Tegoroczne XXI Gliwickie Spotkania Teatralne w większej części zostały poświęcone Kartotece Tadeusza Różewicza. W tym roku mija 50 lat od pierwszej inscenizacji dramatu, który napisany został w Gliwicach. To doskonała okazja, aby przypomnieć dotychczasowe realizacje tej sztuki w Teatrze Telewizji dokonane przez tak znakomitych twórców jak Konrad Swinarski, Krzysztof Kieślowski czy Kazimierz Kutz. Będzie też okazja do spotkania z Kartoteką na żywo – w najnowszej inscenizacji dramatu, którą we Wrocławskim Teatrze Współczesnym zrealizował Michał Zadara.
50 Lat Gliwickiej Kartoteki:
10 maja 2010 roku / godz. 17.00 / Scena Bajka – Kino Amok / Ożywienie mitu Kartoteka. Rekonstrukcja (10’) – I relacja z obchodów 50-lecia prapremiery Kartoteki w Teatrze Dramatycznym w Warszawie oraz spotkanie z Kazimierzem Kutzem i Zbignieiem Zamachowskim poprowadzi Maria Dębicz.
Godz. 18.45 / Scena Bajka – Kino Amok /Projekcja spektaklu Teatru Telewizji Kartoteka rozrzucona Tadeusza Różewicza w reż. Kazimierza Kutza z 1998 r. (85’).
W rolach głównych: Jerzy Trela (Bohater I) i Krzysztof Globisz (Bohater II). Kartoteka rozrzucona to rodzaj poetyckiego pamfletu na dzisiejszą polską rzeczywistość, swoisty komentarz Tadeusza Różewicza do zmian, jakie jego zdaniem zaszły w naszym kraju i w mentalności rodaków. Sztuka przynosi przede wszystkim drastyczny obraz przesilenia w życiu polskim na przełomie lat 80. i 90., obraz, na jaki nikt wcześniej się nie zdobył – zauważył we wstępie do tomu Zbigniew Majchrowski.
12 maja 2010 roku / godz. 19.00 / Scena Bajka – Kino Amok / Spotkanie z Janem Peszkiem – Mój Różewicz poprowadzą red. Ewa Niewiadomska i Krzysztof Korwin Piotrowski
Godz. 20.15 / Scena Bajka – Kino Amok / Projekcja spektaklu Teatru Telewizji Kartoteka Tadeusza Różewicza w reż. Krzysztofa Kieślowskiego z 1979 r. (82’).
W roli głównej: Gustaw Holoubek. Spektakl Teatru Telewizji został zrealizowany przez Krzysztofa Kieślowskiego metodą filmową. Sytuacje sceniczne są projekcją wewnętrznych przeżyć, wydarzeń i poglądów Bohatera z różnych okresów jego życia. Bezimienny – a właściwie obdarzony wieloma imionami: Henryk, Wiktor, Staś, Władzio, Wacek… – próbuje przejrzeć się w innych, odnaleźć własną tożsamość dzięki postaciom, które do niego przychodzą z przeszłości, ze wspomnień, snu, może podświadomości.
13 maja 2010 roku / godz. 19.00 / Ruiny Teatru Miejskiego / Tadeusz Różewicz Kartoteka / Wrocławski Teatr Współczesny.
Spektakl ten to jedna z najbardziej oryginalnych inscenizacji klasycznej już sztuki Tadeusza Różewicza. Co ciekawe, młody reżyser z żelazną konsekwencją realizuje wskazówki zapisane przez autora w didaskaliach. Ulica, która w prapremierowej wersji dramatu przechodziła przez pokój i łóżko bohatera, w spektaklu Zadary pochłonęła ten świat całkowicie. Nie ma już żadnego miejsca, które wyznaczałoby centrum rzeczywistości.
Przedstawienie grane jest w całej przestrzeni małej sceny, wśród widzów. Jak w kalejdoskopie – sytuacje sceniczne składają się w kolorowy obrazek, by przy najmniejszej zmianie perspektywy natychmiast się rozsypać i za chwilę ułożyć w nową całość. I tak bez końca. Nie ma początku ani zakończenia, zmieniają się znaczenia, układy i relacje. Nie ma bohatera, albo też wszyscy są bohaterami. To przedstawienie jest swego rodzaju teatralnym jam session, w którym występuje świetnie zestrojony zespół aktorski na czele z Janem Peszkiem.
Gliwickie Spotkania Teatralne od paru lat są rozpisane na trzy główne nurty: Inspiracje oraz Wizje i Kreacje. Inspiracje, nierozłącznie związane z Ruinami Teatru Miejskiego, będą miały w tym roku jednego bohatera. Leszek Mądzik, twórca Sceny Plastycznej KUL, jest autorem unikalnych, wizyjnych spektakli – większość z nich prezentowana była w czasie dotychczasowych edycji Gliwickich Spotkań Teatralnych. W tym roku twórca przygotowuje projekt artystyczny specjalnie z myślą o wnętrzu Ruin. Jak sam wielokrotnie podkreślał, to miejsce ma dla niego niezwykłą moc inspirującą – stąd oczekiwać możemy prawdziwej teatralnej uczty, która po raz kolejny ożywi gliwicki stary teatr.
