Od 12 lat Międzynarodowy Festiwal Dialog to jedno z najważniejszych wydarzeń teatralnych w Polsce i w Europie, który pokazuje nie tylko to, co najważniejsze i najciekawsze we współczesnym teatrze dramatycznym. W tym roku w trakcie 8 festiwalowych dni we Wrocławiu odbędzie się pokaz 16 spektakli, w tym 8 polskich oraz 8 zagranicznych (m.in. RPA, Meksyk, Rwanda, Estonia, Węgry, Niemcy, Hiszpania).
W trakcie trwania Dialogu odbędą się również spotkania z artystami i intelektualistami dotyczące nie tylko teatru, ale przede wszystkim o wizjiwspółczesności, którą pokazują w swoich spektaklach zaproszeni na Festiwal reżyserzy. Wśród gości festiwalu znajdą się m.in. Johan Simons, Philip Zimbardo, Magdalena Środa, Kazimiera Szczuka, Kinga Dunin, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Jacek Żakowski, Dariusz Kosiński, Wojciech Jagielski, Wojciech Tochman i Piotr Pacewicz. W trakcie codziennych spotkań, wykładów i debat panelowych Festiwal postara się odpowiedzieć na zapisane w haśle tegorocznej edycji Dialogu – Wrocław kontrowersyjne pytanie o to, czy gwałt porządkuje świat.
O spektaklach festiwalowych:
Sarah Kane, Oczyszczeni/Łaknąć/4.48 Psychosis, Münchner Kammerspiele, Monachium – Niemcy
- reżyseria: Johan Simons
- grane: 11.10, godz. 17:00; 12.10, godz. 19.00 – Teatr Polski / Duża Scena
Spektakl Simonsa to złożona z trzech dramatów Sarah Kane opowieść o przypadkowości zła, w której szczególnie dojmująca jest niewinność przemocy. Bohaterowie Simonsa to ludzie, którzy bawią się w przemoc, tracąc po drodze świadomość konsekwencji, do jakich może to doprowadzić. Oczyszczonych holenderski reżyser przenosi na plac zabaw, w Łaknąć skupia się na poetyckiej sile dramatu Kane, a w 4.48 Psychosis oddaje scenę we władanie jednostce, której sens istnienia opiera się na nieustannym mówieniu o własnym cierpieniu. I chociaż Simons nie próbuje szukać połączeń między Oczyszczonymi, Łaknąć i 4.48 Psychosis, to jednak trudno oprzeć się wrażeniu, że te trzy zestawione ze sobą teksty stają się konsekwentnie budowaną narzędziami sceny przypowieścią o powolnym rozpadzie świata.
Homaun Ghanizadeh, Antygona, Teatr R.A.A.A.M, Tallinn – Estonia
- reżyseria: Homaun Ghanizadeh
- grane: 11.10, godz. 19:00; 12.10, godz. 18:00 – Centrum Technologii Audiowizualnych / Mała Hala
Spektakl Homayuna Ghanizadeha, choć wychodzi od starogreckiego i dramatu Sofoklesa, niewiele ma wspólnego z inscenizacjami Antygony, do których przywykliśmy w Europie; nad przedstawieniem dominuje perspektywa islamu, a przede wszystkim sytuacja, w jakiej znajdują się w tym kraju kobiety. Spór Antygony i Kreona to tym razem coś zdecydowanie więcej niż spór obywatelki i władcy. Homayun Ghanizadeh, jeden z najważniejszych irańskich reżyserów młodego pokolenia, z przygotowaną w Estonii Antygoną odniósł spektakularny sukces w swojej ojczyźnie, choć ze względów kulturowych w trakcie prezentacji w Iranie do spektaklu konieczne było wprowadzenie.
