Nakładem wydawnictwa MOCAK-u w Krakowie ukazał się zbiór wierszy-kolaży pt. G Ryszarda Krynickiego, laureata tegorocznej edycji Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta.
Nad tomikiem wierszy pod tytułem G Ryszard Krynicki pracował od jesieni 1967 do stycznia 1971 roku. Autor wykorzystał nagłówki artykułów oraz fragmenty tekstów prasowych do stworzenia wyjątkowego zbioru wierszy-kolaży. Zbiór po raz pierwszy ukazał się w 1971 roku w jednym, przygotowanym przez autora egzemplarzu. Po 33 latach G ukazuje się nakładem Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie w serii 99 egzemplarzy sygnowanych przez poetę.
Jest to poezja, która operuje językiem ograniczonym do fraz znalezionych w gazetach. […] Użycie takiego języka wymaga uzasadnienia. Czymś takim jest tutaj wizualizacja. Powstał kolaż operujący wycinkami z gazet. Wyraźnie widać, że są to osobne znaki wyrwane z kontekstu. Powstające frazy czy słowa budują nowe sensy, walcząc z obcością używanych elementów. Całość tego skomplikowanego zabiegu – gdzie znak miesza się z obrazem – pokazuje proces wydobywania i przemycania treści na przekór wszelkim ograniczeniom.
G kryje w sobie dwa przekazy. Z jednej strony sugeruje, że kalectwo dotyczy każdego języka, również tego, który wydaje się nieograniczony. Z drugiej ukazuje mechanizm walki o treść oraz umiejętność osiągania znaczeń wbrew wszelkim przeszkodom. Przesłanie pierwsze można potraktować jako ogólną refleksję nad wszystkimi językami. Drugie ma węższy charakter. Można je odnieść do sytuacji poety w czasach cenzury. Obok tych przekazów ogólnych pojawiają się wyznania prywatne, dla których dobrym komentarzem jest podtytuł: panegiryk nagrobny.
G stanowi pomost między poezją tradycyjną a poezją konkretną. Bada granice dziedzin i form oraz sposoby pojawiania się znaczeń. Tym samym mocno wpisuje się w swój czas. Jest gestem konceptualnym ze strony poezji.
Z tekstu Marii Anny Potockiej
Ryszard Krynicki (ur. 1943) – poeta, tłumacz, wydawca. Urodzony w Sankt Valentin w Austrii. Zaliczany do tak zwanego Pokolenia ’68, określanego przez krytykę literacką Nową Falą. Jest jednym z prekursorów niezależnego ruchu wydawniczego. W latach 70. i 80. był związany z ruchem opozycji demokratycznej. W latach 1976–1980 objęty zakazem druku; od tego czasu (do 1989) publikował swoje książki w drugim obiegu oraz w wydawnictwach emigracyjnych. Współzałożyciel Wydawnictwa a5 (1988), od 1991 roku redaguje serię poetycką Biblioteka Poetycka Wydawnictwa a5. Laureat między innymi niezależnej Nagrody Poetów (1975), Nagrody Kościelskich (1976), Nagrody Fundacji Alfreda Jurzykowskiego (1989), Nagrody Friedricha Gundolfa (2000) i Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta (2015). Stypendysta DAAD (Berliner Künstlerprogramm) w Berlinie (1993).
Ryszard Krynicki, G
Premiera: marzec 2015 roku
Wydawnictwo Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie
