Woyzeck to ostatnia, nieukończona sztuka młodo zmarłego wybitnego niemieckiego dramaturga Georga Büchnera. Losy tytułowego bohatera oparte zostały na autentycznej historii człowieka sądzonego w latach 20. XIX wieku za morderstwo. Sto lat od prapremiery spektaklu w reżyserii Konrada Swinarskiego, która spotkała się zarówno z aplauzem, jak i wyraźnym niezrozumieniem, scenicznej adaptacji dramatu podjął się Mariusz Grzegorzek.
Więzień ów – podobnie jak bohater dramatu – był obiektem badań naukowych pseudonaukowca-kryminologa, który usiłował znaleźć racjonalne wyjaśnienie motywów zbrodni w sferze psychiki przestępcy. Język dramatu oraz uczynienie głównym bohaterem prostego człowieka uznawane są za pierwsze zwiastuny naturalizmu w literaturze.
Woyzek (igły w głowie):
człowiek
mięso
zwierzę
ciemność
udręczenie
z Bogiem
bez Boga
z Szatanem
chyba na pewno
dotyk
straszliwie wesołe miasteczko
rytuały
czerwone usta
opuszczeni
beznadziejnie
wpatrzeni
w nadzieję
Büchner pozostawił luźne fragmenty tekstu, jego dramat został dopracowany i opublikowany w 1879 r., ale sceniczna premiera odbyła się dopiero w 1913 r. Od tego momentu Woyzeck niemal nie schodzi z afisza teatrów na całym świecie; w Polsce od wojny był realizowany kilkadziesiąt razy, zarówno w teatrach instytucjonalnych, jak i offowych.
Mariusz Grzegorzek – reżyser filmowy, teatralny i telewizyjny, scenarzysta, scenograf, grafik. Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz reżyserię w Łódzkiej Szkole Filmowej, z którą od wielu lat związany jest jako pedagog. Od 2012 r. pełni funkcję rektora tej uczelni.
Twórczość Grzegorzka, obejmująca różne dyscypliny i gatunki, wymyka się klarownej kategoryzacji. Zarówno jego filmy (Rozmowa z człowiekiem z szafy, Królowa aniołów, Jestem Twój), jak i spektakle teatralne czy realizacje telewizyjne reprezentują bardzo indywidualny, autorski styl, mieszają konwencje i nastroje, prowadząc z widzem nieustanną grę.
Pełna obsada dramatu:
Woyzeck – Wiktor Loga-Skarczewski
Maria – Marta Nieradkiewicz
Kapitan – Mieczysław Grąbka
Doktor – Krzysztof Zawadzki
Tamburmajor – Krzysztof Stawowy
Małgorzata – Dorota Pomykała
Szarlatan – Bolesław Brzozowski
Andrzej – Marcin Kalisz
Obłąkany Karol – Grzegorz Grabowski
Podoficer – Rafał Jędrzejczyk
Przekład: Sława Lisiecka
Kostiumy: Matylda Leśnikowska
Światło: Szymon Lenkowski
Asystentka scenografa: Ewa Maria Romaniak
Inspicjent: Katarzyna Gaweł
Sufler: Iwona Gołębiowska
Oprócz premiery najbliższe spektakle odbędą się 9, 11, 12 i 13 lutego.
Woyzek
Adaptacja, reżyseria i scenografia: Mariusz Grzegorzek
Premiera: 8 lutego 2014 r.
Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej
Scena Kameralna, ul. Starowiślna 21
Kraków
