W dniach 14 i 15 października w Muzeum Narodowym w Warszawie odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa Fotografia – Narracje muzealne. Konferencja jest organizowana przez Fundację Archeologia Fotografii we współpracy z Muzeum Narodowym w Warszawie oraz Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów w ramach debaty Czas muzeów?
Konferencja ma na celu przyjrzenie się miejscu fotografii w kolekcjach współczesnych instytucji muzealnych oraz przybliżenie funkcji muzeów fotografii i dotyczących ich założeń. Będzie to okazja do wysłuchania historii kolekcji fotograficznych oraz zapoznania się ze strategiami kolekcjonerskimi takich instytucji jak Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Getty Museum w Los Angeles, Art Institute of Chicago, Musée Nicéphore Niépce w Chalon-sur-Saône, Musée de l’Élysée w Lozannie oraz Rosphoto w Sankt Petersburgu.
Fotografia jest obecna w muzeach sztuki odkąd została wynaleziona, jednak to, jak ją kolekcjonowano i jaki miała status w zbiorach muzealnych, zmieniało się przez 170 lat w sposób burzliwy i niejednorodny. Instytucje muzealne oraz kuratorzy odegrali istotną rolę w tworzeniu historii fotografii i są odpowiedzialni za fakt, że myślenie o niej w kategoriach medium jest wciąż rozpowszechnione. Jednakże zarówno gromadzenie, czyli strategia tworzenia kolekcji, jak i udostępnianie, czyli wystawy czasowe a później stałe, definiowały fotografię niekiedy raczej jako technikę, niekiedy bardziej jako sztukę, innym razem – przede wszystkim jako dokument. Te współistniejące statusy fotografii są nadal aktualne, ale różne muzea przyjmują odmienne metody radzenia sobie z owym pluralizmem. Bywa, że fotografie ze wszystkich działów – biblioteki, zbiorów ikonografii, sztuki, grafiki – zgromadzone zostają w jednym dziale fotografii, który odpowiada za strategię dalszych zakupów oraz szerzej – za wszelkie projekty z fotografią związane. Kolejny model to pozostawianie fotografii w jej pierwotnych miejscach w kolekcji, jeszcze inny – znoszenie podziału na media i włączanie fotografii do ogólnej kolekcji sztuki. W kontekście planów stworzenia pierwszego w Warszawie muzeum poświęconego fotografii (jako oddziału Muzeum Narodowego w Warszawie) pytania o tożsamość i znaczenie tego rodzaju miejsca dzisiaj, o strategie rozwoju kolekcji oraz generowania wiedzy, o relacje wobec przeszłości i współczesności są niezwykle istotne. Postawienie tych pytań doświadczonym kuratorom kolekcji fotograficznych w światowych muzeach i dyrektorom muzeów fotografii oraz historykom badającym krytycznie te zagadnienia może stworzyć ciekawe ramy dla warszawskiego przedsięwzięcia.
Status fotografii w kolekcjach muzealnych to pierwsze z zagadnień, które będą omawiane na planowanej sesji; drugie to muzea fotografii – ich historia, jakie strategie gromadzenia, rozwoju, edukacji i kreowania historii fotografii konstruują i realizują. Pytania zadane zaproszonym prelegentom mają dotyczyć m.in. kwestii definiowania fotografii w kategoriach techniki, a następnie obrazu i nierównej relacji między tymi spojrzeniami, stosunku do spuścizn fotografów i archiwów po nich, konserwacji i konserwacji prewencyjnej. Ważne jest także, by stworzyć ramy metodologiczne oraz zastanowić się nad konsekwencjami dla myślenia o historii fotografii i dla kształtu zajmujących się wyłącznie nią instytucji w czasie, kiedy podział na media został praktycznie zniesiony.
Celem sesji jest podsumowanie historii kolekcji, wystaw i muzeów fotografii, które w istotny sposób wpłynęły na to, jak wygląda dziś historia fotografii światowej, jak fotografia jest definiowana, kolekcjonowana, wreszcie – wykluczana, jakie podziały w jej obrębie funkcjonują. Zaproszeni prelegenci spróbują również uchwycić dynamikę zmian na wymienionych obszarach – zależnych od miejsca, czasu i historii, bardzo często mających charakter lokalny i powiązanych z pojedynczymi osobami.
Fotografia – Narracje muzealne
14 i 15 października 2013 roku
Muzeum Narodowe w Warszawie