Tzadik – jak co roku poświęcony jest narodowi żydowskiemu, jego tradycji, tożsamości narodowej i kulturowej oraz historii, zarówno współczesnej jak i na przestrzeni dziejów. Festiwal został podzielony na dwa tematyczne cykle: muzyczny i filmowy. Impreza zgromadzi wybitnych zagranicznych i polskich artystów muzyki i filmu, twórców z dużym dorobkiem artystycznym, jak również młodych, początkujących artystów zafascynowanych bogactwem kultury żydowskiej.
Podczas poprzednich edycji wystąpili m.in. John Zorn ze swoim kwartetem Masada i pianistą Uri Cainem (w składzie specjalnie przygotowanym na ten festiwal – i po raz pierwszy w Europie), Jamie Saft Trio, francuski kwartet Zakarya (2007), formacje z Izraela: Yair Dalal – BandOrient oraz Albert Berger New Quartet (2008), kwartet Feldman – Cohen – Caine – Perowsky, trio Rashanim, Joe McPhee, La Mar Enfortuna (2009), Tim Sparks i Yves Weyh (2010), Undivided & Perry Robinson (2011).
Nie zabrakło także artystów polskich, inspirujących się muzyką i kulturą żydowską – byli to m.in. Raphael Rogiński ze swoimi projektami Shofar i Cukunft, formacje The Transgress, Yazzbot Mazut, Enterout Trio, klarnetowy projekt Mikołaja Trzaski – Ircha Pneumatic z gościnnym udziałem Joe McPhee, Daktari, Żydowski Surf czy Meadow Quartet.
Od początku na festiwalu prezentowane są także filmy, nagrodzone na kolejnych edycjach festiwalu Żydowskie motywy, a także spotkania literackie i plastyczne (performens poetycki Słowo Święte, Słowo Przeklęte, z udziałem Ewy Lipskiej, Ryszarda Krynickiego i Piotra Matywieckiego oraz muzyków – Mateusza i Marka Pospieszalskich; spotkanie z Agnieszką Sabor, autorką książki Sztetl. Śladami żydowskich miasteczek – oraz złożona z dwóch części wystawa Yossi Lamela: Yossi Lamel Retrospektywa i premierowa Serce moje w Muzeum Narodowym w Poznaniu).
Przywiązujemy szczególną wagę do oprawy wizualnej festiwalu, wśród artystów grafików współpracujących z Festiwalem są osobistości wybitne, Piotr Młodożeniec, którego plakat do edycji 2009 zakwalifikował się do głównego konkursu Biennale Plakatu w Warszawie 2010, Yossi Lamel, jeden z najbardziej znanych izraelskich grafików, jego plakat do edycji 2008 w bezpośredni sposób odwoływał się do istoty monograficznej wystawy, jaką zorganizowaliśmy w Muzeum Narodowym w Poznaniu w trakcie tej edycji. W 2010 roku zaproszono do współpracy Krzysztofa Iwańskiego z Łodzi, jednego z najbardziej obiecujących polskich grafików młodego pokolenia. Oprawę graficzną ubiegłorocznego i tegorocznego festiwalu organizatorzy powierzyli renomowanym grafikom z Poznania.
Potrwa 3 dni, a każdy z nich będzie miał swój urok i klimat. Na program Festiwalu składają się koncerty i projekcje filmowe..
Tak jak w latach poprzednich, podczas tegorocznej edycji trwać będzie przegląd filmów nagrodzonych na ostatnim Międzynarodowym Festiwalu Filmowym Żydowskie Motywy. Organizatorzy pragną, aby dzieła kinematograficzne na tematy żydowskie docierały zwłaszcza do młodej widowni, która stoi dziś również przed trudnymi problemami współczesności, jak terroryzm, nietolerancja i nienawiść.