Pedro Calderón, Życie to sen, Teatr Współczesny, Szczecin – Polska
- reżyseria: Wojtek Klemm
- grane: 11.10, godz. 19:00; 12.10, godz. 21:00 – Stara Zajezdnia Tramwajowa
Sen w spektaklu Wojtka Klemma to nowa utopia, która każdej ludzkiej jednostce, bez względu na jej pochodzenie i status, pozwala śnić o lepszej rzeczywistości społecznej. U Calderóna sen był ucieczką, u Klemma staje się natomiast dowodem na to, że świat, w którym żyjemy, nie jest wcale jedynym możliwym i najlepszym z dostępnych. Włączając w swoją sceniczną wypowiedź fragmenty tekstów Heinera Müllera i Slavoja Žižka, Klemm – pozostając wiernym oryginałowi – przenosi dramat Calderóna w obszar rozważań o kondycji współczesnego świata.
Angélica Liddell, Ja nie jestem ładna, Atra Bilis Teatro, Madryt – Hiszpania
- reżyseria, scenografia i kostiumy: Angélica Liddell
- grane: 13.10, godz. 18:00; 14.10, godz. 19:00 – Teatr Polski / Scena na Świebodzkim
Spektakl-protest hiszpańskiej performerki Angéliki Liddell, która swoją sceniczną obecność opiera na prostych, lecz niezwykle intensywnych działaniach. W trakcie 60 minut przedstawienia oglądamy Liddell, która tańczy, pije, kaleczy się, śmieje się, miota przekleństwa. Ten zestaw prostych gestów w połączeniu z poetyckimi tekstami autorstwa Liddell układa się w niezwykle klarowną wypowiedź artystki, która w bezkompromisowy sposób ujawnia opresyjność współczesnej kultury, zdominowanej przez powszechną przemoc seksualną wobec kobiet. Angélica Liddell to bez wątpienia jedno z najważniejszych objawień w światowym teatrze ostatnich lat.
Agata Duda-Gracz, Ja, Piotr Rivière, skorom już zaszlachtował siekierom swoją matkę, swojego ojca, siostry swoje, brata swojego i wszystkich sąsiadów swoich…, Teatr Muzyczny Capitol, Wrocław – Polska
- scenariusz, reżyseria, scenografia i kostiumy: Agata Duda-Gracz
- grane: 13.10, godz. 20:00 – Teatr Muzyczny Capitol / Duża Scena
Ja, Piotr Rivière, skorom już zaszlachtował siekierom swoją matkę, swojego ojca, siostry swoje, brata swojego i wszystkich sąsiadów swoich… to autorskie przedstawienie Agaty Dudy-Gracz, inspirowane opisanymi przez Michela Foucaulta wydarzeniami, jakie rozegrały się w 1835 roku w pewnej normandzkiej wsi. Agata Duda-Gracz pisze własną wersję historii dzieciobójcy Piotra Rivière’a, który w jej spektaklu morduje całą wioskę. Widzowie są tutaj nie tylko świadkami kaźni, ale również uczestnikami rozprawy sądowej, stając się częścią naznaczonej gwałtem i zbrodnią społeczności.
William Shakespeare, Król Lear, Münchner Kammerspiele, Monachium – Niemcy
- reżyseria: Johan Simons
- grane: 14.10, godz. 20:00; 15.10, godz. 19:00 – Teatr Polski / Duża Scena
Przygotowując Króla Leara, Johan Simons skupił się na próbie odpowiedzi na pytanie o znaczenie życia i cierpienia, źródło ludzkiego buntu. Lear Simonsa to już nie król, który przebiera się w łachmany, lecz bogaty chłop z kompleksem władzy i autorytetu. Tak jak u Shakespeare’a proces tracenia zmysłów przez starego króla odbijał się w szaleństwie natury, tak u Simonsa natura staje się obezwładniającą siłą, zdolną pochłonąć wszystko, co sprzeciwia się jej prawom.
