26 marca w warszawskim Muzeum Etnograficznym odbyło się uroczyste zakończenie I edycji konkursu Teoria, organizowanego przez Fundację im. Stefana Kuryłowicza. Zwyciężyła Anna Lorens z pracą pt. Fenomen miejsc biesiadnych w mieście jako ilustracja krzyżowania się wpływów kultury popularnej i kultury wysokiej w architekturze.
Mieszkańcy polskich miast coraz częściej od wykwintnych i dopracowanych lokali wolą miejsca aranżowane w opuszczonych, niezagospodarowanych przestrzeniach postindustrialnych, w obrębie istniejących hal fabrycznych, starych sklepów czy pawilonów. To już nie tylko tradycja, ale też przemijalność i tymczasowość miejsca jest wyznacznikiem nowych trendów spędzania wolnego czasu. To wynika z pracy dr Anny Lorens, która zwyciężyła w pierwszej edycji konkursu Teoria, organizowanego przez Fundację im. Stefana Kuryłowicza.
Autorka zajęła się fenomenem miejsc biesiadnych w mieście, a więc zagadnieniem aktualnym, ważnym, często dyskutowanym.
Współcześnie przestrzeń tymczasowa, stanowiąca chwilowe zdarzenie w przestrzeni miejskiej, jest znacznie bardziej wartościowa dla odbiorców niż ta jednorodna, nosząca znamiona niezmienności w czasie. Doświadczanie miejsca, które za chwilę zniknie z mapy miasta, jest znacznie atrakcyjniejsze dla współczesnego użytkownika niż odwiedzanie przestrzeni znanych i oczywistych – pisze autorka. Wystarczy przyjrzeć się fenomenowi chociażby takich miejsc jak warszawski Plac zabaw, Stacja Mercedes czy 5-10-15. Miejsca z pozoru improwizowane, aranżowane niewielkim kosztem, na kilka miesięcy stały się centrami spotkań, kultury i rozrywki.
Coraz atrakcyjniejsze staje się też aranżowanie miejsc biesiadnych w pustych, niezagospodarowanych przestrzeniach miejskich. Jako przykład awangardowej aranżacji architektonicznej o charakterze postindustrialnym autorka podaje lokal Warszawa Powiśle – utworzony w dawnym pawilonie kasowym stacji. Projekt Arseniusza Romanowicza i Piotra Szymaniaka z lat 1954–1962 stanowi wybitny przykład architektury modernistycznej. Wymienia też Fabrykę Trzciny na warszawskiej Pradze – jedną z najstarszych fabryk prawobrzeżnej Warszawy.
Autorka zwraca też uwagę na powrót kultury biesiadowania w grupie – w restauracjach, zamiast siedzieć przy oddzielnych stolikach, wolimy dzielić ogromny stół biesiadny z nieznajomym.
Idea common table (po raz pierwszy zastosowana w lokalach łączących funkcję kawiarni i piekarni) we Francji i w Hiszpanii została przeniesiona do Polski już jako architektoniczny środek na uzyskanie tychże wartości. W warszawskim i krakowskim lokalu Charlotte stanęły ogromne wspólne stoły biesiadne – zaprojektowane specjalnie dla tej przestrzeni
– pisze w swojej pracy autorka.
Laureatka na konferencji podkreśliła, że czuje się zaszczycona tym, że jej praca została doceniona w pierwszej edycji konkursu, tym bardziej że inaugurowała ona działanie Fundacji – To piękny sposób upamiętnienia dokonań Patrona Fundacji i uświadomienia architektom i opinii publicznej, że architektura zawsze powinna być osadzona w aktualnym kontekście – dodała.
Fundacji zależy na promowaniu młodych architektów, którzy często mają wiele do powiedzenia o architekturze, ale brak dorobku powoduje niejednokrotnie, że ich głos nie zawsze wybrzmiewa w wystarczający sposób. TEORIA to jedyny znany nam konkurs w Polsce skierowany do architektów, którego przedmiotem nie jest projekt, a właśnie praca teoretyczna
– podkreśliła prof. Ewa Kuryłowicz, Przewodnicząca Rady Fundacji.
Uroczystość w Muzeum Etnograficznym stała się także okazją do zainaugurowania II edycji konkursu Teoria 2014.
Konkurs Teoria
Organizator: Fundacja im. Stefana Kuryłowicza
Roztrzygnięcie: 26 marca 2014 r., godz. 12.00
Muzeum Etnograficzne
Warszawa