Międzynarodowy Festiwal Filmowy Etiuda&Anima od początku swego istnienia brawuro spełnia rolę popularyzatora wartościowej, awangardowej i niszowej twórczości: zarówno studenckich etiud, jak i oryginalnych animacji. Po zeszłorocznych obchodach 60-lecia polskiej animacji w tym roku program, odbywającego się już po raz szesnasty festiwalu Etiuda&Anima, wydaje się zrównoważony udziałem zagranicznych gości i licznych międzynarodowych zdarzeń festiwalowych.
Do obydwu regulaminowych konkursów obejmujących studenckie etiudy ze szkół filmowych (konkurs ETIUDA) oraz profesjonalne, studenckie i niezależne animacje (konkurs ANIMA) zgłoszono blisko 800 filmów z całego świata, spośród których zakwalifikowanych zostanie ponad 100 krótkich utworów, ubiegających się o tradycyjne statuetki Dinozaurów (ETIUDA) i Jabberwockych (ANIMA).
Wręczaną już po raz siódmy doroczną Nagrodę Specjalnego Złotego Dinozaura dla wybitnego artysty i pedagoga odbiorą w tym roku dwaj twórcy: Marcel Łoziński i Jacek Bławut. Obydwaj wybitni artyści nie tylko współpracują przy realizacji niektórych filmowych projektów, ale i wspólnie uczą sztuki dokumentu w warszawskiej Mistrzowskiej Szkole Filmowej Andrzeja Wajdy, dzieląc się ze studentami swoimi umiejętnościami i kształtując postawą etyczną przyszłych dokumentalistów.
Kolejnym rodzimym akcentem będzie w tym roku duży udział w festiwalu łódzkiej PWSFTviT, która zwyciężyła w zeszłorocznej rywalizacji na najlepszą szkołę filmową festiwalu, a w tym roku nie tylko zaprezentuje najlepsze studenckie etiudy z ostatnich lat, ale poprzez udział swoich pedagogów w znaczący sposób wpłynie na kształt tegorocznych scenariuszowych, reżyserskich, operatorskich i montażowych warsztatów filmowych. Warsztaty animowane poprowadzi natomiast Gil Alkabetz, gość festiwalu sprzed dwóch lat, pracujący w Niemczech znakomity, nagradzany w Krakowie wielokrotnie artysta.
W dorocznych Autoportretach twórców animacji, które od lat stwarzają widzom okazję do podglądnięcia artystycznego warsztatu znakomitych filmowców podczas pokazów animacji na żywo, wezmą udział zagraniczni twórcy: jeden z najważniejszych czeskich artystów Jiři Barta, kontynuujący tradycję tamtejszej animacji lalkowej i przedmiotowej; przedstawi on m.in. swój najnowszy długometrażowy film Na strychu. Pozostałymi uczestnikami będą: Australijczyk Dennis Tupicoff, podobnie jak Barta nagrodzony przed laty na ówczesnym krakowskim Festiwalu Filmów Krótkometrażowych, Hieronim Neumann z Polski, a także jeden z najbardziej oryginalnych twórców światowej animacji Hindus Ishu Patel, realizujący od lat filmy w słynnej National Film Board of Canada, który oprócz udziału w projekcie Autoportretów podjął się roli przewodniczącego jury konkursu ANIMA.
Tegoroczną 10-tkę festiwalu E&A przygotował przyjeżdżający już trzeci rok z rzędu do Krakowa Gerrit van Dijk. W zestawie, skonstruowanym według zasady 1 + 10, w którym właściwą 10-tkę najlepszych poprzedzi film samego autora wyboru Ruszam się więc jestem, znajdą się znakomite, nieznane w Polsce animacje holenderskie. Stawce przewodzić będzie podziwiany od lat w Krakowie Paul Driessen ze swoim klasycznym dziełem Na ziemi, na morzu i w powietrzu.
