Od 4 lipca 2011 na sosnowieckie i katowickie tory tramwajowe wyruszył pociąg pancerny jakim przemieszczali się powstańcy podczas III powstania śląskiego. Jest to kolejna akcja Muzeum Śląskiego w ramach Roku Pamięci Powstań Śląskich.
Muzeum przeniosło wizerunek autentycznego pociągu pancernego z tamtych lat na współczesny tramwaj, który będzie kursował na liniach nr 15 i 16 do 2 września 2011.
Pociągi pancerne, których przykładowy wizerunek można zobaczyć na tramwaju, były wykorzystywane przez powstańców podczas III powstania śląskiego w 1921 roku. Łącznie zbudowano 16 maszyn, każda miała swoją nazwę m.in. Zygmunt Powstaniec, Pieron, Korfanty, Kabicz, Tadek Ślązak. Załoga z obsługą liczyła około 80 ludzi. Pod względem opancerzenia pociągi znacznie się różniły. Używano ich głównie do patrolowania i ubezpieczania linii kolejowych, niszczenia umocnień przeciwnika, wspierania natarć własnych oddziałów oraz wspierania obrony i osłony odwrotu.
W tym roku mija 90 lat od wybuchu III powstania śląskiego. Dla upamiętnienia tych wydarzeń rok 2011 został ustanowiony przez Sejmik Województwa Rokiem Pamięci Powstań Śląskich. Z tej okazji Muzeum Śląskie postanowiło przypomnieć historię regionu.
Na powstańczym tramwaju krążącym po Katowicach poza wizerunkami dwóch autentycznych pociągów pancernych z okresu III powstania śląskiego: Zygmunta Powstańca i Kabicza, znajdują się także zdjęcia powstańców oraz cztery najważniejsze daty związane z tymi wydarzeniami: 16/17 sierpnia 1919 – I powstanie śląskie, 19/20 sierpnia – II powstanie śląskie 1920, 20 marca 1921 – plebiscyt, 2/3 maja 1921 – III powstanie Śląskie. Data wyjazdu powstańczego tramwaju również nie jest przypadkowa – 5 lipca oficjalnie zakończyło się III powstanie Śląskie.
Powstańczy tramwaj to nie jedyna akcja Muzeum Śląskiego w ramach Roku Pamięci Powstań Śląskich. Do 28 sierpnia 2011 roku w Muzeum można obejrzeć wystawę W obcym kraju… Wojska Sprzymierzone na Górnym Śląsku w latach 1920–1922, przybliżającą pobyt wojsk alianckich w naszym regionie w czasie plebiscytu. Do 12 sierpnia na przedpolu muzeum można także zobaczyć wystawę planszową Górny Śląsk w ogniu. Czas powstań śląskich.
Dla internautów muzeum przygotowało grę 3 Dęby, w której w trakcie poruszania się po poszczególnych polach uczestnik ma szanse nie tylko wcielić się w postać żołnierza walczącego o przyłączenie Śląska do Polski, ale również poznać i zrozumieć fakty dotyczące historii powstań śląskich.
4 lipca – 2 września 2011
Muzeum Śląskie
al. W. Korfantego 3
40-005 Katowice