Na podstawie Króla Leara Williama Shakespeare’a, Pieśni Leara, Teatr Pieśni Kozła, Wrocław – Polska
- adaptacja i reżyseria: Grzegorz Bral
- grane: 14.10, godz. 17:30 – Teatr Pieśń Kozła
Pieśni Leara nie są linearną opowieścią. Grzegorz Bral wybrał kluczowe sceny z Króla Leara, które posłużyły za inspiracje do opowiadania historii za pomocą słów, gestów i muzyki. Każda pieśń jest punktem wyjścia do kolejnego dramatycznego poematu. W spektaklu tym kluczową rolę odgrywa muzyka, która funkcjonuje w spektaklu na równych prawach z obecnymi na scenie aktorami. Oparte na chorałach gregoriańskich kompozycje wybitnego korsykańskiego muzyka Jeana-Claude’a Acquavivy przeplatają pieśni Macieja Rychłego powstałe na bazie koptyjskiej Ewangelii św. Tomasza. Przedstawienie zrobiło furorę na zeszłorocznym festiwalu w Edynburgu.
Brett Bailey, Exhibit B, Third World Bunfight, Kapsztad – Republika Południowej Afryki
reżyseria, scenografia i kostiumy: Brett Bailey
grane: 13.10, godz. 20:00; 14.10, godz. 18:00; 15.10, godz. 15:00 – Browar Mieszczański
Exhibit B to próba rozliczenia się z dziedzictwem europejskiego kolonializmu, bezkompromisowe oskarżenie wobec zachodniej cywilizacji, która promując zasady demokracji, równości i akceptacji dla odmienności, nadal niechętnie spogląda w swoją przeszłość. Bailey odtwarza na scenie popularną na przełomie XIX i XX wieku wystawę osobliwości, składającą się z przywiezionych z afrykańskich kolonii dzikich. Spektakl Baileya budzi skrajne emocje. Zmusza również do odpowiedzenia sobie na pytanie, czy aby na pewno ludzkie ogrody zoologiczne, naukowy rasizm i potworności popełnione w Afryce czasów kolonializmu to zupełnie zamknięty rozdział.
Sarah Kane, Oczyszczeni, TR Warszawa (Teatr Rozmaitości), Warszawa – Polska
- reżyseria: Krzysztof Warlikowski
- grane: 14.10, godz. 19:00; 15.10, godz. 20:00 – Wrocławski Teatr Współczesny / Duża Scena
Oczyszczeni w inscenizacji Krzysztofa Warlikowskiego to w polskim teatrze spektakl kultowy. Zdaniem Romana Pawłowskiego Przedstawienie Warlikowskiego to wydarzenie wykraczające poza teatr. Zmienia wartość takich słów, jak przemoc, miłość, ból i śmierć. Jest podróżą do wnętrza współczesnego człowieka, który nie potrafi opanować swoich własnych demonów. Seansem oczyszczającej psychoanalizy, po której i teatr, i życie już nie są takie same.
Lagartijas Tiradas Al Sol, Odgłosy pożaru, Lagartijas Tiradas Al Sol, Mexico City – Meksyk
- reżyseria: Luisa Pardo, Gabino Rodríguez
- grane: 14.10, godz. 17:00; 15.10, godz. 17:00; 16.10, godz. 20:00 – Wrocławski Teatr Współczesny / Scena na Strychu
Odgłosy pożaru, nazwany przez twórców dokumentem scenicznym, to wnikliwe studium najnowszej historii Meksyku, opanowanej w latach 60. i 70. przez krwawe akcje bojówek guerillas. Działania zbrojnego ruchu oporu są tu filtrem, przez który młodzi Meksykanie bacznie przyglądają się nie tylko czasom minionym, ale też swojej współczesności. Jakie dziedzictwo młode pokolenia zastają po swoich rodzicach? Kim byli ich przodkowie? O co walczyli? Co w XXI wieku oznacza rebelia? To tylko niektóre padające w tym spektaklu pytań.