8. Międzynarodowy Festiwal Filmowy Tofifest

Międzynarodowy Festiwal Filmowy Tofifest to jedna z największych letnich imprez filmowych w kraju. W tym roku wśród jej gości znajdą się: laureatka Srebrnego Niedźwiedzia Berlinale Julia Jentsch, gwiazda sztuki współczesnej Shirin Neshat i wywodzący się z Torunia Bogusław Linda. W 23 pasmach filmowych, muzycznych i artystycznych zobaczymy ponad 150 filmów. W głównym konkursie festiwalu – ON AIR – od tego roku startują debiuty i drugie filmy reżyserów z całego świata. Najlepszy z nich zdobędzie Złotego Anioła Tofifest.

Ósma edycja festiwalu odbywa się pod hasłem Bo każdy ma w sobie bunt. I rzeczywiście, toruński festiwal chce pokazywać filmy, które zajmują stanowisko w dyskusji o współczesnym człowieku i jego świecie. Filmy, które nie unikają trudnych tematów. Kluczowym konkursem festiwalu jest międzynarodowy ON AIR, przeznaczony dla debiutów i drugich filmów danego reżysera. Większość projekcji konkursowych będzie z polskimi premierami tych obrazów. Zobaczyć będzie można imponujące wizualnie Altiplano reż. Peter Brosens i Jessica Woodworths (Belgia-Niemcy-Holandia, polska premiera), historyczny fresk o Iranie i kobietach Islamu Kobiety bez mężczyzn (Francja-Niemcy, polska premiera) w reż. Shirin Neshat oraz kino o mrocznym obliczu Gruzji Street days (Gruzja, polska premiera) w reżyserii Levana Koguashviliego. Będzie też First of all, Felicia (Rumunia 2009) duetu Razvan Radulescu – Melissa de Raaf, 10 do 11 (Turcja Niemcy – Francja, polska premiera) w reżyserii Pelin Ester i Nad  morzem (Meksyk, polska premiera) reżysera Pedro Gonzáleza-Rubio. Stawka konkursowa obejmuje też film Francesca, drugi w konkursie obraz z Rumunii wyreżyserowany przez Bobbyego Paunescu oraz Oczy szeroko otwarte, dzieło Haima Tabakmana z Izraela (Izrael, Francja, Niemcy, polska premiera).

Drugim konkursem, w którym zostanie rozdany Złoty Anioł jest międzynarodowe zestawienie filmów krótkometrażowych SHORTCUT, w którym pojawi się 35 filmów z 21 krajów. Film krótkometrażowy już dawno przestał być tylko młodszym bratem pełnego metrażu. Kilkuminutowe arcydzieła zaskakują, powstają w międzynarodowych koprodukcjach, mają swojego Oscara. Tofifest koncentruje się na prezentacji filmu, który nie boi się zabierać głosu w dyskusji o współczesnym człowieku i jego świecie. Takie też są krótkie metraże w tegorocznym SHORTCUT. Ich twórcy przyglądają się bacznie człowiekowi współczesnemu. Starają się swoimi filmami dać odpowiedź na pytanie jaki jest człowiek A.D. 2010? W konkursie Tofifest znalazły się zarówno obrazy premierowe, jak i nagradzane w Berlinie, Locarno, Wenecji czy Clermont-Ferrand

Trzeci jest Konkurs Polski FROM POLAND z takimi obrazami jak Różyczka Jana Kidawy-Błońskiego, Enen Feliksa Falka czy Wszystko co kocham Jacka Borcucha.

Toruński festiwal codziennie odwiedzać będą gwiazdy kina. Na otwarcie przyjedzie Julia Jentsch. Zdobywczyni Srebrnego Niedźwiedzia Berlinale i Europejskiej Nagrody Filmowej odbierze specjalnego Złotego Anioła dla wschodzącego talentu kin europejskiego. Amerykańsko – irańska artystka Shirin Neshat zapowie w Toruniu swój debiut reżyserski Kobiety bez mężczyzn, za który otrzymała Srebrne Lwy w Wenecji. Gwiazda kina polskiego Bogusław Linda w swoim rodzinnym Toruniu odbierze na zakończeniu festiwalu Specjalnego Złotego Anioła za Niepokorność Twórczą. Pojawią się też Alvaro Pastor reżyser głośnego Ja też!, Katarzyna Rosłaniec, Marian Dziędziel, Wojciech Smarzowski, Robert Gliński, Jacek Borcuch, Mateusz Kościukiewicz, Paweł Borowski, Levan Koguashvili, Anna Polony i inni.

Wśród interesujących pasm filmowych tej edycji znajdzie się na pewno retrospektywa grecko-francuskiego buntownika kina Costy Gavrasa, nagrodzonego Oskarem za wzorzec thrillera politycznego Z. Będzie też pierwsze w kraju pasmo kina kampowego Camp Not Dead z retrospektywą angielskiego wizjonera Kena Russella i polskim Campem.

