.
Większość sfotografowanych pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, ale wśród nich znajdują się również artystki z regionów geograficznych o odmiennych tradycjach kulturowych min.: z krajów Afryki, Azji (Japonii i Filipin) i Europy. Są tu uznane na arenie międzynarodowej artystki jak: Louise Bourgeois, Jenny Holzer, Elizabeth Murray, Kiki Smith, Nancy Spero, Carolee Schneemann, Hannah Wilke, ale również mniej znane twórcze kobiety, które autorka poznała podczas swoich podróży.
Istotną reprezentacją w projekcie są zrealizowane w maju 2010 r. portrety bardzo ważnych dla polskiego feminizmu artystek Marty Deskur oraz Alicji Żebrowskiej. Prezentowane na wystawie zdjęcia odkrywają przed widzem prywatny świat niezwykle twórczych kobiet. Niemal wszystkie fotografie wykonane zostały w przestrzeni domów lub w pracowniach, o czy świadczą widoczne akcesoria twórcze: płótna pokryte farbą, rzeźby, fragmenty często niedokończonych dzieł ukazujące proces artystyczny. Dzięki temu widz staje się zaproszonym do poznania prywatnej przestrzeni sportretowanej osoby uczestnikiem. Sfotografowane kobiety są naturalne, nie przybierają sztucznych póz ale zajmują przed obiektywem swoje ulubione miejsca: fotel, parapet okna czy schody przed domem. Wszystkie artystki łączy coś wspólnego, w ich wzroku zawiera się wyjątkowa siła charakteru i talent, który na stałe wpisał je do świata sztuki.
Inspiracją do stworzenia 80 portretów stał się artykuł Lindy Nochlin: Dlaczego nie było wielkich artystek?. Odpowiedzią na zadane przez autorkę eseju pytanie stała się kolekcja portretów kobiet, które począwszy od 60. poprzez swoją sztukę były zaangażowane w debatę społeczną na temat wolności, tolerancji równoprawności płci. Systemy polityczne oraz instytucje we współczesnej kulturze nie zawsze stoją po stronie kobiet.
Przemiany kulturowe lat 60. i 70., wieku XX w Stanach Zjednoczonych i Europie pozwoliły kobietom na określenie swojej pozycji i potrzeb w szeroko pojętym życiu publicznym i prywatnym. Wiele uczestniczek projektu 80 portretów to prawdziwe legendy tamtych czasów, które swoją sztukę traktowały jako formę wypowiedzi i komentarz do dysproporcji w dotychczasowym systemie funkcjonowania podziału na role kobiece i męskie. Wystawa ma na celu postawienie pytań: jak w dzisiejszym świecie funkcjonują kobiety, jakie przestrzenie ich życia są nadal zdominowane przez mężczyzn i czy możliwy jest otwarty dialog społeczny, który ułatwi kobietom udział w życiu publicznym, możliwość awansu i zajmowanie równorzędnych mężczyznom stanowisk. Odpowiedzi wymaga też pytanie czy dzisiejsze, zdobyte prawa kobiet dają szanse na jednoczesne połączenie aktywności zawodowej z rolą macierzyństwa.
Nie przez przypadek wystawa jest częścią projektu Uwaga: Kobiety!, który w formach warsztatowych i spotkaniach, skłania do przeanalizowania różnic i podobieństw między pozycją kobiet i mężczyzn. Adresatami programu są różne generacje widzów: młodzież, seniorzy a także grupa wykluczenia – więźniowie. Wystawa stanowi rodzaj zadania społecznego polegającego na zdiagnozowaniu i przeformułowaniu stereotypów genderowych i umiejętności właściwego opisu drugiej płci. Choć temat ten został już wielokrotnie podjęty, nadal okazuje się aktualny. Trudno bowiem pominąć go w czasach, kiedy politycy publicznie dyskredytują prawa kobiet, w tym także konstytucyjnie gwarantowane czynne prawo wyborcze.
Barbara Yoshida – amerykańska artystka wizualna. Urodziła się w Portland w stanie Oregon, obecnie mieszka i pracuje w Nowym Jorku. Studiowała malarstwo (Magisterium w Hunter College, City University of New York; licencjat na University of Washington, Seattle) oraz język japoński na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku. Wielokrotnie wystawiała w krajach na całym świecie, m.in. w Holandii, Japonii, Finlandii, Turcji, Egipcie, na Ukrainie, w Korei, Indiach, Anglii, Francji, Austrii, Chinach, Szwajcarii, Kanadzie i Włoszech. W ostatnich kilku latach miała indywidualne wystawy m.in. w Tokio, Budapeszcie, na Uniwersytecie Sztuki w Filadelfii, w Nowym Jorku w George B. Dorr Muzeum w Bar Harbor, w Maine i Hampshire Collage w Amherst, Massachusetts, Sopocie i Gdańsku.
Po udziale w wystawie zbiorowej FotoFest w 2006 roku, Yoshida została zaproszona do indywidualnej wystawy w ramach Kaunas Photo Days 2006 w Kownie na Litwie. Jej prace zostały wybrane spośród 1300 zgłoszonych portfolio i umieszczone w wydanym przez Wright State University in Dayton, Ohio DVD pt.: Photography Now: one hundred portfolios. Ostatnio została wybrana przez Joyce Tenneson do projektu The View Project w Naples Museum of Art na Florydzie. W przeszłości zainteresowana cielesnością, realizowała cykle aktów w tym także autoportretów w maskach. Od kilku lat fotografuje nocne pejzaże, których bohaterami sa neolityczne stojące głazy w świetle księżyca. Używa wyłącznie analogowej kamery.
Wystawa jest dziesiątą prezentacją w cyklu Feminoteka, przygotowanego przez Gdańską Galerię Fotografii Muzeum Narodowe w Gdańsku.
Barbara Yoshida 80 portretów
wernisaż: 3 września 2010, o godz. 18.00
3 września do 10 października 2010
Oddział Sztuki Nowoczesnej, Muzeum Narodowe w Gdańsku