Zbliżająca się polska premiera nagrodzonego na festiwalu w Gdyni Nagrodą Specjalną Jury za szczególne wartości artystyczne filmu Las, debiutującego w filmie fabularnym Piotra Dumały, jest w tym roku znakomitym pretekstem do prześledzenia Ścieżek mistrzów: od animacji do fabuły. W tegorocznej części zaplanowanego na dwa lata projektu znajdą się obok filmów Dumały dzieła: jednego z Monty Pythonów – Terry Gilliama, krakowskiego klasyka Ryszarda Czekały, legendarnego pioniera polskiej szkoły animacji – Waleriana Borowczyka i Czeszki Michaeli Pavlatovej.
Znaczący udział w tegorocznym programie imprez towarzyszących obydwu konkursom będą miały krótko i pełnometrażowe francuskie filmy animowane. Ogromny, zawierający kilkanaście seansów udział tej kinematografii obejmie dokonania od czasów Chronopolis Piotra Kamlera do nowych filmów współczesnego lidera filmu animowanego dla widowni rodzinnej – Michela Ocelota. Jak co roku ważnym uzupełnieniem będą premierowe pokazy najnowszych pełnometrażowych filmów animowanych ze świata, w tym m.in. z: Estonii, Korei, Australii i Węgier. Będzie można zobaczyć zarówno filmy skierowane do widza dorosłego, jak i widowni familijnej, w tym: najnowsze dzieło Priita i Olgi Pärn Życie bez Gabrieli Ferri, belgijsko-francusko-irlandzkie Secret of Kells Tomma Morre’a, węgierskich Immigrants (L.A. Dolce Vita) Gabora Csupo i nowy film laureata Oscara Adama Elliota Mary i Max.
Jak zwykle bogaty i penetrujący nowe obszary program E&A uzupełnią najnowsze krótkometrażowe filmy szwajcarskie prezentowane przez SwissFilms, ubiegłoroczne filmy baskijskie prezentowane w ramach goszczącego na festiwalu kolejny raz programu KIMUAK oraz liczne krótkometrażowe animacje zebrane w narodowych zestawach, polecanych przez prestiżowe festiwale: portugalską CINANIMĘ, koreański SICAF, chiński CICDAF i największy festiwal w Ameryce Południowej – Anima Mundi. W dniu wręczenia nagród publiczność będzie mogła zobaczyć też Najlepszych z najlepszych – zestaw wybranych filmów, które znalazły się na słynnej liście 50 Champions of Animation, powstałej podczas odbywającej się ćwierć wieku temu Olimpiady Animacji w Los Angeles.
Program tegorocznego festiwalu zamknie wizyta w nowosądeckim Miasteczku Multimedialnym gdzie festiwalowi goście wraz z zaproszonymi z Polski i zagranicy ekspertami wezmą udział w pierwszym seminarium Film przyszłości – w gościnie u Zbigniewa Rybczyńskiego.
Bogusław Zmudziński
Program MFF Etiuda&Anima 2009:
27 listopada / Kinoteatr Uciecha – Duża sala
17.00 / I projekcja konkursu ETIUDA
19.30 /Oficjalne rozpoczęcie Festiwalu /Ścieżki mistrzów – od animacji do fabuły: Piotr Dumała
WOLNOŚĆ NOGI, reż.: Piotr Dumała, Polska 1988, 10’
LAS, reż.: Piotr Dumała, Polska 2009, 75’
21.15 / II projekcja konkursu ETIUDA
23.30 / Ścieżki mistrzów – od animacji do fabuły: Michaela Pavlatova
28 listopada
Kinoteatr Uciecha – Duża sala
13.00 / Festiwal ANIMA MUNDI prezentuje brazylijskie animacje
15.00 / III projekcja konkursu ETIUDA
17.30 / (1 +) 10 najlepszych holenderskich filmów animowanych według Gerrita van Dijka
19.30 / IV projekcja konkursu ETIUDA
22.00 / MARY I MAX, real. Adam Elliot, Australia 2008, 92’
Kinoteatr Uciecha – Mała sala
15.45 / V projekcja konkursu ETIUDA (powt.)
18.00 / VI projekcja konkursu ETIUDA (powt.)
20.15 / I projekcja konkursu ETIUDA (powt.)
