Od 24 czerwca do 3 lipca 2011 r. trwać będzie w Krakowie 21. Edycja Festiwalu Kultury Żydowskiej. Krakowski Festiwal Kultury Żydowskiej jest najstarszym Festiwalem żydowskim w Polsce i jednym z najstarszych na świecie.
Przez 23 lata swojego istnienia zyskał ogromną renomę zarówno wśród polskich i międzynarodowych artystów, jak też – a w zasadzie przede wszystkim – publiczności, która niemalże ze wszystkich kontynentów przyjeżdża na krakowski Kazimierz, aby wziąć udział w tym 10-dniowym święcie współczesnej kultury żydowskiej.
Ceniony jest nie tylko wysoki poziom artystyczny i merytoryczny wydarzeń, ale też możliwość prawdziwego uczestnictwa w tworzeniu kultury żydowskiej – w wielu seriach warsztatów, które są głównym elementem rozbudowanego programu edukacyjnego, stanowiącego rdzeń festiwalowego programu.
Oprócz prezentacji współczesnej i zróżnicowanej sztuki żydowskiej, celem Festiwalu jest edukacja i poznanie: osobiste doświadczenie tego, co przez lata przykryte było grubą warstwą stereotypu po to, aby każdy z 30 tysięcy gości Festiwalu mógł powołać się na własne doświadczenie, a nie na obiegowe opinie i kalki.
Jak każde wydarzenie z tak długą historią, Festiwal również ulegał zmianom. Najbardziej widoczna jest zmiana skali Festiwalu – z kameralnej sesji naukowej i pokazu filmów w krakowskim kinie Mikro w 1988 roku, dla około 100 osób, przekształcił się w spektakularną serię ponad 200 wydarzeń, w których uczestniczy niemalże 30 tysięcy osób.
Ale równie widoczna jest zmiana tematów i języka, jakiego używa Festiwal. Do niedawna jeszcze Festiwal prezentował głównie kulturę Żydów aszkenazyjskich, związanych z miejscem, w którym Festiwal się odbywa – z krakowskim Kazimierzem. Od kilku lat jednak na Festiwalu obecna jest – obok aszkenazyjskiej – kultura sefardyjska, jak również – w coraz większym wymiarze – izraelska.
Z drugiej strony, coraz częściej poruszane są zagadnienia współczesne, wiążące kulturę żydowską nie tylko z dramatyczną historią, o której pamiętamy każdego dnia Festiwalu, ale z dynamiczną współczesnością, odkrywając często zadziwiające aspekty współżycia kultury żydowskiej z kulturami krajów, w których się rozwija.
Mówiąc w skrócie – skrzypkowi na dachu towarzyszy Superman, gefilte fisz dzieli stół z falafelem i humusem, a po zrobieniu żydowskiej wycinanki można nauczyć się rysowania komiksu.
Jaki będzie 21. Festiwal?
Czy flamenco jest odpowiednim środkiem wyrazu dla ukazania dramatu wygnania Żydów z Hiszpanii? Czy typospermia zapładnia hebrajską kaligrafię? Czy Luois Armstrong mówił w jidysz? Czy Romeo i Julia mogli żyć w Izraelu? Czy Hajfa i hi-fi mają ten sam źródłosłów? Czy chasydzkie niguny mogą rozbrzmiewać w malijskich chatach? Czy Żydzi byli na pokładzie Star Trek? Czy Shlomo Carlebach i Bob Dylan mają coś wspólnego? W końcu: czy kantor sefardyjski może śpiewać jak mu polska orkiestra kamerlana gra?
Taki właśnie będzie ten Festiwal – zróżnicowany, nie stroniący od tematów trudnych, na pozór dziwnych i niemożliwych, a jednocześnie będący wierny prawdzie, tradycji i odwiecznemu dziedzictwu. Dający chwile nieokiełznanej radości, ale też prowokujący do poważnych przemyśleń. Festiwal będzie po prostu taki, jak życie. Bo jest celebracją życia.
Na 21 Festiwal Kultury Żydowskiej składa się łącznie ponad 200 wydarzeń w programie głównym Festiwalu. Rozbudowany program wydarzeń towarzyszących obejmuje serie wykładów, warsztatów, wystaw, organizowane przez m.in. JCC w Krakowie, Żydowskie Muzeum Galicja oraz Muzeum Narodowe w Krakowie.
21. Edycja Festiwalu Kultury Żydowskiej
Od 24 czerwca do 3 lipca 2011 r.
Kraków