Od kilku miesięcy w Teatrze Nowym im. Kazimierza Dejmka w Łodzi trwają próby do spektaklu Lśnię w reż. Tomasza Bazana. Jest to spektakl inspirowany twórczością i postacią popularnego autora horrorów Stephena Kinga oraz jedną z bardziej znanych jego powieści – Lśnieniem. Tekst sztuki napisał Marcin Cecko.
Jerzy Król nie pisze powieści grozy, to one piszą jego. Autor wydawanych pod pseudonimem opowiadań oraz przemów dla polityków pragnie wyzwolić się ze społecznych miejskich więzów, zamieszkać na odludziu i zmierzyć się ze swoją mroczną stroną, aby wreszcie uwięzić ją na kartkach maszynopisu. Dzięki agentce otrzymuje posadę dozorcy zapomnianego Studia Ogląd, ambitnej inicjatywy Toeplitza, pierwszego rektora łódzkiej filmówki. Razem z żoną Wandą, artystką wideo, oraz synem Danielem przeprowadzają się do miejsca, które oprócz kurzu i niepamięci pokryła nienawiść nieznanego pochodzenia. Uwięzieni w kleszczach filmu i literatury bohaterowie konfrontują się ze strachem o utratę talentu.
(…) Po wstępnym riserczu na temat powstawania powieści, wiedziałem, że nie może być innej drogi w adaptowaniu tego pomysłu niż zastosowanie podobnego mechanizmu jakiego użył Stephen King – zmierzyć się z własnymi demonami. W tym tkwi siła i fenomen tej prozy. W ten sposób opowieść o parze snującej marzenia o opuszczeniu zgiełku miasta, o poszukiwaniu natchnienia na pustkowiu i groza, która kryje się za tymi niewinnymi mieszczańskimi marzeniami stawała się powoli coraz bardziej osobista. King – jak każdy solidny autor horrorów – lubi pastwić się nad swoimi bohaterami, czasem nawet ich poniżać. To ewidentne, że Torrance jest gorszym pisarzem niż King.
Perspektywa dramatopisarza jest jednak nieco inna. Szuka się raczej silnych postaci, okazji do gwałtowności, partnerów w dialogu, otwartość w formułowaniu myśli i zamiarów ceni się wyżej od skrytości.
Zależało mi, żeby brutalność niektórych wypowiedzi odzwierciedlała brutalność, jaka niezbędna jest do przeżycia w zawodach kreatywnych. Mam wrażenie, że moje pokolenie, pokolenie wyżu demograficznego, pierwszy sort szczurów, którym konkurowanie wbijano do głowy od początku liceum, miało bardzo intensywny kurs ćwiczenia mięśni przetrwania. Kilka lat temu staliśmy się trzydziestolatkami. Zmieniamy tryb życia, priorytety. (…)
Marcin Cecko
Tomasz Bazan – urodził się w 1982 roku w Przeworsku, tancerz, reżyser i choreograf; twórca Teatru Maat Projekt oraz międzynarodowego festiwalu eksperymentalnego tańca i ruchu Maat Festival; członek Kunst Gillian Gallery w Berlinie, międzynarodowego zespołu kuratorów Contexts bodies w Tel Avivie oraz pracownik artystyczny Centrum Kultury w Lublinie. Ukończył studia na wydziale Kulturoznawstwa Uniwersytu Marii Curie-Skłodowskiej ze specjalizacją Krytyka i Promocja Sztuk Plastycznych. W 2004 roku założył niezależny Teatr Maat Projekt. Realizuje w jego ramach autorski program treningu fizycznego i poszukiwań kulturowych na terenie całej Polski i w Europie. Współpracował bądź działa nadal m. in. z Ośrodkiem Praktyk Teatralnych Gardzienice Włodzimierza Staniewskiego, Nowym Teatrem Krzysztofa Warlikowskiego – Renate Jett, Małgorzata Szczęśniak, Jacek Poniedziałek, Stowarzyszeniem Teatralnym Chorea, Inernational Theatre Art Of Now, Compagnie le Sablier, Les Kurbas Theatre we Lwowie, Dance Art Now w Londynie i Operą Narodową – Teatrem Wielkim w Warszawie, Teatrem PRovisorium, Teatrem Dramatycznym w Warszawie. Był także rezydentem Art Stations Kulczyk Foundation w roku 2008.
