Teatr Polski w Poznaniu organizuje czwartą już edycję festiwalu teatralnego Europejskie Spotkania Teatralne Bliscy Nieznajomi. Tytuł tegorocznej edycji to Herosi i heroiny.
Bliscy Nieznajomi to międzynarodowy festiwal teatrów repertuarowych. Jego ideą jest nie tylko prezentacja ciekawych artystycznie osiągnięć scenicznych, lecz również głos w dyskusji na temat aktualnych problemów z zakresu historii, kultury i wzajemnych relacji między narodami Europy.
Wyobraźmy sobie Edypa, Elektrę, Medeę, Heloizę i Abelarda, Don Kiszota, Hamleta, Winnetou i Janosika, zasiadających przy jednym stole. O czym rozmawialiby dawni herosi i heroiny? Czy znaleźliby wspólny język? Czy dla wszystkich wystarczyłoby miejsca?
Takie spotkanie będzie możliwe jedynie na deskach Teatru Polskiego w Poznaniu, gdzie odpowiedzi na te pytania będziemy wspólnie szukać podczas czwartej już edycji Europejskich Spotkań Teatralnych Bliscy Nieznajomi. Festiwal ten ma charakter tematyczny. Pierwsza edycja odbywała się pod hasłem Blizny historii, druga – Wykluczeni, trzecia – Święta rodzina?, a obecna, czwarta, nosi tytuł Herosi i Heroiny.
W tym roku przyjrzymy się bliżej fenomenowi bohaterów funkcjonujących w naszej świadomości. Zastanowimy się, czy i jak wpływają na nasze zachowania, systemy wartości oraz sposób postrzegania świata. Mając na uwadze międzynarodowy charakter naszego festiwalu, zaprosiliśmy artystów z Rumunii, Czech, Słowacji, Ukrainy i Polski, by skonfrontować dawnych bohaterów ze współczesnością. Znane nam już dobrze wątki, funkcjonujące od dawna w kulturze, zostaną odczytane na nowo. Chcemy się także zastanowić, czy można mówić o swoistej europejskiej mitologii, która odróżniałaby nas od mieszkańców Azji czy Afryki?
Aby móc potraktować tę kwestię wszechstronnie i wielopłaszczyznowo, zadbaliśmy również o szerokie spektrum tematyczne – akcja spektakli rozgrywa się od antyku aż po współczesność, bohaterowie mitologiczni przeplatają się z postaciami rzeczywistymi, które stały się legendą, jedni potraktowani zostali zupełnie serio, a inni z przymrużeniem oka (Dyrektor Festiwalu, Paweł Szkotak).
Plan festiwalu IV Europejskie Spotkania Teatralne Bliscy Nieznajomi:
- In Extremis. Historia Abelarda i Heloizy Howard Brenton
reż. Iwona Kempa/ Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu
In Extremis to ostra romantyczno-anarchistyczna opowieść o miłości, pasji i intelektualnym buncie. Akcja rozgrywa się w XII wieku, w Paryżu. Dwa główne wątki sztuki to miłość Heloizy i Abelarda oraz spór filozoficzno-religijny między Abelardem – średniowiecznym logikiem i teologiem – i św. Bernardem z Clairvaux, wpływowym wrogiem intelektualnych elit. Nieortodoksyjne poglądy religijne Abelarda doprowadzają do konfrontacji obu bohaterów. Dochodzi do wojny osobowości, w czasie której debata teologiczna przeradza się w śmiertelną grę prowadzącą do rozlewu krwi. Echa tego sporu słyszymy jeszcze dzisiaj i wciąż zadajemy sobie pytania o granicę ludzkiej wolności.