Muzeum Narodowe – Sala U Samurajów
17.00/ Głosy młodego pokolenia twórców koreańskiej animacji
19.00/ HISTORIA PANA PRZEPRASZAM, real. KWAK In-Keun, Kim Il-Hyun, RYU Ji-Na, LEE, Eun-Mi, LEE Hae-Young, Korea 2008, 65’15’’
29 listopada
Kinoteatr Uciecha – Duża sala
13.00 / Festiwal CINANIMA prezentuje portugalskie animacje
14.30 / SZCZUROŁAP, real. Jiří Barta, Czechosłowacja 1986, 53’
15.30 / V projekcja konkursu ETIUDA
17.30 / NA STRYCHU ALBO KTO MA DZISIAJ URODZINY?, real. Jiří Barta, Czechy 2009, 74’
19.00 / Autoportrety twórców animacji – Jiří Barta
21.00 / VI projekcja konkursu ETIUDA
23.00 / Ścieżki mistrzów – od animacji do fabuły: Andrzej Barański
Kinoteatr Uciecha – Mała sala
15.45 / II projekcja konkursu ETIUDA (powt.)
18.00 / III projekcja konkursu ETIUDA (powt.)
20.15 / IV projekcja konkursu ETIUDA (powt.)
Muzeum Narodowe – Sala U Samurajów
17.00 / Ofensywa francuskiej animacji Od klasyki do lat ostatnich (I)
19.00 / Ofensywa francuskiej animacji Od klasyki do lat ostatnich (II)
30 listopada
Kinoteatr Uciecha – Duża sala
9.00 / Etiuda&Anima dzieciom / PRZEPOWIEDNIA ŻAB, real. Jacques-Remi Girerd, Francja 2003, 90’
11.00 / Etiuda&Anima dzieciom/ KSIĄŻĘTA I KSIĘŻNICZKI, real. Michel Ocelot, Francja 2000, 70’
12.30 / Festiwal CICDAF prezentuje chińskie animacje
14.30 / Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa Telewizyjna i Teatralna – Laureat Specjalnego Złotego Dinozaura dla najlepszej szkoły filmowej MFF Etiuda&Anima 2008
17.00 / I projekcja konkursu ANIMA
19.00 / Autoportrety twórców animacji – Hieronim Neumann
21.00 / II projekcja konkursu ANIMA
23.00 / Ścieżki mistrzów – od animacji do fabuły: Terry Gilliam
Kinoteatr Uciecha – Mała sala
15.45 / V projekcja konkursu ANIMA (powt.)
18.00 / VI projekcja konkursu ANIMA (powt.)
20.15 / I projekcja konkursu ANIMA (powt.)
Muzeum Narodowe – Sala U Samurajów
17.00 / Ofensywa francuskiej animacji Od klasyki do lat ostatnich (III)
20.00 / Ofensywa francuskiej animacji Od klasyki do lat ostatnich (IV)
Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha / Etiuda&Anima na 15-lecie Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha
13.00 / Koji Yamamaura dzieciom
20.30 / Koji Yamamaura dorosłym
Klub festiwalowy LIZARD KING / 12.30 – wernisaż wystawy grafiki Aleksandry Zaręby pt.: Czerwony papierowy stateczek
1 grudnia
Kinoteatr Uciecha – Duża sala
9.00 / Etiuda&Anima dzieciom/ KIRIKOU I CZAROWNICA, reż.: Michel Ocelot, Francja 2005, 74’,
11.00 / Etiuda&Anima dzieciom/ KIRIKOU I DZIKIE BESTIE, reż.: Michel Ocelot, Francja 2005, 74’
12.30 / Poza regulaminem – filmy zgłoszone do konkursu ETIUDA
15.00 / Krótko po baskijsku – Kimuak 2008
16.30 / ŻYCIE BEZ GABRIELLI FERRI, reż.: Olga Pärn, Priit Pärn, Estonia 2008, 44’
17.30 / III projekcja konkursu ANIMA
19.30 / Autoportrety twórców animacji – Dennis Tupicoff
21.30 / IV projekcja konkursu ANIMA
23.30 / Ścieżki mistrzów – od animacji do fabuły: Ryszard Czekała
Kinoteatr Uciecha – Mała sala
15.45 / II projekcja konkursu ANIMA (powt.)
18.00 / III projekcja konkursu ANIMA (powt.)
