28 października w Bibliotece Narodowej po raz kolejny spotkali się Rodzina, Przyjaciele oraz miłośnicy twórczości Zbigniewa Herberta. Wspólnie świętowali 89. rocznicę urodzin Poety, jednego z największych pisarzy XX wieku.
Przypominali jego wiersze, ale też jego postać – czułego, pełnego poczucia humoru, ale też zasadniczego i prawego człowieka. Wydarzenie, które odbyło się w przeddzień rocznicy urodzin Poety, było inicjatywą Fundacji im. Zbigniewa Herberta.
Bardzo cieszymy się, że kolejna już rocznica urodzin Zbigniewa Herberta, zorganizowana przez Fundację wspólnie z naszym partnerem – Biblioteką Narodową, spotkała się z tak gorącym przyjęciem ze strony Gości – podkreśla Maria Dzieduszycka, prezes Fundacji im. Zbigniewa Herberta. – Jesteśmy zaszczyceni obecnością wielu wybitnych osobistości ze świata literatury, kultury, nauki i biznesu, a zarazem czytelników i wielbicieli poezji Zbigniewa Herberta.
Podczas wieczoru goście wysłuchali wierszy Zbigniewa Herberta w znakomitej i niezwykle bliskiej duchowi oryginału interpretacji Marka Kondrata. Postać Poety i Przyjaciela przypomnieli zaś Julia Hartwig, Ryszard Krynicki oraz Krzysztof Karasek, którzy czytali również swoje wiersze poświęcone Herbertowi.
Centralnym punktem spotkania była premiera dwóch filmów, których scenariusze zostały nagrodzone w konkursie Pan Cogito okiem kamery, przygotowanym przez Fundację im. Zbigniewa Herberta. Konkurs kierowany był do studentów szkół filmowych, którzy na podstawie wybranych wierszy Herberta przygotowali oryginalne scenariusze filmowe. Otrzymane nagrody (15 000 PLN – nagroda główna i 10 000 PLN – wyróżnienie) laureaci przeznaczyli na realizację swoich pomysłów. Projekcje filmów Krew (Główna Nagroda, scenariusz i reżyseria: Daniel Fonseca) oraz Nici (Wyróżnienie, scenariusz: Maksymilian Nowicki, reżyseria Marta Grabińska) poprzedzone zostały odczytaniem wierszy Pan Cogito myśli o krwi i Matka, które były dla nich inspiracją.
Jestem bardzo wzruszona, że pamięć o Herbercie i jego dorobek artystyczny są nadal żywe. Cieszy mnie, że wielu ludzi – zwłaszcza młodych – przyjmuje zaproszenie do podróży po jego twórczości, a trzeba zaznaczyć, że podróż ta nie jest łatwa: wymaga odwagi, zaangażowania i umiejętności odpowiadania sobie i światu na trudne pytania, których Herbert nie bał się publicznie zadawać – podkreśla Katarzyna Herbert, wdowa po Poecie.
Jurorzy oceniający prace: Krzysztof Zanussi, Krzysztof Kwiatkowki i Andrzej Franaszek podkreślili, że autorzy filmów potrafili nawiązać pełnoprawny dialog z Herbertem, podobnie jak autor Pana Cogito rozmawiał z antycznymi mitami czy tradycją biblijną. Powstały dwie ciekawie poprowadzone historie filmowe, będące odzwierciedleniem zupełnie odmiennych interpretacji i różnej wrażliwości twórców.
Również opiekunowie Laureatów: Dyrektor Gdyńskiej Szkoły Filmowej i Prezes Zarządu Pomorskiej Fundacji Filmowej w Gdyni Leszek Kopeć oraz reżyser teatralny i wykładowca na Wydziale Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego dr hab. Bogdan Tosza pozytywnie ocenili kunszt i zaangażowanie swoich podopiecznych, wskazując na dojrzałość warsztatową obydwu filmów. Komentując film Daniela Fonseca, Bogdan Tosza powiedział:
Daniel Fonseca znalazł sposób przekładu poezji Zbigniewa Herberta na film. To wyjątkowy dowód wrażliwości estetycznej i moralnej. Natomiast Bogusław Kierc stworzył we Krwi wspaniałą aktorską kreację.
Z okazji urodzin Poety Fundacja im. Zbigniewa Herberta udostępniła filmy na dedykowanym kanale youtube:
Zbigniew Herbert (1924–1998) – poeta, eseista, dramatopisarz. Tomy jego wierszy (m.in. Struna światła, Hermes, pies i gwiazda, Pan Cogito, Raport z oblężonego Miasta czy Epilog burzy) oraz esejów (Barbarzyńca w ogrodzie, Martwa natura z wędzidłem, Labirynt nad morzem) należą do najważniejszych osiągnięć polskiej literatury drugiej połowy XX wieku.
Utwory Zbigniewa Herberta tłumaczone były na 35 języków, przynosząc mu wiele prestiżowych nagród, m.in.: Internationaler Nikolaus-Lenau-Preis (1965), Gottfried-von-Herder-Preis (1973), Petrarca-Preis (1979), Bruno Schulz Prize (1988), Jerusalem Prize (1991) czy The T. S. Eliot Award (1995). W literaturze światowej Herbert rozpoznawany jest przede wszystkim dzięki swojemu poetyckiemu alter ego – postaci Pana Cogito.
89. rocznica urodzin Zbigniewa Herberta
28 października 2013 roku
Biblioteka Narodowa w Warszawie
