W latach 1880–1915 pracownie artystów zajmują już znaczna część dzielnicy Montparnasse, coraz większą popularnością cieszy się również wzgórze Montmartre. Powstałe wtedy atelier to już jednak bardziej miejsca towarzyskich spotkań i debat o sztuce niż pracy; impresjoniści wychodzą ze swoimi obrazami w plener, malują w kawiarniach i publicznych parkach, wszędzie tam, gdzie mogą być blisko życia codziennego mieszkańców Paryża.
W okresie międzywojennym ruch modernistyczny, którego jednym z rzeczników jest Le Corbusier, rewolucjonizuje sektor budowlany zarówno pod względem technicznym – wraz z upowszechnieniem stosowania betonu – jak i samej koncepcji mieszkalnictwa. Ta nowa urbanistyka dotknie w sposób szczególny czternastej dzielnicy, wokół parku Montsouris, i szesnastej, okolic Auteuil, ale też osiemnastej, a w szczególności avenue Junot, gdzie występuje jedna z największych koncentracji atelier zbudowanych przez Adolpha Thiersa. W budynkach HBM (tanie budownictwo socjalne) w okolicach dzielnicowych obwodnic, rezerwuje się regularnie kilka szczytowych pomieszczeń na pracownie.
Druga wojna światowa kładzie kres rozwojowi atelier, a lata powojenne okazują się dla pracowni artystów destrukcyjne. Setki działek, na których się znajdowały, znika wskutek objęcia ich programami deweloperskimi, przeciwko którym mobilizują swe siły artyści i mieszkańcy Paryża. Dopiero ostatnie dwie dekady przynoszą ponowne zainteresowanie historią i obecnym stanem paryskich atelier, a władze miejskie wdrażają kolejne programy ich odbudowy.
Wystawa i towarzysząca jej książka są więc ważnym głosem w sprawie ochrony i należytej opieki nad tym wyjątkowym fragmentem paryskiej architektury. A przy tym cennym przewodnikiem pozwalającym odkryć nieznane oblicze Paryża.
Wystawa Paryskie pracownie artystów
Od 14 maja do 23 sierpnia 2015 roku
Wernisaż: 14 maja 2015 roku, godzina 17.00
Muzeum Architektury we Wrocławiu