29 marca:
- 10.00-10.30 wykład: Nowy Blok Wschodni Iulia Popovici
Gdy artysta performatywny Manuel Pelmus wraz z zespołem rozpoczął pracę nad spektaklem Rumuńska Historia Tańca (Romanian Dance History (RDH)), sam fakt istnienia takiej historii nie ulegał żadnej kwestii. W założeniach spektakl miał podważyć historię tańca napisaną przez wszechpotężnego zwycięzcę – zachodni kanon. Jednak w miarę postępu Pelmus zaczął dostrzegać potrzebę redefinicji koncepcji historii jako takiej – tak aby mogła być ona pisana przez jej bohaterów, w zupełnym jednej i uniwersalnej wersji dziejów świata. Jakie są elementy tworzenia własnej historii i w jaki sposób jest ona (na)pisana? W jaki sposób napięcie pomiędzy założeniem odmienności, a pogonią za historią innych wpływa na tożsamość tańca współczesnego? Czy, musząc sprostać wyzwaniu stworzenia od samego początku całego systemu produkcji sztuki (i życia z niego), korzystamy z możliwości wprowadzania nowych struktur, czy raczej szukamy sposobów na reprodukcję starego systemu istniejącego już gdzie indziej? I do jakiego stopnia, koniec końców, błogosławieństwem jest zaakceptowanie bycia wschodnioeuropejskim?
Iulia Popovici jest krytyczką teatralną, krytyczką tańca i kuratorem. Redaguje dział sztuk performatywnych w tygodniku kulturalnym Observator cultural (Bukareszt), pracuje jako konsultant ds. stosunków międzynarodowych oraz kurator w National Dance Center w Bukareszcie. Publikuje na tematy alternatywnej sceny sztuk performatywnych, kolektywów i artystów w Rumunii i Europie Wschodniej, pisze również o tożsamości regionalnej i społecznych wyzwaniach dla sztuki współczesnej (w takich magazynach jak IDEA, Scena.ro, Long April, Criticatac.ro – Romania, UBU – France, Szinház – Hungary; Dialog and Teatr, Poland, HowlRound.com, Critical Stages). W latach 2011-2012 była współkuratorką Independent Performing Arts Platform prezentowanej w ramach festiwalu Temps d’Images festival w Klużu, w 2013 roku w Bukareszcie była kuratorką pilotażowej edycji pokazów niezależnych i eksperymentalnych sztuk performatywnych.
- 10.30-11.30 dyskusja / mapowanie tożsamości /mapping identities
- 15.00-15.30 wykład Nierozerwalnie związane: Estetyka, Performans i Polityka, Rozita Dimova
Tematem wykładu będzie badanie relacji estetyki, performansu oraz polityki zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i empirycznej. Jak performans i estetyka wpływają na rekonfigurację hierarchicznych zależności w obrębie grup (etnicznych), płci oraz krajów w kontekście transnarodowym? W jaki sposób style estetyczne, takie jak barok stają się wyrazem szerszych procesów społecznych i transformacji danego państwa? Próbując odpowiedzieć na te pytani Rozuta Dimova przygląda się bliskim związkom pomiędzy estetyką a polityką, i bada, w jaki sposób narodowo-etniczne konflikty są odzwierciedlane w atrakcyjnej wizualnie ornamentyce lub praktykach performatywnych w południowo-wschodniej Europie.
Rozita Dimova uzyskała tytuł doktora antropologii Uniwersytetu Standford w 2004 roku i wykłada na wydziale Slawistyki i Studiów Wschodnioeuropejskich na uniwersytecie w Gandawie (Ghent, Belgia). Jest autorką książki „Etno-barok: materialność, estetyka i konflikt we współczesnej Macedonii (Berghahn, 2013),oraz redaktorem gościnnym jednego z wydań History and Anthropology (zima 2013, tom 24), zatytułowanego “Contested Nation-building within the International ‘Order of Things’: Performance, Festivals and Legitimization in South-Eastern Europe.” Obecnie kończy pisać książkę na temat granic i neoliberalizmu w Europie Południowowschodniej.
- 15.30-16.00 wykład Protest jako ciało – Ciało jako protest, Srećko Horvat
W kontekście ostatnich ruchów wolnościowych w różnych zakątkach świata, od Arabskiej Wiosny po ruch Occupy Wall Street, od Turcji po Bośnię widoczne stało się, że to co łączy te – często bardzo różne – protesty to ciało. Z jednej strony ruchy protestacyjne nie mogą być zrozumiane bez odniesienia się do koncepcji ciała, z drugiej strony – nie możemy zrozumieć ciała pomijając aspekt protestu. W słynnej wypowiedzi Marcel Proust stwierdził, że to właśnie w momentach choroby jesteśmy zmuszeni przyznać, że nie żyjemy sami, tylko jesteśmy nierozerwalnie związani z istotą z zupełnie innego królestwa, od której dzielą nas całe światy, która nic o nas nie wie i w żaden sposób nie może nas zrozumieć: z naszym ciałem. Naszedł czas, aby sparafrazować tę wypowiedź i powiedzieć, że to właśnie w momentach protestu jesteśmy zmuszeni przyznać, że nie żyjemy sami tylko jesteśmy nierozerwalnie związani z istotą z zupełnie innego królestwa, od której dzielą nas całe światy, która nic o nas nie wie i w żaden sposób nie może nas zrozumieć: z naszym ciałem.