11 kwietnia 2011, godz. 18.00/ Duża scena
- Don Kiszot Mateusz Pakuła
reż. Maciej Podstawny/ Teatr Dramatyczny m.st. Warszawy im. Gustawa Holoubka
Don Kiszot to bezdomny z wyboru – sam wykluczył się ze społeczeństwa. Jego marzenie o rzeczywistości przybrało postać choroby i to właśnie ten patologiczny stan stał się sposobem na oglądanie świata. Jak wirus Don Kiszot pojawia się w życiu innych ludzi, z ich własnymi obsesjami, by zarazić ich wielkimi i małymi pytaniami o człowieka. Na te pytania twórcy chcą znaleźć odpowiedź analizując kłamstwo, w jakim każdy z nas z łatwością może się zatracić. Pokazują, jak bardzo zapośredniczona jest nasza rzeczywistość i jak łatwo zagubić się we własnych projekcjach. Przedstawienie Macieja Podstawnego to wielopiętrowy eksperyment, któremu rytm nadają echa, odbicia i wariacje zdarzeń. Integralną częścią spektaklu są aktorskie prowokacje – rejestrowane kamerą performanse, które odbywają się tu i teraz, w okolicach Pałacu Kultury i Nauki wiosną 2010 roku.
12 kwietnia 2011 godz. 20.00/ Duża scena
- Elektra wg Sofoklesa i Eurypidesa
reż. Mihai Măniuţiu/ Teatrul National Radu Stanca z Sibiu (Rumunia)
Elektra w reżyserii Mihai Măniuţiu jest spektaklem, który ukazuje, że tragizm nigdy nie przemija i zawsze przyjmuje postać nieubłaganego przeznaczenia. Połączenie tekstu greckiej tragedii i ludowej muzyki granej na żywo odnawia znaczenie mitu. Elektra i Orestes są marionetkami w rękach losu uwięzionymi przez hermetyczne społeczeństwo, którego członkowie stają się obserwatorami ich wypełniającego się przeznaczenia.
13 kwietnia 2011 godz. 19.00/ Duża scena
- Sorry, Winnetou super man
reż. Piotr Ratajczak/ Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu
Czy ktoś jeszcze czytuje powieści o Indianach? Niby znamy Winnetou i jego białych oraz czerwonych przyjaciół, ale… Romantyczna aura Dzikiego Zachodu wydaje się dzisiaj odrobinę przyblakła. Indianie w pióropuszach uganiający się po prerii przeobrazili się w rdzennych mieszkańców Ameryki wciśniętych w rezerwaty. Ale zabawa w Indian i kowbojów nadal jest synonimem chłopięcych zabaw z dzieciństwa. Mimo, że nikt już się tak nie bawi.
Reżyser przywołuje serię obrazów żywcem wyciętych z najlepszej tradycji westernu. Importuje na współczesną scenę świat wykreowany przez hollywoodzką wyobraźnię, zaprasza do zabawy, kusi, mami i… zaskakuje! Na scenie pojawią się Indianie, westmani i pociąg. Wszystko rozpocznie się jak w najprawdziwszym amerykańskim westernie. Ale czy skończy się tak samo?
14 kwietnia 2011 godz. 19.00/ Duża scena
- Jánošík Janosik Jánošík Jakub Krofta, Michał Walczak, Jozef Mokoš
reż. Jakub Krofta, Łukasz Kos, Ondrej Spišák/Divadlo Drak – Hradec Králové (Czechy), Teatr Lalka – Warszawa, Staré Divadlo Karola Spišaka – Nitra (Słowacja)
Spektakl powstał w ramach czesko-polsko-słowackiego projektu teatralnego. Jego tematem jest żywot i legenda Janosika, historycznego a zarazem mitycznego zbójnika równającego świat, bohatera opowiadań i pieśni ludowych z terenu Podhala i Słowacji. Międzynarodowa inscenizacja Jánošík Janosik Jánošík jest sceniczną opowieścią złożoną ze scen i epizodów wziętych ze spektakli o Janosiku, zrealizowanych w trzech partnerskich teatrach wiosną 2010 roku. Ta nowa struktura stanowi oryginalną jakość artystyczną łączącą trzy kultury, trzy języki i trzy konwencje teatralne w jedno spójne fabularnie widowisko.
15 kwietnia 2011, godz. 19.00/ Duża scena