Westival Sztuka Architektury to festiwal poświęcony szeroko rozumianej architekturze odbywający się co roku w Szczecinie. Wydarzenie powstało z inicjatywy Stowarzyszenia Architektów Polskich Oddział w Szczecinie. Nazwa imprezy nawiązuje do zachodniego krańca, ale szerzej rozumiana, może być odczytywana jako przekraczanie granic w architekturze.
Przez 6 edycji impreza wpisała się na stałe w kalendarz kulturalny Szczecina. Co roku jesienią na 3 dni miasto przeżywa architektoniczne święto, które przyciąga nie tylko pasjonatów architektury, ale i mieszkańców Szczecina, bowiem Westival zawsze ma wątki lokalne. Każda edycja to przewodni motyw, wokół którego budowany jest cały program wydarzenia: wystawy, wykłady, prelekcje, wycieczki oraz warsztaty.
Tegoroczna siódma edycja Westivalu Sztuka Architektury ma charakter niezwykły. Po pierwsze miejsce – główna wystawa będzie w nowym obiekcie Trafostacji Sztuki. Po drugie – bogaty program wydarzeń. Po trzecie – niezwykła sposobność by na nowo odkryć miasto i jego nowe ikony, jak będące w budowie obiekty Filharmonii czy Muzeum Przełomów. Po raz pierwszy też organizator wydarzenia – Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział w Szczecinie – zaprosił zewnętrznych kuratorów. Wybrano duet kuratorski Architecture Snob, który tworzą Tomasz Malkowski i Marcin Szczelina. Dla tej edycji przygotowali temat główny Made in… architektura narodowa?, który dotyka kwestii tożsamość architektury oraz zadaje fundamentalne pytanie – czy istnieje polska architektura, czy jest jeszcze miejsce na style narodowe w zglobalizowanym świecie?
Made in… architektura narodowa? – fragmenty opisu kuratorskiego
Pytanie kim jestem – jest pytaniem fundamentalnym, które stale trzeba sobie zadawać, zwłaszcza w momentach kryzysowych, kiedy systemy wartości upadają lub wydają się być przebrzmiałe. Jesteśmy w momencie dziejowym, kiedy cały świat ma poważny problem z tożsamością. Kim jestem – pytają zagubione w ponowoczesnym zatomizowanym społeczeństwie jednostki, pytają narody rozpływające się oceanie globalnych procesów. W tym wszystkim architektura – po XX-wiecznych rewolucjach, -izmach, wiedziona na pokuszenie przez kolejne ideologie – również staje przed elementarnym pytaniem o własną tożsamość, zwłaszcza architektura w kontekście narodowym. Czy po sukcesie stylu międzynarodowego, ogólnoświatowym pochodzie modernizmu, a także globalnych technologii, unifikacji technik budowlanych wprowadzanych przez ponadnarodowe korporacje, czy po wszechobecnej wymianie informacji i permanentnej implementacji elementów obcych – jest jeszcze miejsce na architekturę narodową? […]
W Polsce pytanie o architekturę narodową jest dotkliwe – zważywszy na naszą burzliwą historię i permanentne przerywanie ciągłości rozwoju. To historia walki o własną tożsamość, chronienie się przed wpływami zaborców, kolejnych okupantów, narzucanych zewnętrznie styli.
Po 20 latach upragnionej wolności – polskość w architekturze kojarzy się wyłącznie źle – z pseudodworkami, które zalewają przedmieścia rozpływających się miast, z tandetną kostką brukową chodników, z betonowymi ogrodzeniami zdobnymi w barokowe rocaille, wszechobecnymi reklamami, chaosem przestrzennym, zawłaszczanymi przez deweloperów przestrzeniami publicznymi. Króluje słowiańska dusza w postaci źle rozumianej wolności – róbta co chceta, jak i nowobogackie zastaw się, a postaw się. Architektura polska to najczęściej ctrl + c, ctrl + v – polega na kopiowaniu gotowych rozwiązań z mitycznego wciąż Zachodu. […]
Westival Made in… – architektura narodowa? będzie próbą zdefiniowania architektury narodowej – w sensie uniwersalnym, ale poprzez kontekst Polski i Szczecina – także próbą szukania architektury polskiej – jej cech, (stylu?), pragnień, przykładów oraz sensu istnienia – bo może nie potrzebna nam wcale polska architektura. Może idąc za słowami Metalowej Dziewczynki z Między nami dobrze jest Masłowskiej: Nie jesteśmy żadnymi Polakami, tylko normalnymi ludźmi!
Pragniemy by Westival stał się polem badawczym współczesnych architektur narodowych, by był znaczącym forum wymiany myśli dotyczących najistotniejszych kwestii związanych z architekturą. Wierzymy, że narodowość w architekturze to jeden z istotnych kluczy do powrotu do świata wartości. […]
Westival w naszym wydaniu – to wydarzenie o charakterze międzynarodowym, które może stać się w kolejnych edycjach jedną z najbardziej poważanych imprez architektonicznych w Europie Środkowej.
– Architecture Snob, kuratorzy Westivalu
Architecture Snob – kolektyw kuratorski założony przez Tomasza Malkowskiego i Marcina Szczelinę̨, którego zadaniem jest wprowadzenie krytycznego i merytorycznego dyskursu do architektonicznej debaty oraz promowanie architektury polskiej w obiegu międzynarodowym. Na łamach Art & Business prowadzą rozmowy o współczesnej architekturze.