20.15 / IV projekcja konkursu ANIMA (powt.)
Muzeum Narodowe – Sala U Samurajów
17.00 / Ofensywa francuskiej animacji Od klasyki do lat ostatnich (V)
19.30 / Ofensywa francuskiej animacji Od klasyki do lat ostatnich (VI)
2 grudnia
Kinoteatr Uciecha – Duża sala
9.00 / Etiuda&Anima dzieciom / SEKRET KSIĘGI Z KELLS, real. Tomm Moore, Nora Twomey, Francja, Belgia, Irlandia 2009, 75’,
11.00 / Etiuda&Anima dzieciom / DOBRY WOJAK SZWEJK, real. Robert Crombie, Ukraina,Wielka Brytania 2009, 79’
13.00 / CHRONOPOLIS, reż.: Piotr Kamler, Francja 1982, 70’
15.00 / Koreańska Akademia Sztuki Filmowej ma 25 lat
17.00 / V projekcja konkursu ANIMA/
19.00 / Autoportrety twórców animacji – Ishu Patel
21.00 / VI projekcja konkursu ANIMA
23.00 / TYBETAŃSKA KSIĘGA UMAŁYCH, reż.: Barrie McLean, 1994, 90’
Kinoteatr Uciecha – Mała sala
15.45 / ANIMA MUNDI prezentuje brazylijskie animacje (powt.)
18.00 / CINANIMA prezentuje portugalskie animacje (powt.)
20.15 / CICDAF prezentuje chińskie animacje (powt.)
Muzeum Narodowe – Sala U Samurajów
17.00 / Krótko po szwajcarsku – Swiss Films prezentuje
19.30 / Animotion – zakończenie konkursu studenckich animacji
3 grudnia
Kinoteatr Uciecha – Duża sala
9.00 / Etiuda&Anima dzieciom / U, real. Grégoire Solotareff, Serge Elissalde, Francja 2006, 75’
11.00 / Etiuda&Anima dzieciom/ PIES, GENERAŁ ORAZ PTAKI, reż.: Francis Nielsen, Francja 2003, 75’
13.30 / IMIGRANCI (L.A. DOLCE VITA), reż.: Gábor Csupó, Węgry, USA 2008, 78’
15.00 / KSIĘGA UMARŁYCH, reż.: Kihachiro Kawamoto, Japonia 2005, 70’
16.30 / Najlepsi z najlepszych. 25 lat Olimpiady Animacji w Los Angeles
BAJKA BAJEK, reż.: Yuri Norstein, USSR 1980, 29’
ULICA, reż.: Caroline Leaf, Canada 1976, 10’12”
RĘKA, reż.: Jiří Trnka, Czechosłowacja 1965, 18’
SATIEMANIA, reż.: Zdenko Gasparavic, Jugosławia 1978, 16’40”
PEJZAŻYSTA, reż.: Jacques Drouin, Kanada 1977, 7’31”
DOJOJI TEMPLE, reż.: Kihachiro Kawamoto, Japonia 1976, 19’
MUCHA, reż.: Ferenc Rofusz, Węgry 1980, 3’10”
DZIENNIK, reż.: Nedjelko Dragic, Jugosławia 1973, 8’52”
TANGO, reż.: Zbigniew Rybczyński, Polska 1980, 8’
Kino Centrum Kijów
19.30 / Wręczenie Nagrody Specjalnego Złotego Dinozaura wybitnym artystom i pedagogom: Jackowi Bławutowi i Marcelemu Łozińskiemu
Ogłoszenie werdyktów jury konkursów: ETIUDA i ANIMA, wręczenie nagród laureatom, projekcja filmów nagrodzonych
Muzeum Narodowe – Sala U Samurajów
15.00 / Laureaci Nagrody Specjalnego Złotego Dinozaura dla wybitnych artystów i pedagogów
16.00 / Moskiewskie Studio Pilot – Animowana seria – Góra klejnotów (I)
17.30 / Moskiewskie Studio Pilot – Animowana seria – Góra klejnotów (II)
9 grudnia / Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha
18.00 / Etiuda&Anima na 15-lecie Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha – Niezależna animacja japońska
