W salach I piętra Zamku w Niepołomicach została otwarta stała wystawa, której tematem są Niepołomice, proces tworzenia organizmu miejskiego i kształtowania samorządności. Przedstawia historię Niepołomic i Niepołomiczan od pierwszego rozbioru Rzeczypospolitej do wybuchu II wojny światowej. Wystawa powstała na bazie oryginalnych pocztówek, lokalnych kronik, zachowanych fotografii w rodzinnych albumach oraz dokumentów archiwalnych.
Ekspozycja oparta w znacznej mierze o wielkoformatowe fotografie wprowadza w klimat przełomu XVIII i XIX oraz początku XX wieku, a pogłębione informacje i bogaty materiał archiwalny odnaleźć można w multimediach. Zawarte tam informacje, podzielone na grupy tematyczne obejmują zagadnienia związane z początkami administracji gminnej i jej zadaniami – zapewnieniem edukacji, opieki zdrowotnej, zagospodarowaniem przestrzeni publicznej i budową miejskiej infrastruktury.
Obraz społeczności niepołomickiej zbudowano na bazie działalności organizacji obywatelskich (OSP, PTG Sokół, harcerstwa) oraz życia rodzinnego mieszkańców. Uwzględniono rozwój przemysłu, handlu, kolei oraz wpływ gospodarki leśnej i lokalizacji koszar wojskowych na życie miasta. Wykorzystano dokumenty udostępnione przez Archiwum Narodowe w Krakowie i jego Oddział w Bochni oraz pamiątki i fotografie od osób prywatnych.
Koncepcja wystawy stałej przewiduje organizowanie cyklu wystaw czasowych, będących rozwinięciem poszczególnych wątków historycznych. Pierwszą z nich jest multimedialna ekspozycja pt. Archeologiczna autostrada, prezentująca dzieje osadnictwa sprzed około 7 tysięcy lat na terenie obecnych gmin Niepołomice i Kłaj. Ekspozycję przygotowano w Muzeum Archeologicznym w Krakowie w oparciu o wyniki badań archeologicznych i wykopalisk poprzedzających budowę autostrady A4.
Badania archeologiczne wyprzedzające budowę autostrad to jedno z największych w historii polskiej archeologii przedsięwzięć badawczych. Prace wykopaliskowe prowadzone na niespotykaną wcześniej skalę dostarczyły mnóstwo nowych źródeł do poznania dawnych dziejów ziem współczesnej Polski. Jednym z terenów, gdzie natrafiono na olbrzymią ilość pozostałości z dawnych czasów jest odcinek autostrady A4 pomiędzy Krakowem a Tarnowem. Przebadano tam ponad 170 stanowisk archeologicznych, ze śladami pradziejowego i nowożytnego osadnictwa, z czego 121 w rejonie Krakowa. Najstarsze z nich pochodzą sprzed około 15 tysięcy lat, najmłodsze z XIX wieku. (Wystawa czynna do 10 stycznia 2017 roku)
Niepołomice. Miasto, czas i ludzie
Organizatorzy: Miasto i Gmina Niepołomice, Muzeum Niepołomickie, Fundacja Zamek Królewski w Niepołomicach
Partner wystawy: Archiwum Narodowe w Krakowie
Od 7 października 2016 roku
Muzeum Niepołomickie