30 i 31 maja 2010 roku /godz. 19.00/ Ruiny Teatru Miejskiego / Premiera Dialog – projekt teatralny Leszka Mądzika.
Dialog – tak potrzebny dzisiejszemu człowiekowi. Wszechobecna niemożność porozumienia bardzo obecna w naszych relacjach każe nam istnieć obok siebie – Leszek Mądzik. Przedstawione sceny będą ruchomymi obrazami zmieniającymi się w trakcie spektaklu. Światło jest jednym z głównych bohaterów etiudy. Uniwersalny kosmos, który osadza akcję w każdym miejscu na ziemi rodzi poszczególne sceny. To jego mroku ujawniają się postacie dramatu.
Anatomię poszczególnych kadrów buduje plastycznie konstruowana wieża mająca indywidualne cechy poszczególnych uczestników akcji. To dziwne pokoje iluzji szczęścia, których ekspresję i wyraz ujawnia użyta faktura, barwa i przestrzeń. Kinetyka przedmiotów, obiektów, rzeczy potęguje napięcie. Muzyka, wypełnia czas trwania spektaklu. To przez jego dźwięki pojawiające się obrazy dostają misteryjnego wymiaru. Siłę kadrów poszczególnych scen buduje też kostium i maska.
Inspiracje zakończą tegoroczne GST, a wcześniej odbędą się spektakle nurtu Wizji i Kreacji. Można będzie zobaczyć m.in. dwa spektakle teatrów lalkowych: Banialuki i Malabar Hotel, co stanowić będzie swego rodzaju eksperyment programowy Spotkań.
6 maja 2010 roku / godz. 19.00 / Ruiny Teatru Miejskiego / Teatr Malabar Hotel w Białymstoku / Skrawki wg Otella Williama Szekspira oraz tekstów własnych w reżyserii Marcina Bartnikowskiego.
Skrawki to spektakl o obsesjach i namiętnościach, w którym tekst Szekspira w klasycznym tłumaczeniu Józefa Paszkowskiego stanowi punkt wyjścia do snucia współczesnej refleksji o miłości, która może budować i niszczyć. To spektakl opowiedziany za pomocą masek, aktorów oraz gry z przestrzenią i dźwiękiem. Klasyczny tekst służy tu budowaniu nowoczesnego teatru ożywionej formy.
Gliwickie Spotkania Teatralne odwiedzi też jeden z najwybitniejszych polskich twórców teatru Jerzy Jarocki – okazją ku temu będzie 50. rocznica polskiej prapremiery Ślubu Gombrowicza, którą wyreżyserował na scenie Kinoteatru X.
50. rocznica światowej premiery Ślubu w Gliwicach
14 maja 2010 roku / godz. 18.00 / Scena Bajka – Kino Amok / Wykład prof. Jerzego Jarockiego – Mój Gombrowicz ilustrowany fragmentami wideo kilku wersji Ślubu Witolda Gombrowicza.
Dyskusję poprowadzi Krzysztof Korwin Piotrowski z udziałem prof. Krystyny Zachwatowicz i uczestników gliwickiej prapremiery Ślubu sprzed 50 lat. 6 kwietnia 1960 roku w gliwickim teatrze STG, działającym przy Politechnice Śląskiej, odbyła się światowa prapremiera Ślubu w reżyserii jednego z najwybitniejszych artystów współczesnych – Jerzego Jarockiego. Scenografię przygotowała absolwentka (obecna profesor) krakowskiej ASP, scenograf teatralny i filmowy – Krystyna Zachwatowicz. Premiera miała miejsce na scenie Kinoteatru X.
Godz. 20.00 / Scena Bajka – Kino Amok / Pokaz spektaklu Teatru Telewizji Błądzenie Jerzego Jarockiego w reżyserii autora.
Błądzenie jest zbudowane z fragmentów dramatów, prozy i Dzienników Witolda Gombrowicza. W mozaice tekstów wykorzystanych przez Jerzego Jarockiego znaleźć będzie można również fragmenty pierwszej niepublikowanej wersji Operetki oraz teksty z tomu Gombrowicz w Europie zawierającego świadectwa i dokumenty z lat 1963-1969.
Jest to rodzaj duchowej biografii autora Ferdydurke, świadectwo jego zmagań z własną tożsamością, a także swoisty zapis walki pisarza o godne miejsce własnego ja pomiędzy ludźmi. Jednocześnie na przykładzie losu Gombrowicza Jerzy Jarocki ukazuje zagadkowość i kruchość każdego życia, tym samym nadając biografii tego autora wymiar uniwersalny. Poza tym wystąpią poznańskie Ósemki, Montownia i Scena Prezentacje z Warszawy, a także z propozycji muzycznych: Zbigniew Zamachowski we wspólnym programie z Grupą MoCarta.
7 maja 2010 roku / godz. 19.00 / Ruiny Teatru Miejskiego / Utwór sentymentalny na czterech aktorów / Teatr Montownia w Warszawie.
W zamkniętej przestrzeni podwórka opowiadane są historie lokatorów kamienicy: Kloszarda, Łowcy Szczurów, Pana Przygody i Pana Nikt. Zwyczajne-niezwyczajne losy czterech panów krzyżują się i splatają w tragikomicznym finale, a ich słodko-gorzkie perypetie sumują się w wypowiedź o pochwale świata i jego tajemnic. Historie opowiadane są bez słów – za pomocą ciała, gestu oraz kartonu, sznurka, bambusowych drążków i oczywiście muzyki. Świat stworzony na scenie to papierowa rzeczywistość ze snu, bez komputerów, nowoczesnej techniki, ale niemniej skomplikowana i zaskakująca precyzyjną strukturą.
8 maja 2010 roku / godz. 17.00 / scena przy Nowym Świecie / Antoine Rault / Diabeł w purpurze / Teatr Scena Prezentacje w Warszawie.
W 1658 roku Mazarin, pierwszy minister za rządów regentki Anny Austriaczki, sprawuje władzę absolutną we Francji. Świadomy, że jest śmiertelnie chory, doprowadza do końca edukację chrześniaka, młodego Ludwika XIV, realizując swój ostatni polityczny majstersztyk. Za pomocą zręcznych zabiegów dyplomatycznych, w których jest niedościgłym mistrzem, Mazarin negocjuje traktat pokojowy między Francją a Hiszpanią za cenę małżeństwa między Ludwikiem XIV a hiszpańską infantką, Marią Teresą. Po drodze musi usunąć Marię Mancini, własną siostrzenicę, która zdobyła serce młodego króla i może zrujnować wielkie plany kardynała…
Godz. 20.00 / Ruiny Teatru Miejskiego / Paranoicy i pszczelarze / Teatr Ósmego Dnia w Poznaniu.
Autorskie widowisko Ósemek, legendy polskiego teatru alternatywnego, to dokumentalna opowieść o współczesnej Polsce, w której funkcjonują dwa zupełnie różne sposoby artykułowania tych samych zjawisk. Z jednej strony padają hasła z punktu widzenia współczesnej Europy archaiczne: naród, historia, ksenofobia, z drugiej – toczy się życie tzw. zwykłych zjadaczy chleba, którzy codziennie pchają pod górę swój kamień. W przedstawieniu wykorzystano fragmenty reportaży Jestem przeciętnym Polakiem Moniki Redzisz oraz Zdzichu, nie rób wstydu Grzegorza Sroczyńskiego, teksty prasowe i wypowiedzi osób publicznych.
10 maja 2010 roku / godz. 19.30 / scena: przy Nowym Świecie / Zamach na Mozzarta, czyli jeżeli spiewać, to nie indywidualnie / Teatr Syrena w Warszawie.
Zbigniew Zamachowski wykonuje wybrane piosenki ze swojego repertuaru, od nastrojowych po żartobliwe, autorstwa klasyków: Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego, Jonasza Kofty, Wojciecha Młynarskiego; jak również twórców młodszego pokolenia: Tomasza Jachimka, Piotra Bukartyka i swoje własne. Grupa MoCarta przedstawia skecze muzyczne. Co wyniknie ze spotkania wszechstronnie utalentowanego aktora i piosenkarza z kwartetem smyczkowym o ambicjach kabaretu muzycznego? I co w tym gronie robi Wojciech Malajkat? O tym można przekonać się samemu.
7 maja 2010 roku / godz. 19.00 / Ruiny Teatru Miejskiego / Merlin – inna historia Tadeusza Słobodzianka w rezyserii Ondreja Spišáka / Laboratorium Dramatu w Warszawie.
Merlin – inna historia Tadeusza Słobodzianka jest przypowieścią o zdradzonym przymierzu i upadku wiary w powszechną szczęśliwość. Spektakl słowackiego reżysera Ondreja Spišáka nie próbuje olśniewać widzów monumentalnymi instalacjami i nie posiłkuje się projekcjami wideo. Światy stwarzają tu aktorzy, odwołując do wyobraźni i inteligencji publiczności, jak w teatrze jarmarcznym czy kuglarskich sztuczkach komedii dell’arte.
Wystawa towarzysząca XXI Gliwickim Spotkaniom Teatralnym:
Teatr ósmego Dnia / wystawa fotograficzna Joanny Helander / Scena Bajka – Kino Amok.
Joanna Helander urodziła się w Rudzie Śląskiej w 1948 r. Studiowała romanistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1968 r. została skazana na dziesięć miesięcy więzienia za protest przeciwko inwazji krajów Układu Warszawskiego na Czechosłowację. Później, zawieszona w prawach studenta, powróciła do Rudy Śląskiej, skąd w 1971 r. wyemigrowała do Szwecji. Tam ukończyła studium fotografii w Göteborgu. Jej kontakty z ludźmi kultury zaangażowanymi w opozycję demokratyczną w Polsce uczyniły ją nieoficjalnym ambasadorem polskiej kultury niezależnej i zaowocowały wielkim festiwalem sztuki, teatru i filmu w Szwecji w 1981 roku.
XXI Gliwickie Spotkania Teatralne
Gliwice
5-31 maja 2010 rooku
