27 września 2011 roku nakładem wydawnictwa Czarne ukaże się książka Božidara Jezernika Kawa.
Czy picie kawy mogło uchodzić za dowód zniewieściałości? Dlaczego odmawianie współmałżonce filiżanki naparu mogło skończyć się rozwodem? Czym groziła wizyta węszyciela kawy? A może pierwszą wiedeńską kawiarnię tak naprawdę założył Polak?
Przyglądając się roli kawy w kulturze, znakomity słoweński antropolog Božidar Jezernik zgłębia tajniki kultur kultywujących tradycję jej picia. Barwna historia kawowych ziaren to także fascynujący przypis do historii medycyny, socjologii, prawa, ekonomii i religii. Pasjonująca lektura nie tylko dla miłośników czarnego naparu.
Zobaczyć świat w ziarenku piasku – zapragnął kiedyś William Blake. Jezernik nie Blake, kawa nie piasek, Bliski Wschód i Europa to nie cały świat, ale poza tym wszystko się zgadza. Słoweński antropolog napisał porywający esej o kawie, w której zobaczył nieogarniony świat kulturowych znaczeń.
W jego aromatycznej i erudycyjnej opowieści etymologia spotyka się z obyczajem, cielesne namiętności z duchowym porywem, kozy z rewolucją francuską, turecki sułtan z Bachowską kantatą. Prawdziwie kawaleryjska szarża!
Dariusz Czaja
Powtarzalność czynności w skali makro nie sprzyja refleksji. Parzymy codziennie miliony litrów kawy, kompletnie się nie zastanawiając, komu zawdzięczamy ów genialny wynalazek spożywczy, który w sposób tak radykalny odmienił kulturę znacznej części świata.
O tym właśnie w swej pasjonującej książce pisze Božidar Jezernik, dając nam najbardziej kompetentny i frapujący wykład o historii kawy, jaki zdarzyło mi się czytać.
By nie przerwać lektury, zaparzyłem w jej trakcie wiele kaw: po włosku, w ekspresie ciśnieniowym, jak i arabsku, w tygielku zwanym dżezwą. Powstrzymałem się tylko od spożycia kawy rozpuszczalnej, z czego autor – jak mniemam – byłby wielce zadowolony.
Robert Makłowicz
Božidar Jezernik (ur. w 1951 roku) to słoweński etnolog i antropolog, wykładowca na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Lublanie.
Jego zainteresowania obejmują głównie: historię i kulturę Półwyspu Bałkańskiego i krajów słowiańskich, antropologię płci i płciowości, zagadnienia globalizacji, cywilizacji i terroryzmu, problemy życia w warunkach ekstremalnych (włoskich, niemieckich i jugosłowiańskich obozów koncentracyjnych) oraz dziedzictwo kulturowe i pamięć zbiorową.
Jest autorem wielu artykułów i redaktorem licznych publikacji naukowych. Jego najważniejsze książki to Boj za obstanak (1983), Spol in spolnost in extremis (1993), Non cogito ergo sum (1994), Italijanska koncentracijska taborišča za Slovence med 2. svetovno vojno (1997), Dežela, kjer je vse narobe (1998), Dzika Europa. Bałkany w oczach zachodnich podróżników (2004, Wild Europe. The Balcans in the Gaze of Western Travellers, wyd. pol. 2007).
Božidar Jezernik
Kawa
Wydawnictwo Czarne