Motywem przewodnim tegorocznego międzynarodowego festiwalu fotografii Photoespaña jest ciało i jego fotograficzne reprezentacje. Fundacja Archeologia Fotografii na zaproszenie kuratora festiwalu, Gerardo Mosquery, przygotowała indywidualną wystawę Zbigniewa Dłubaka pokazującą serie aktów z lat 70. oraz nieco wcześniejsze Ikonosfery.
Zbigniew Dłubak, jeden z najważniejszych polskich fotografów powojennej awangardy, nad tematem aktu zaczął pracować około 1958 roku. Akt kobiecy pozostał głównym motywem w jego twórczości fotograficznej do końca jego aktywności artystycznej. Nie był on jednak nigdy uważany za specjalistę od aktu.
Paradoks ten można tłumaczyć tym, że akty Dłubaka były zawsze poddane logice modernizmu – służyły wypowiedziom na temat języka fotografii, struktury powstawania i odczytywania znaczeń czy mechanizmów działania odbioru wzrokowego. Zagadnienia te wysuwane na pierwszy plan, przesłaniały fakt, że owe teoretyczne rozważania prowadzone są na fotografiach nagiego kobiecego ciała.
Kiedy Zbigniew Dłubak realizował pierwsze projekty artystyczne oparte na seriach aktów kobiecych, rewolucja w myśleniu i mówieniu o ciele właśnie się dokonywała. Nie miała ona jednak szerokiego oddźwięku w Polsce ani szczególnego wpływu na twórczość tego autora. Rzeczywisty kontekst dla Ikonosfer i Gestykulacji to szeroko rozumiany modernizm, z jego zainteresowaniem specyfiką medium, strukturalizmem i autonomią sztuki.
Od samego początku fotograficzna praca Dłubaka nad ciałem kobiety jest bardzo analityczna, kadry są oszczędne, zgeometryzowane, budowane na fragmencie. Przez zabiegi abstrahujące oraz wprowadzenie symetrii i powtórzenia ich erotyzm zostaje wyparty, podobnie jak ukryty zostaje wymiar władzy w relacji artysta-modelka. Na pierwszy plan wysunięty jest mechanizm działania fotograficznej reprezentacji oraz znak odarty ze znaczenia, znak pusty.
Wystawa wydobywa te właśnie wątki z obszernego dorobku artysty. Wybór prac z lat 1970-1978, p.t. Gestykulacje, które były wykonane w bardzo wielu wariantach z wieloma modelkami oraz szkice i dokumentacja trzech instalacji fotograficznych p.t. Ikonosfery, które powstawały w latach 1967-1971, pokazuje wyjątkowo konsekwentną i rygorystyczną pracę z kobiecym ciałem.
Kuratorka: Karolina Ziębińska-Lewandowska
Aranżacja: Jan Strumiłło
Organizatorzy wydarzenia: Fundacja Archeologia Fotografii, Instytut Polski w Madrycie, Photoespaña 2013
Wystawie towarzyszy obszerny katalog pod redakcją Karoliny Ziębińskiej-Lewandowskiej z esejem Chantal Pontbriand
Zbigniew Dłubak, Struktury ciała – Estructuras del cuerpo
W ramach festiwalu Photoespaña 2013
Wernisaż: 3 czerwca 2013 roku, godz. 20.00
Wystawa potrwa do 28 lipca 2013 roku
Circulo de Bellas Artes, Sala Juana Mordo
Madryt