Od 11 grudnia w Oświęcimskim Centrum Kultury będzie można oglądać wystawę fotograficzną pt. Krzyk Ciszy, autorem prac jest Radek Jaworski.
Temat katyński jest mało obecny w sztuce. Artyści nie sięgają po niego zbyt często, choć rozpala on niezmiernie wyobraźnię. Katyń to znak tożsamości dla Polaków. Mówi o wydarzeniu z przeszłości, o którym zapomnieć nie wolno. Ma ono dla nas szczególną wagę. Twórca, który chce wejść w ten obszar traumy, straty, a przede wszystkim w obszar cierpienia i śmierci tysięcy ludzi, zmaga się z tematem trudnym.
Fotografie Radka Jaworskiego, prezentowane na wystawie pt.: Krzyk Ciszy, to pełna ekspresji i uduchowienia wizja artystyczna, zawierająca przenikliwy i potężny ładunek emocji i empatii. Składają się na nią fotografie czarno-białe i barwne, tworzone przez artystę w ostatnich latach oraz zdjęcia z projektu dyplomowego pt.: Chrystus Katyński, realizowanego w Warszawskiej Szkole Fotografii, w latach 2008-2010.
Artysta nie szukał tego tematu. Spotkał go niespodziewanie w zetknięciu z materią pomnika Chrystus Wszystkich Zaginionych, autorstwa Maksymiliana Biskupskiego. Rzeczywisty, materialny ślad – jakim jest rzeźba – stał się impulsem do przemyśleń i uruchomienia wyobraźni fotografa, a w konsekwencji do stworzenia własnej wizji artystycznej. Jej celem nie jest pokazanie obrazu zbrodni. To opowieść o cierpieniu pojedynczego człowieka – istoty patrzącej, myślącej, czującej. To historia jego samotności w obliczu nagłej i niespodziewanej śmierci.
Fotografie silnie przemawiają do wyobraźni. Surrealistyczne i zarazem symboliczne kadry, o silnym ładunku emocjonalnym, cofają nas w czasie. Za sprawą Radka Jaworskiego jesteśmy z NIMI w podróży. Coś wspólnie widzimy, poruszonego, nieostrego, przebłyski słońca zza drzew, opuszczone domostwa. Kolejne dynamiczne ujęcia wprowadzają nastrój napięcia i niepokoju. Ogarnia nas szaleństwo dramatycznych chwil, widzimy uciekającą sarnę, niemy krzyk czaszek. Powoli zapada zmrok. Zanurzamy się w ciemności. Z tej tajemniczej, mrocznej i dusznej aury, na zmianę – to wyłaniają się, to w niej znikają – sylwetki i twarze ludzi.
Do zbudowania tej narracji fotograf świadomie i dojrzale posłużył się środkami właściwymi dla medium fotografii, takimi jak oświetlenie, dobór punktu widzenia, kadru i przestrzeni. Swobodnie i twórczo połączył ze sobą fotografię cyfrową i analogową (zrobioną Druhem i Zorką na starych filmach, odnalezionych po latach w szafie). Zestawiając obok siebie poetykę obrazu analogowego o grubym ziarnie i zarysowaniach z cyfrowym zapisem, artysta symbolicznie zbudował pomost pomiędzy przeszłością i teraźniejszością.
Marzena Jaworska – kuratorka wystawy
Radek Jaworski – fotograf, ur. w 1970 r. we Wrocławiu. Absolwent Kulturoznawstwa w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Ukończył Warszawską Szkołę Fotografii dyplomem Chrystus Katyński w pracowni Fotografii Kreacyjnej prof. Wojciecha Prażmowskiego. Od 2004 r. fotoreporter Polskiej Agencji Fotografów Forum. Publikuje w prasie codziennej oraz w wydawnictwach artystycznych, krajoznawczych i encyklopedycznych. Jest autorem fotografii do znaczka pocztowego, wydanego przez Pocztę Polską S.A. w 2010 r., z okazji Roku Chopinowskiego.
W 2013 r. cykl fotograficzny pt.: Krzyk Ciszy ukazał się w formie publikacji książkowej pod tym samym tytułem. Album fotograficzny wydany został przez Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej w 70. rocznicę ujawnienia zbrodni katyńskiej. Fotografie autorstwa Radka Jaworskiego znajdują się w prywatnych kolekcjach w Polsce, Niemczech, Hiszpanii, RPA, USA.
Radek Jaworski, Krzyk Ciszy
Wystawę będzie można oglądać od 11 do 21 grudnia 2013 roku
Oświęcimskie Centrum Kultury