W tym roku, podobnie jak na poprzedniej edycji, salą kinową będzie sala audiowizualna Małego Domu Kultury w klubie Dragon. Selekcji filmów dokonał Piotr Forecki, politolog z Zakładu Kultury Politycznej Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM. Zajmuje się kwestią niepamięci w dialogu polsko-żydowskim i retoryką antysemicką. Publikował m. in. na łamach Gazety Wyborczej i Tygodnika Powszechnego. Wszystkie projekcje poprzedzać będą jego prelekcje.
Program Festiwalu:
3 sierpnia, piątek
godz. 15.00 do 19.00, Mały Dom Kultury – Klub Dragon Tzadik Filmowy – przegląd filmów nagrodzonych na MFF Żydowskie Motywy
Cykl: Dzieci po Zagładzie
- Nasze dzieci / Our Children / Unzere Kinder – reżyseria: Natan Gross, czas trwania: 78 min, kraj i rok produkcji: Polska, 1948
- Moja Australia / My Australia – scenariusz i reżyseria: Ami Drozd, czas trwania: 90 min, kraj i rok produkcji: Polska, Izrael, 2011
Cykl: Krótkie formy
- Obietnica / Promise – reżyseria: Morten BH, Kirsten Dehlholm, Henning Carlsen, czas trwania: 8 min, kraj i rok produkcji: Dania, 2010
- Przesłuchanie / Audition – reżyseria: Udo Prinsen, czas trwania: 6 min, kraj i rok produkcji: Holandia, 2011
Koncerty:
- Balkan Sevdah Akustik – godz. 19.00, Klub Meskalina, Stary Rynek 6
Radek Polakowski: akordeon, skrzypce, wokal, Oliwier Andruszczenko: klarnet, ewi, drumla, wokal, Marcin Zadronecki: wokal, tamburyna, Mateo: kontrabas
Zespół grający bałkańskie etno, laureat głównej nagrody na festiwalu Mikołajki Folkowe 2004. Uczestnik wielu międzynarodowych krajowych i zagranicznych festiwali muzyki świata (Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Kosowo, Serbia, Niemcy, Ukraina).
- Trifonidis downtown solo – Inside Outside – godz. 22.00, Mały Dom Kultury – Klub Dragon, ul. Zamkowa 3,
Instrumentarium: gitary, cytry, banjo, saksofony sopranowy, altowy, flet poprzeczny, flety proste, darbuk, riq
Maciej Trifonidis – kompozytor, multiinstrumentalista, producent muzyczny, realizator dźwięku. Muzyka Trifonidisa jest różnorodna, kompozytor niczym podróżnik wędruje po świecie dźwięków, zachowując jednocześnie swój indywidualny styl i język muzyczny. Komponuje na duże orkiestrowe składy, comba, kameralne tria, duety.
4 sierpnia, sobota
godz. 15.00 do 19.00, Mały Dom Kultury – Klub Dragon Tzadik Filmowy – przegląd filmów nagrodzonych na MFF Żydowskie Motywy
Cykl: Biografie i życiorysy
- Ala z elementarza / The Girl from a Reading Primer – scenariusz i reżyseria: Edyta Wróblewska, czas trwania: 29 min, kraj i rok produkcji: Polska, 2010.
- Krakowiaczek ci ja… / Blinky & Me – scenariusz i reżyseria: Tomasz Magierski, czas trwania: 77 min, kraj i rok produkcji: Polska, USA, 2011.
- Lawnswood Garden – reżyseria: Paweł Kuczyński, czas trwania: 53 min, kraj i rok produkcji: Polska, 2011.
- The Socalled Movie – scenariusz i reżyseria: Garry Beitel, czas trwania: 88 min, kraj i rok produkcji: Kanada, 2010.
Cykl: Krótkie formy
- Skrzyżowanie – Fragment wspomnień Adiny Blady-Szwajger – scenariusz i reżyseria: Filip Luft, Realizacja: Filip Luft, czas trwania: 2,5 min – Przed filmem spotkanie z jego twórcą.