Zrealizował szereg interdyscyplinarnych projektów oscylujących wokół spektakli, happeningów, instalacji kolektywnych, performance pokazywanych w wielu prestiżowych miejscach niemal w całej Polsce i za granicami kraju (Niemcy, USA, Norwegia, Ukraina, Białoruś, Francja, Słowacja, Wielka Brytania, Hiszpania, Belgia, Izrael) tworząc z czasem swój własny, rozpoznawalny styl. Krytyka uznała działania Tomasza Bazana za jedne z najważniejszych tego typu w Polsce czego dowodem była prezentacja spektakli Tomasza Bazana na wszystkich dotychczasowych edycjach Polskiej Platformy Tańca
Patrycja Płanik – fotografka, dizajnerka, reżyserka filmów dokumentalnych. Mieszka i pracuje w Warszawie. Studentka wydziału operatorskiego PWSFTViT im. Leona Schillera w Łodzi. W 2009 przerwała studia chcąc czynnie rozwijać swoją karierę zawodową w kierunku sztuk performatywnych i teatru dramatycznego. Od kilku lat wraz z Tomaszem Bazanem współtworzy Teatr Maat Projekt i Międzynarodowy Maat Festival lokujący swoje poszukiwania wokół tańca współczesnego, filmu i teatru dramatycznego. W 2013 roku zrealizowała dziewięć filmów dokumentalnych w ramach projektu Dance.doc poświęconego postaciom nowego polskiego tańca, współpracując z międzynarodowej klasy tancerzami i choreografami, m.in: Mikołajem Mikołajczykiem, Anitą Wach, Kayą Kołodziejczyk, Anną Steller. W ramach programu Grażyny Kulczyk Art Station Fundation wraz z Tomaszem Bazanem i Pawłem Korbusem współtworzyła spektakl Station de corps prezentowany później na Polskiej Platformie Tańca w Poznaniu i uznany przez krytyków za jedno z ważniejszych wydarzeń Platformy. Realizuje scenografie i kostiumy do spektakli teatralnych – w 2012 roku miała okazję współpracować z Jackiem Poniedziałkiem i Małgorzatą Szczęśniak współtworząc spektakl Orlando w reż. Tomasza Bazana. W 2012 roku stworzyła scenografię, kostiumy i video do spektaklu I Ifigenia w reż. Tomasza Bazana; spektakl został nagrodzony trzema Złotymi Maskami i zaproszony przez Leszka Mądzika na VizuArt – festiwal Scenografów i Kostiumografów w Rzeszowie.
Marcin Cecko – urodzony w 1981 roku w Warszawie, poeta, dramaturg, fotografik, artysta wizualny, performer. Opublikował trzy tomiki wierszy: Rozbiorek (2000), Pląsy (2003) oraz Mów (2006). Tworzy na eksperymentalnej scenie muzycznej, jest związany, jako wokalista-deklamator, z performatywno-muzycznymi formacjami: Melancholia, Akryl Trio, 3 Boys Move. Był jednym z twórców poetyckiej grupy zwanej neolingwistami (obok Marii Cyranowicz, Joanny Mueller, Michała Kasprzaka, Jarosława Lipszyca) i współautorem ich wspólnego manifestu z 2002 roku, w którym pisano między innymi:
Ogłaszamy śmierć kartki papieru, ale nie boimy się grzebać w trupach. Wybieramy ekran, na którym słowa pojawiają się i gasną jakby ich nigdy nie było. Wybieramy zmianę, modyfikację i kolejne wersje systemu. Nic nie zostało powiedziane raz na zawsze. Należy skracać i dopisywać słowa Kochanowskim, Mickiewiczom, Miłoszom. Nie ma oryginału. Oryginały nie istnieją i nigdy nie istniały. Są tylko kopie. Każda inna. Wybieramy dialog zamiast dekalogu. Katalog zamiast nekrologu” (Polityka, 27 listopada 2007).
Teatralną przygodę rozpoczął od roli w spektaklu Człowiek w warszawskim Stiudium Teatralnym. Grał i współtworzył tekst tamtejszego Parsifala. W Teatrze Dramatycznym w Opolu rozpoczął współpracę z Krzysztofem Garbaczewskim. Ich Odyseja według Homera zdobyła główną nagrodę na Koszalińskich Konfrontacjach Młodych m-teatr 2010. Kolejne spektakle duetu to Gwiazda śmierci w Teatrze Dramatycznym w Wałbrzychu, Życie seksalne dzikich w Nowym Teatrze w Warszawie, Dzicy w Centrum Sztuki Współczesnej, oraz powracając do Opola Iwona, księżniczka Burgunda, za którą na Festiwalu Boska Komedia w Krakowie twórcy otrzymali dwie statuetki (za najlepszą scenografię i najlepsze efekty wizualne). W 2013 r. Cecko i Garbaczewski zrealizowali wspólnie trzy spektakle: Balladynę w poznańskim Teatrze Polskim, Poczet królów polskich w Starym Teatrze w Krakowie i Kamienne niebo zamiast gwiazd z okazji obchodów 69. rocznicy wybuchu walk powstańczych w Warszawie w koprodukcji Muzeum Powstania Warszawskiego z Nowym Teatrem.
Lśnię
Reżyseria i choreografia: Tomasz Bazan
Tekst i dramaturgia: Marcin Cecko
Muzyka: Marcin Janus
Scenografia: Tomasz Bazan, Patrycja Płanik
Kostiumy: Patrycja Płanik
Multimedia i realizacja światła: Maciej Połynko
Światło: Tomasz Bazan, Maciej Połynko
Obsługa makiety studia Ogląd/video: Patrycja Płanik
Lalki: Paulina Kara
Obsada: Dominika Biernat, Monika Buchowiec, Beata Kolak, Mirosława Olbińska, Anita Wach (gościnnie), Michał Bieliński, Przemysław Dąbrowski, Sławomir Sulej, Piotr Trojan, Tomasz Bazan (gościnnie)
Prapremiera: 16 stycznia 2015 roku, godz. 19.00
Następne spektakle: 17 i 18 stycznia 2015 roku, godz. 19.00
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka
Łódź