Do końca stycznia w krakowskim Muzeum Historii Fotografii można oglądać wystawę Instytutu Pamięci Narodowej pt. Teraz jestem tutaj. Albo może raczej nigdzie, prezentującą zdjęcia jednego z największych polskich publicystów, premiera RP na Uchodźstwie, Stanisława Cata Mackiewicza.
Fotografie wykonane przez Mackiewicza w drugiej połowie lat 40. i 50. pokazują świat polskiej emigracji, choć sam autor nigdy ich nie zobaczył. Zdjęcia, około 1000 fotografii, pozostawił nie wywołane. Obiektywem Mackiewicz ujął we właściwy sobie sposób nostalgię, poczucie wyobcowania, jak i próby ułożenia sobie życia w Wielkiej Brytanii. Fotografie Mackiewicza stanowią znakomite uzupełnienie jego politycznej publicystyki. Poznajemy Cata nie tyle jako żarliwego publicystę, ale jako człowieka i emigranta.
Wystawa będzie uzupełniona tekstami pochodzącymi z rozmówek polsko-angielskich z 1946 r. przeznaczonych dla polskich emigrantów. Całość będzie stanowiła niezwykle przejmującą opowieść o wielkich tęsknotach i prostych radościach tych, którzy musieli pozostać z dala od ojczyzny.
Współautorem scenariusza wystawy jest Tomasz Wiech, laureat nagrody World Press Photo 2009.
Stanisław Mackiewicz ps. Cat (1896–1966) – polski publicysta polityczny, konserwatysta monarchista. Był premierem Rządu na Uchodźstwie od 7 czerwca 1954 do 21 czerwca 1955 roku. Pochodził ze zubożałej polskiej rodziny ziemiańskiej, był starszym bratem pisarza Józefa Mackiewicza. Podczas wojny polsko-bolszewickiej 1919–1920 wstąpił ochotniczo do partyzanckiego oddziału jazdy mjr. Władysława Dąbrowskiego. W 1920 ożenił się z Wandą Krahelską, z którą miał dwie córki: Barbarę Rzepecką i Aleksandrę Niemczykową.
W latach 1922–1939 był założycielem, wydawcą i redaktorem naczelnym gazety Słowo, wychodzącego w Wilnie dziennika konserwatywnego popieranego i finansowanego przez kresowe środowiska ziemiańskie. W 1931 odbył podróż po ZSRR, której owocem była publicystyczna książka Myśl w obcęgach, rzetelnie opisująca i krytykująca tamtejsze stosunki. Stanisław Mackiewicz był zwolennikiem Józefa Piłsudskiego. W okresie od 1928 do 1935 roku był posłem na Sejm z ramienia BBWR. Po agresji ZSRR na Polskę, znalazł się na uchodźstwie. We Francji mianowany przez prezydenta RP Władysława Raczkiewicza członkiem Rady Narodowej RP. Był ostrym i wytrwałym przeciwnikiem polityki gen. Władysława Sikorskiego, a później Stanisława Mikołajczyka, uważając ją za kapitulancką wobec Stalina i ZSRR.
W sierpniu 1955 roku został zarejestrowany jako kontakt operacyjny Rober, co nie dowodzi, że podjął agenturalną współpracę. Dzięki pomocy bezpieki wydał broszurę Od małego do wielkiego Bergu. Po uzgodnieniach z władzami PRL w 1956 roku powrócił do Polski. Po powrocie publikował głównie w Instytucie Wydawniczym PAX. W 1964 roku był sygnatariuszem Listu 34 intelektualistów protestujących wobec władz PRL przeciwko cenzurze i polityce kulturalnej władz. Odmówił wycofania podpisu pod protestem. W konsekwencji wytoczono mu proces o działalność na szkodę socjalistycznego państwa poprzez publikacje w Kulturze. Proces oparty był o informacje agenturalne i został umorzony ze względu na śmierć oskarżonego. Pseudonim Cat zaczerpnął z opowiadania Rudyarda Kiplinga o kocie, który chodził własnymi ścieżkami.
Stanisław Cat Mackiewicz, Teraz jestem tutaj. Albo może raczej nigdzie
Wernisaż: 20 listopada 2014 roku, godz. 12.00
Wystawę będzie można oglądać do końca stycznia 2015 roku
Muzeum Historii Fotografii
ul. Józefitów 16
Kraków