- Szukając gwiazd – Pokaz przedpremierowy – Scenariusz (na podstawie opowiadania Marka Hłaski) i reżyseria: Filip Luft
Koncert
- Samech – godz. 21.00, Estrada Poznańska – Scena na Piętrze
Agata Krauz: skrzypce, Magdalenna Pluta: wiolonczela, Marek Lewandowski/Marqs: kontrabas, Robert Sztorc: perkusjonalia
Na przełomie kwietnia i maja tego roku zespół Samech wydał w wytwórni Tzadik swoją debiutancką płytę Quachatta. Autorką projektu jest Anna Ostachowska – altowiolistka, kompozytorka, aranżerka, absolwentka Akademii Muzycznej w Krakowie oraz Birmingham Conservatoire (Anglia). Dzięki klasycznemu wykształceniu połączyła tradycje muzyki poważnej z oryginalną muzyką klezmerską. Od wielu lat związana z krakowskim Kazimierzem – kolebką muzyki klezmerskiej w Polsce. W roku 2003 założyła zespół Samech grający głównie tradycyjną muzykę klezmerską.
5 sierpnia, niedziela
godz. 15.00 do 19.00, Mały Dom Kultury – Klub Dragon Tzadik Filmowy – przegląd filmów nagrodzonych na MFF Żydowskie Motywy
Cykl: Tożsamości
- Ucięta dyskusja / Partly Private – reżyseria: Danae Elon, czas trwania: 82 min, kraj i rok produkcji: Kanada, 2009
- Mój tak zwany wróg / My So-Called Enemy – reżyseria: Lisa Gossels, czas trwania: 90 min, kraj i rok produkcji: USA, 2011
- Wesołych świąt / Happy Holidays – scenariusz i reżyseria: Luca Marvanyi, czas trwania: 32 min, kraj i rok produkcji: Izrael, 2011
Koncerty:
- Nor Cold Quartet Melas chole – godz. 19.30, Klub Fabrika Poznań, ul. Mokra 5
Olgierd Dokalski: trąbka, Wojciech Kwapisiński: gitara, tar, Oori Shalev: perkusjonalia, Zeger Vandenbussch: saksofony
Na początku była płyta Biviendo En Kantando z archiwalnymi, pochodzącymi z początku XX wieku nagraniami sefardyjskich Żydów z Bałkanów. Ta trzeszcząca, chropawa, ale za razem piękna muzyka w niemal metafizyczny sposób zainspirowała twórcę projektu – Olgierda Dokalskiego (Gaamera, Daktari) – trębacza i kompozytora poszukującego nieoczywistych brzmień i rozwiązań muzycznych. Do udziału zaprosił grającego na gitarze i tar Wojciecha Kwapisińskiego oraz perkusistę Oori Shaleva z Izraela i belgijskiego saksofonistę Zegera Vandenbusschea.
- Hera – Muzyka żydowskiej diaspory w Indiach – godz. 21.00, Estrada Poznańska – Scena na Piętrze
Wacław Zimpel: klarnety, tarogato, Paweł Posteremczak: saksofony, pianino, Ksawery Wójciński: kontrabas, Paweł Szpura: perkusja, perkusjonalia, Maciej Cierliński: lira korbowa.
Hera powstała z inicjatywy klarnecisty i kompozytora Wacława Zimpla, znanego ze współpracy z czołowymi twórcami współczesnej muzyki improwizowanej m.in. z Kenem Vandermarkiem, Joe McPhee, Michaelem Zerangiem, Stevem Swellem, Bobbym Few, Perrym Robinsonem czy Mikołajem Trzaską. Hera to subiektywny komentarz rzeczywistości zaproponowany przez klarnecistę i kompozytora Wacława Zimpla, oraz zaproszonych do projektu muzyków: saksofonisty Pawła Postaremczaka, kontrabasisty Ksawerego Wójcińskiego i perkusisty Pawła Szpury. Wacław Zimpel, jeden z najciekawszych polskich muzyków jazzowych, konsekwentnie pozostaje wiernym muzyce improwizowanej, jego kolejne projekty spotykają się z coraz większym zainteresowaniem zarówno w Polsce jak i za granicą.
Tzadik Poznań Festival 2012
Od 3 do 5 sierpnia 2012 roku
Poznań
