Wystawa Kopiec pamięci to pierwsza z cyklu wystaw pt. Krakowski Hejnał Wolności wpisująca się w obchody 100. rocznicy odzyskania Niepodległości przez Polskę.
Wystawa przedstawia historię Kopca Józefa Piłsudskiego oraz przypomina największą akcję patriotyczną dwudziestolecia międzywojennego upamiętniającą odzyskanie niepodległości. Ta niezwykła budowla, wpisująca się swą formą w specyficzną tradycję Krakowa, była hołdem złożonym Marszałkowi, jako niekwestionowanemu wskrzesicielowi Niepodległej. Miała być symbolem budzącym dumę wśród następnych pokoleń z odzyskanej niepodległości, wskazywać na ofiarność, trud i odwagę tak potrzebnych w czasie walki o wolny kraj, ale niezbędnych także w jego budowie.
Kopiec zyskał symboliczną nazwę Mogiły mogił, ponieważ w czasie jego wznoszenia składano w nim ziemie z pól bitewnych, gdzie walczono o wolność Polski. Przywożono ją z nierzadko odległych zakątków Rzeczypospolitej, Europy a nawet świata. W ciągu kilku lat społeczeństwo jednoczyło się wokół wspólnej idei sypania kopca-symbolu. W jego sypanie zaangażowane było solidarnie całe społeczeństwo, zarówno w kraju jak i za granicą.
W czasach komunizmu kopiec nie miał racji bytu, skazano go na dewastację, a w najlepszym wypadku na zapomnienie. Jednak pamięć o postawach patriotycznych z czasów międzywojnia przyniosła swoje owoce – mieszkańcy Krakowa samodzielnie dbali o zachowanie „Mogiły mogił” i jej renowację. Tak powstał Komitet Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego. Rok 1991 pozwolił – już w wolnej Polsce – osadzić replikę granitowej płyty z krzyżem legionowym na szczycie kopca wraz z masztem flagowym, przeprowadzić oficjalne prace konserwacyjne oraz kontynuować tradycję składania ziemi pól bitewnych, w których brali udział Polacy.
Zachowały się urny, w których przynoszono ziemię składaną w kopcu, liczne fotografie dokumentujące wysiłek całego społeczeństwa, pamiątkowe księgi z wpisami, dyplomy pobrania ziemi, pamiątkowe gadżety jak taczki i łopatki – wszystko to zostanie zaprezentowane na wystawie czasowej w Domu Zwierzynieckim przy ul. Królowej Jadwigi 41. Miejsce wystawy jest nieprzypadkowe – usypany Kopiec znajduje się na terenie dzielnicy, której dokumentowaniem historii zajmuje się oddział.
Zwiedzający będą zaproszeni do refleksji nad relacją pamięci i patriotyzmu, która przyświecała twórcom niezwykłej budowli, czy jest ona nadal dla nas czytelna? Czy organizujemy dziś akcje, które potrafią nas zjednoczyć, tak, jak ponad 80 lat temu Polacy tworzyli wspólnotę przy sypaniu pomnika Niepodległej.
Krakowski Hejnał Wolności: Kopiec pamięci
Od 5 sierpnia 2018 roku do 27 stycznia 2019 roku
Kuratorka: Justyna Kutrzeba
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
