4 marca 2009 roku o godzinie 13.00 w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi odbędzie się wernisaż Malować na jedwabiu. Artyści na nowo podjęli poszukiwania nowych środków wyrazu w jedwabnym medium, a jednym z ciekawszych doświadczeń w tym zakresie były dwuletnie warsztaty artystyczne w Milanówku na początku lat 90., podczas których z jedwabiem eksperymentowała grupa twórców związanych z warszawską ASP i Instytutem Wzornictwa Przemysłowego, malarze: Wojciech Sadley, Grzegorz Pabel, Jacek Dyrzyński oraz projektanci i tkacze: Krystyna Arska-Perepłyś i Stanisław Trzeszczkowski – wykonane przez nich prace zostały zaprezentowane na wystawie w IWP w 1991 roku a następnie trafiły jako przekaz bezpłatny Ministerstwa Kultury i Sztuki do kolekcji tkanin unikatowych Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi. W latach 90. muzeum wzbogaciło się o kolejne przykłady jedwabiu malowanego – traktowanego przestrzennie i malarsko, najczęściej w dużych formatach. Często darowywali je wyżej wymienieni artyści, a wielkoformatowy Całun Wojciecha Sadleya został nagrodzony Srebrnym Medalem 8. Międzynarodowego Triennale Tkaniny w Łodzi w 1995 roku.
Kilka z tych prac będzie można zobaczyć na wystawie Malować na jedwabiu. Jedwabie zostaną wyeksponowane na drugim i trzecim piętrze skrzydła D Białej Fabryki (siedziba CMW), otwartego we wrześniu 2008 roku. Trzonem prezentacji będą realizacje najnowsze piątki wymienionych artystów (dzieła spoza zbiorów CMW) oraz jedwabie z lat 2007-2009 Hanny Ewy Masojady, której praca w tej technice pt. Dywan mojego dzieciństwa z 2005 roku został zakwalifikowana na 10. Ogólnopolską Wystawę Tkaniny Unikatowej, towarzyszącą ostatniemu, 12. Międzynarodowemu Triennale Tkaniny w Łodzi w 2007 roku.
Łódzka prezentacja jedwabiu malowanego ma pokazać jak ta szlachetna i wielowiekowa technika interpretowana jest współcześnie – większość prac powstała na przełomie 2008 i 2009 roku, wiele z nich z myślą o łódzkiej wstawie – każdy z artystów przywiezie do Łodzi po kilkanaście tkanin, do tego muzeum pokaże prace ze swojej kolekcji. Jedwab malowany łączy w sobie doświadczenia malarstwa i tkactwa, można go traktować i jako przyścienny obraz, i jako obiekt-instalację – warto zobaczyć jakie wnioski wyciągnęli z tych możliwości artyści i jakie znaczenia formalne i treściowe odkryli dzięki temu medium.
Wojciech Sadley ur. 1932 w Lublinie. Profesor uczelni artystycznych w Warszawie, Toruniu, Poznaniu, Białymstoku. Współtwórca sukcesu polskiej szkoły tkaniny. Działa w wielu technikach, zajmując się tkaniną tradycyjną i eksperymentalną, kolażem, rysunkiem, w jego dorobku twórczym jest też malarstwo ścienne i reliefy ceramiczne – a wszystko to przy wielkiej wyobraźni i kulturze malarskiej. Jego jedwabie malowane to wielkie, osiowo budowane kompozycje o rozedrganej strukturze poprzez punktowo nakładany kolor.
Stanisław Trzeszczkowski ur. 1954 r. w Godziebach na białostocczyźnie. Od 1997 roku pracownik dydaktyczny Wyższej Szkoły Pedagogicznej a od 2000 dyrektor Instytutu Sztuk Pięknych w nowo powstałym Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Uprawia tkaninę unikatową: gobelin, haft, aplikacje, eksperymentuje z technikami tkackimi, równolegle zajmuje się malarstwem, grafiką, rysunkiem, projektowaniem. W kompozycjach obrazów odwołuje się do motywów zaczerpniętych z ikonografii chrześcijańskiej.
Krystyna Arska-Perepłyś ur. w 1940 r. w Wilnie. Obok projektowania na cele użytkowe, równolegle uprawia tkaninę unikatową, zwłaszcza gobelin, eksperymentując z tą techniką. Używa surowców prostych, surowych i szorstkich, takich jak sizal czy sznury konopne. Bada strukturę tkanin, ich wewnętrzne podziały i proporcje, w budowaniu kompozycji kieruje się logiką, jasnością i powściągliwością układów. W malarstwie na jedwabiu interesuje ją efekt miękkiego falowania barw na cienkiej płaszczyźnie, stosuje znakowania systemowe, nanoszone rysunkiem na materiał.
Jacek Dyrzyński ur. w 1946 r. w Sochaczewie. Jego twórczość wpisuje się w nurt malarstwa postkonstruktywistycznego, artysta bada harmonie barwne w układach płaskich i przestrzennych, w kompozycji prac najczęściej wykorzystuje motyw kwadratu, poddawany wewnętrznym podziałom lub sumowaniu. Malowaniem na jedwabiu zajął się na początku lat 90., przenosząc na nowe medium doświadczenia z formą geometryczną: na tkaninie rysuje ciągi kwadratów i niekwadratów, a przejrzystość jedwabnej żorżety wykorzystuje w obiektach wielowarstwowych i przestrzennych.
Grzegorz Pabel ur. 1940 r. w Ostrowcu Świętokrzyskim. Studiował malarstwo w pracowni Jana Cybisa w warszawskiej ASP (dyplom w 1965 r.), w macierzystej uczelni prowadzi pracownię malarstwa na Wydziale Grafiki, od 1991 roku jako profesor. Tworzy obrazy wielkoformatowe, wykorzystując motywy organiczne – zaczerpnięte z pejzażu i sytuacji wywiedzionych z rzeczywistości ¬ zmierza w stronę abstrakcji.
Hanna Ewa Masojada ur. w Warszawie. Zaczynała od tradycyjnego malarstwa na płótnie, które uprawia do dzisiaj. Fascynuje ją pojecie przestrzeni, pojmowanej fizycznie i filozoficznie – artystka interpretuje ją kolorem, punktem, kreską, w kompozycjach stosuje proste, klarowne podziały i formy organiczne, często ogniskuje jeden motyw w centrum. Od kilku lat inspiruje się sztuką japońską – jej wyrafinowaną kolorystyką i syntetycznym traktowaniem płaszczyzny malarskiej, to kontakt z sztandarami Samurajów naprowadził ją na jedwab malowany.
kurator: Małgorzata Wróblewska-Markiewicz