Od 12 września w Gallery Aferro w Nowym Jorku będzie można oglądać wystawę pt. Reflections on Everyman: The Work of Jan Sawka, będącą retrospektywą zmarłego w 2012 roku wybitnego polskiego artysty.
Jan Sawka był jednym z bardziej znanych polskich artystów swojej generacji. Wszechstronne zainteresowania Sawki znalazły swoje odzwierciedlenie w twórczości artysty. W ciągu swojej kariery Sawka stworzył setki obrazów, rysunków, rzeźb, ilustracji, plakatów, projektów architektonicznych, instalacji świetlnych, pomników, instalacji przestrzennych i projektów scenograficznych. W wywiadzie, jakiego udzielił w 1983 roku Sawka powiedział: Nie mam pojęcia, jak zdefiniować mój artystyczny styl. A poza tym naprawdę mnie to nie interesuje.
W ramach prezentacji w Gallery Aferro (kuratorki: Evonne M. Davis, dyrektor galerii, oraz Hanna Maria Sawka, córka artysty, reżyserka) będzie można obejrzeć ponad trzydzieści wielkoformatowych obrazów, plakatów i rzeźb. W wielu z tych dzieł powtarza się motyw Everymana (zwykłego człowieka): sylwetka ludzka, czasami uskrzydlona, pojawia się w obrazach, rysunkach i szkicach. Sylwetka człowieka, poddanego presji – politycznej albo społecznej – symbolizuje każdego z nas. Uskrzydlona postać ludzka była dla Sawki symbolem wolności, otwartości – ale również wrażliwości i kruchości.
Wątek wolności był zawsze bardzo ważny dla Sawki także ze względów osobistych. We wczesnym dzieciństwie był świadkiem aresztowania, a później doświadczył rozłąki z ojcem, skazanym przez komunistyczne władze Polski na wieloletnie więzienie. Sam artysta zmuszony był opuścić ojczyznę w 1976 roku, kiedy jego sztuka, obnażająca opresyjną naturę totalitarnego systemu, została uznana za niebezpieczną. Wrażliwość na ludzki ból i cierpienie zawsze wyróżniała Sawkę nie tylko jako artystę, ale i jako człowieka.
Jan Sawka urodził się 10 grudnia 1946 roku w Zabrzu. Studiował architekturę na Politechnice Wrocławskiej, potem przeniósł się do wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych. Podczas studiów zainteresował się plakatem i zaczął je tworzyć. Były one utrzymane w tradycji Polskiej Szkoły Plakatu – fenomenu lat 60tych, który zrodził się jako alternatywa wobec obowiązującego w sztuce Europy Wschodniej socrealizmu. Sawka zaprojektował dziesiątki plakatów dla awangardowych grup teatralnych, klubów muzycznych i organizacji studenckich. W 1976 roku otrzymał stypendium na zaproszenie nowo otwartego Centrum Pompidou w Paryżu, a w 1977 roku nie mogąc powrócić do kraju podjął decyzję o wyjeździe, z żoną, córeczką, czterema walizkami i artystycznym portfolio do Nowego Jorku – miasta, które na 40 kolejnych lat zostało jego domem.
Prace Sawki pokazano na ponad 70 indywidualnych wystawach w galeriach i muzeach na całym świecie. Muzeum Narodowe w Krakowie zaprezentowało twórczość artysty na zakończonej 1 września b.r. wielkiej retrospektywie jego prac. Obrazy i plakaty jego autorstwa znajdują się w kolekcjach ponad sześćdziesięciu muzeów, między innymi w nowojorskich Museum of Modern Art i Metropolitan Museum, waszyngtońskim The Smithsonian, Muzeum Sztuki Współczesnej w Toyama, londyńskim Victoria and Albert Museum, amsterdamskim Stedelijk, paryskim Centrum Pompidou oraz w muzeach narodowych w Polsce. Zbiór grafik Sawki należący do Biblioteki Kongresu USA w Waszyngtonie stanowi największą kolekcję prac na papierze jednego artysty w zbiorach tej instytucji.
Jan Sawka był laureatem licznych nagród artystycznych, m.in. złotych i srebrnych medali na Biennale Plakatu w Warszawie, Florencji (Premio di Lorenzo Il Magnifico) i Lahti, i nagrody Book of the Year redakcji New York Times w 1986 za album A Book of Fiction, złożonej z serii 25 akwafort. W 2011 otrzymał nagrodę Amerykańskiego Instytutu Architektury za Pomnik Pokoju w Jerozolimie.
Organizatorem wystawy jest Gallery Aferro przy współpracy z Instytutem Kultury Polskiej w Nowym Jorku.
Reflections on Everyman: The Work of Jan Sawka
Wernisaż: 12 września 2013 roku, godz. 19.00
Wystawa potrwa do 14 grudnia 2013 roku
Gallery Aferro
73 Market Street, Newark
Nowy Jork