Srećko Horvat jest chorwackim filozofem. Opublikował 8 książek, w tym ostatnio: What Does Europe Want? [Czego chce Europa?] (Istros Books, 2013) napisaną razem ze Slavojem Žižekiem oraz Nach dem Ende der Geschichte [Po końcu historii] (Laika Verlag, 2013). Brał udział w protestach i był korespondentem z Occupy Wall Street, “Arabskiej Wiosny”, protestów w Grecji oraz Bośni. Regularnie publikuje w the Guardian, Al Jazeera i the New York Times.
- 16.00-16.30 dyskusja
- 19.00 przedstawienie: Damien Rebgetz, Something for the fans
Język to tożsamość. Otaczające nas dźwięki intuicyjnie przywołują wspomnienie domu. Dom jest chmurą dźwięków. W końcu tęsknimy nawet za głośnym szumem z matczynego łona – jakieś urządzenie, choćby suszarka, może go na chwilę zastąpić, dając nam przelotne poczucie bezpieczeństwa. Podobnie jak kociątko zasypiające przy dźwiękach bicia zegara, które przypominają mu bicie serca jego mamy. Codzienne odgłosy są ścieżką dźwiękową naszego dzieciństwa. Migracja rzuca nas w inne dźwiękowe krajobrazy, w których od nowa musimy odkryć, dokąd przynależymy. Jeszcze zanim nauczymy się nowego języka, ego odnajduje się w nowej rzeczywistości, tworzy powiązania ze światem. Biografia muzyka i performera Damiana Rebgetza jest reprezentatywna dla całego pokolenia, które dorastało w rzeczywistości postępującej globalizacji i mobilności. Od dzieciństwa Rebgetz kojarzył proces wyjazdów i przyjazdów ze zmieniającymi się językami, geografiami, przedmiotami, historiami i praktykami kulturowymi.
W Something for the fans wentylatory wydają dźwięki, które – niczym akustyczna wersja magdalenki Prousta – przenoszą Rebgetza z powrotem do jego australijskiego dzieciństwa. Oddalony o kontynenty, klimaty i klika stref czasowych eksploruje skrajne bieguny – wspomnienia i przedmioty codziennego użytku. Mediatorem jest ta szczególna intymność, którą niesie dźwięk. Wentylatory nabierają nowych znaczeń, stają się mitycznymi muzycznymi instrumentami. Jak opowiedzieć za ich pomocą dźwiękową autobiografię? Czy można poczuć wspólnotę z orkiestrą wentylatorów? “Something for the fans” to utwór o uczuciu bycia w domu i jednocześnie próba negocjacji poczucia dyskomfortu, jaki niesie ze sobą to pojęcie, w kontekście tożsamości, symboli i mitów. Jedno z najlepszych przedstawień ostatniej edycji teatralnego biennale Impulse w Berlinie, “Something for the fans” jest fantastyczną okazją do odświeżenia sposobu myślenia o związkach sztuk performatywnych z muzyką.
Damian Rebgetz urodził się w Darwin w 1978 roku. Studiował śpiew klasyczny (w Qld Conservatorium of Music) i teatr muzyczny (West Australian Academy of Performing Arts). Od 2007 mieszka w Berlinie, gdzie w 2010 roku ukończył studia magisterskie z zakresu dźwięku na Akademii Sztuk Pięnych. i otrzymał Stypendium im. Elsy Neumann Landu Berlin. Współpracował przy spektaklach teatrów muzycznych w Niemczech i Szwajcarii, w tym z reżyserami Ruedim Häusermannem (‘Gang zum Patentamt’) oraz Anna-Sophie Mahler (‘Poor Tony Krause – Unendlicher Spaß’); przy instalacjach teatralnych Dominica Hubera (‘Warten auf die Barbaren’ i ‘Hotel Savoy’); i jako artysta gościnny w przedstawieniach kolektywu Gob Squad (‘Western Society’). Jego przestawienia teatru muzycznego tworzone dla teatrów i przestrzeni publicznych badają zjawiska dźwięku i praktyki słuchania i inspirowane są wątkami autobiograficznymi, nauką oraz fikcją, m.in.: solo ‘Something for the Fans’ (Impulse Festival / HAU Hebbel am Ufer 2013); dźwiękowy spacer performatywny ‘Heartbreakers Reunion Tour’ (klangstaetten-stadtklaenge Festival Braunschweig 2012/13) oraz ‘To cross the house’ (House of World Cultures Berlin 2009); oraz wykład sound surround ‘Voice Box – That thing in your throat’ (Hundert Grad Berlin / Ars Electronica Festival 2012). Stworzył również instalacje dźwiękowe w ramach słowackiej odsłony X-Apartments (2013) i dla Neuköllner Oper, SingUhr Hörgalerie, Club Transmediale, CrelleTon Galerie.
Koncepcja I tekst: Damian Rebgetz
we współpracy z: Damian Rebgetz, Dominik Hallerbach, Timo Schmidt
Kostiumy: Emma Cattell, Kerstin Honeit
Dramaturgia: Jessica Páez
Produkcja: Marta Hewelt
Dyrketor technika: Torsten Schwarzbach
Asysten artystyczny: Dominik Hallerbach
Asystent techniczny: Timo Schmidt
I Identity.Move! Sympozjum
Od 27 do 30 marca 2014 roku
ul. Peowiaków, Centrum Kultury w Lublinie
Lublin