Warte odnotowania jest pierwsze w kraju zbliżenie na Nowe Kino Gruzji. W ramach pasma gruzińskiego zaprezentowanych zostanie sześć nowych, nieznanych dotąd w Polsce filmów. Większość z nich dotyka rozmaitych problemów współczesnej Gruzji.

Perłą pokazów będzie film Other Bank (Gagma Napiri) w reż. George Ovashvili. To wstrząsająca historia 9-letniego chłopca w ogarniętej wojną Abchazji. Gdy niemająca już środków do życia jego matka zaczyna sprzedawać się na ulicy chłopiec rusza w wojenny wir by odnaleźć ojca. Film obsypano lawiną nagród. Dostał NYFA Awards na Berlinale, nagrodzono na Antalya Golden Orange FF w Turcji, Luster IFF w USA, International FF of India, Molodist FF w Kijowie, Odense IFF w Danii, Paris Cinema, IFF w Jerewaniu, Seattle IFF, Tromso IFF w Norwegii czy GoEast w Wiesbaden. Zdobył też Grand Prix i nagrodę publiczności na Fribourg IFF.

Women From Georgia (Kalebi Sakartvelodan) Lewana Koguaszwilego i Felicita Salome Aleksi – Meschiszwili poruszają problemy gruzińskich kobiet pracujących daleko od kraju by utrzymać rodziny. Pierwszy film to dokument o kobietach, które w celach zarobkowych pojechały do USA. Drugi film to krotkometrażowa fabuła opowiadająca o Gruzince pracującej we Włoszech, która staje przed trudnym wyborem gdy w Gruzji umiera jej małżonek. Ostatecznie w pogrzebie męża bierze udział przez.. komórkę.

W The Leader Is Always Right (Lideri Khoveltvis Martalia, reż. Salome Jashi, 2010) będzie można zobaczyć od wewnątrz obóz, na którym naucza się ideologii patriotycznej i każdego dnia lider przypomina podzielonym na oddziały nastolatkom: Chwała Gruzji! Wydarzeniem jest także pokaz poetyckiej epopei Three Houses (Sami sakhli, reż. Zaza Urushadze), toczącej się przez trzy pokolenia wokół historii tajemniczego obrazu i wyborów moralnych, które mogą dotknąć każdego z nas. Tematyka wojenna powróci wreszcie w filmie Spacer w Karabachu (The Conflict Zone/Gaseirneba Karabakhshi: zona Konpliktis, reż. Vano Burduli], gdzie spotkają się dwaj mężczyźni z jakże różnych ideałami – chłopiec z ulicy i snajper. Spotkanie zmieni ich życie na zawsze. Burdeli jest twó®cą nagradzanym już za swoje poprzednie produkcje na festiwalach w Aix-en-Provence, Cottbus, Montpellier i Regensburgu. Spacer… zdobył perspectives Awards na Międzynarodowym FF w Moskwie w 2009 roku. Szóstym filmem nowej fali będzie Street Days Levana Koguashvilego, startujący w konkursie głównym ON AIR.

Podczas festiwalu będą miały też miejsce ważne wydarzenia świata filmu. Przy okrągłym stole poświeconym kinu europejskiemu zasiądą goście pasm Cultural Exchange. Wśród nich znajdą się przedstawiciele festiwali Brno 16 i Cinefest, Słowackiego Instytutu Filmowego i ceniony słowacki reżyser Dusan Hanak. Będzie też konferencja Krajowej Izby Producentów Audiowizualnych wspierająca starania organizatorów Tofifest o założenie Kujawsko Pomorskiego Regionalnego Funduszu Filmowego.

Na rynku Staromiejskim, wśród gotyckich kamienic zabrzmią 30 czerwca dźwięki koncertu muzyki filmowej Idź Pod Prąd. Ale na zbuntowanym festiwalu nie będzie szablonowego grania ścieżek dźwiękowych z filmów. W wykonaniu O.S.T.R., Mosquito, Dick4Dick i legendy punka – Dezertera usłyszeć będzie można na żywo piosenki z polskich filmów: Galerianki, Moja krew, Wszystko co kocham. Codziennie w alternatywnym klubie festiwalowym eNeRDe grać będą też sound systemy i DJe w tym Big Fat Mama i Daniel Bloom. Wydarzeniem będzie też eksperymentalne widowisko z pogranicza performance, filmu, muzyki i nauki Instytut B61: Operacja Slapstick. W jego czasie w jednej z opuszczonych fabryk Torunia artyści-naukowcy z Instytutu zaprezentują, tym którzy zdobędą wejściówki, mroczne tajemnice kina.

Festiwal przygotował także coś dla dzieci. Pasmo kreatywnej edukacji filmowej Filmogranie już przed festiwalem miało swoje pierwsze akordy. W trakcie festiwalu powstanie zrealizowany przez dzieci krótkometrażowy musical, a wszystko to wspólnie z kuratorami z nowoczesnego Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu.

Festiwal odbędzie się w dniach 26 czerwca – 2 lipca w kinach wpisanego na listę UNESCO Starego Miasta Torunia, w Centrum Sztuki Współczesnej oraz w nowoczesnym teatrze Baj Pomorski.