Prof. Jacek Purchla, założyciel i dyrektor Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie, odebrał 5 grudnia 2011 r. w Wiedniu z rąk dr Erharda Buska, byłego wicekanclerza Republiki Austrii tegoroczną Mitteleuropapreis (Nagrodę Środkowoeuropejską). Nagroda przyznawana jest od 1994 r. przez Institut für den Donauraum und Mitteleuropa, działający w Wiedniu od 1953 r.
Podczas uroczystości – na której obecni byli przedstawicieli korpusu dyplomatycznego, w tym Ambasador RP w Austrii dr Jerzy Margański, a także środowiska naukowego i kulturalnego Wiednia – podkreślano, że jest to wyraz uznania dla osiągnięć prof. Jacka Purchli w obszarze działalności na rzecz dialogu i porozumienia w Europie Środkowej. Eksponowano także wysoką, międzynarodową rangę kierowanego od 20 lat przez prof. Jacka Purchlę Międzynarodowego Centrum Kultury.
Dr Erhard Busek przypomniał poprzednich laureatów nagrody, najwybitniejszych intelektualistów Europy Środkowej; a wśród nich naukowców, polityków, pisarzy i dziennikarzy, w tym również prof. Władysława Bartoszewskiego (który był jej pierwszym laureatem w 1994 r.).
Ambasador Emil Brix podczas laudacji przypomniał życiorys laureata, jego wybitne zasługi na rzecz pokojowego współistnienia państw środowoeuropejskich. Jako pierwszy Konsul Generalny Republiki Austrii w Krakowie po 1989 r. miał okazję z bliska obserwować wielki wkład pracy prof. Jacka Purchli na rzecz Krakowa. Najpierw na stanowisku wiceprezydenta Krakowa, a później jako twórcę MCK – polskiego okna na świat. Docenił też liczne prezentowane w Galerii MCK wystawy, z których wiele promowało sztukę austriackich artystów w Polsce.
Prof. Jacek Purchla podkreślił w swoim przemówieniu, że nagroda jest także potwierdzeniem miejsca Krakowa w przestrzeni Europy Środkowej.
Odpowiedzialnością Krakowa jest więc polska obecność w Europie Środka. To jest polska racja stanu. Europa Środka to kwestia światopoglądu. To miejsce na ziemi, gdzie granice polityczne zmieniały się szybciej niż granice kulturowe. To problem sąsiada, pamięci, tożsamości. (…) Krakowskie MCK stało się obserwatorium świata, którego tak dobrze nie widać z Warszawy. Bo Warszawa zawieszona jest między Berlinem a Moskwą. Z Krakowa widać inaczej… To jest podwójna różnica w optyce: nie tylko geopolityczna, ale i cywilizacyjna- centralizm, czy też unitaryzm państwa staje tutaj w opozycji do Europy regionów.
Jacek Purchla – biogram
Urodził się w Krakowie w 1954 r. Odbył studia w zakresie ekonomii i historii sztuki. Profesor zwyczajny nauk humanistycznych; członek Polskiej Akademii Umiejętności; kieruje Katedrą Historii Gospodarczej i Społecznej oraz Zakładem Dziedzictwa Kulturowego i Studiów Miejskich UNESCO Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, a także Katedrą Dziedzictwa Europejskiego w Instytucie Europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Prowadzi badania nad rozwojem miast, historią społeczną i historią sztuki XIX i XX wieku, jak również teorią i ochroną dziedzictwa kulturowego. Autor ponad czterystu prac naukowych, w tym wielu książek. W latach 1990–1991 wiceprezydent Krakowa. Od 1991 r. założyciel i dyrektor Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie. Członek tytularny i wiceprezydent Comité international d’histoire de l’art (CIHA), członek wielu organizacji i stowarzyszeń, m.in. Rady Europa Nostra w Hadze, Komitetu Nauk o Sztuce PAN. Od 2000 r. przewodniczy Radzie Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Prof. Jacek Purchla odebrał 5 grudnia w Wiedniu Mitteleuropapreis
(Nagroda Środkowoeuropejska)
Międzynarodowe Centrum Kultury