Pretekstem do zorganizowania wystawy, przygotowanej we współpracy z Archiwum Głównym Akt Dawnych, jest 490. rocznica śmierci ostatniego księcia mazowieckiego, Janusza, oraz włączenie Mazowsza do Korony. Będzie to okazja do zaprezentowania rzadko udostępnianych, średniowiecznych dokumentów wraz z pieczęciami, ksiąg pochodzących z kancelarii książąt mazowieckich, a także kilkunastu zabytków sztuki z muzeów polskich.
Organizatorzy wybrali najciekawsze dokumenty, zarówno pod względem wizualnym, jak i merytorycznym. Towarzyszą im pieczęcie, które, stanowiąc wybitne dzieła sfragistyki polskiej, przekazują nam bogactwo treści ikonograficznych, związanych z dworem książąt mazowieckich. Jeden z najbardziej spektakularnych zabytków stanowi oprawa Ewangeliarza Anastazji. Srebrna, repusowana okładka z pięknymi przedstawieniami ukrzyżowania oraz fundatorki jest jednym z najcenniejszych zabytków jubilerskiej sztuki średniowiecznej. Miejsce prezentacji wystawy – równie efektowna Dawna Izba Poselska – sprzyjać będzie zapewne kameralnej atmosferze, w której zwiedzający poznają historię ponad trzystuletnich samodzielnych rządów Piastów mazowieckich – od początków rozbicia dzielnicowego Polski do 1526 roku, czyli powrotu Mazowsza pod koronę królów Polski.
Wystawie towarzyszy dwudniowa (27–28 października) konferencja, zorganizowana przez Archiwum Główne Akt Dawnych, na którą zaproszono specjalistów różnych dziedzin nauk historycznych z ośrodków badawczych całej Polski.
Dokumenty oraz zabytki prezentowane na wystawie pochodzą z kilkunastu polskich instytucji kultury: Biblioteki Narodowej w Warszawie, Archiwum Głównego Akt Dawnych, zbiorów Fundacji Czartoryskich z Krakowa oraz z Muzeum Warszawy.
Dziedzictwo Piastów mazowieckich
Od 28 października do 4 grudnia 2016 roku
Dawna Izba Poselska
Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum
