Już dziś w Zamku Ujazdowskim w Warszawie zostanie otwarta wystawa duetu brytyjskich artystów Adama Broomberga i Olivera Chanarina Podstawowe zasady (Rudiments), w której podejmują polemikę z systemami władzy.
Wykorzystując medium fotografii, filmu oraz performansu, artyści uwydatniają napięcia i kontrasty między dyscypliną a przypadkiem, precyzją i chaosem, empatią i mimowolną przyjemnością czerpaną z oglądania cudzego bólu. Wystawa Podstawowe zasady (Rudiments) ma za zadanie skonfrontować publiczność z tworzeniem mechanizmów przemocy i narzędzi władzy oraz absurdem rutynowego posłuszeństwa.
Poprzednie projekty artystów wystawiane były w Tate Modern, Victoria & Albert Museum i Phorographer’s Gallery w Londynie, Museum of Modern Art w Nowym Jorku czy Stedelijk Museum w Amsterdamie. W 2013 roku Broomberg i Chanarin zostali nagrodzeni prestiżową nagrodą Deutsche Börse Photography Prize za publikację War Primer 2. W 2014 roku otrzymali Infinity Award przyznane przez Międzynarodowe Centrum Fotografii. W 2011 roku pełnili funkcję gościnnych kuratorów Miesiąca Fotografii w Krakowie.
Władza, jej narzędzia i mechanizmy fascynują Adama Broomberga i Olivera Chanarina. Ich praktyka artystyczna często prowadzi do bezpośredniego zaangażowania w relacje ze strukturami władzy w ramach tworzenia i wykorzystywania obrazów. Tak było w przypadku ich akredytacji jako reporterów w ramach misji wojskowej w Afganistanie u boku brytyjskiej armii (The Day Nobody Died), w trakcie której, zamiast fotografować dramatyczne wydarzenia, skupili się na instrumentalnej roli fotografów na linii frontu, towarzyszących im rytuałów i protokołów dokumentowania wydarzeń wojennych. Podobnie podczas quasi-antropologicznej wyprawy do Gabonu artyści odrzucili oficjalne zadanie, a także konwencje fotografii dokumentalnej i użyli historycznych klisz z lat 70., których niesławną cechą była niemożność właściwego oddania koloru ciemnej skóry. Ostatecznym efektem było jedno jedyne zdjęcie To Photograph the Details of a Dark Horse in Low Light.
Dwie serie prac konstytuują ważną część wystawy. Pierwsza pokazuje studia pocisków, które połączyły się w powietrzu. Te nieprawdopodobne obiekty zostały znalezione na polach bitew podczas wojny secesyjnej w USA i uważa się, że skutecznie uratowały życie dwóch żołnierzy. W ramach drugiego cyklu Broomberg i Chanarin sfotografowali pryzmaty wojskowe, kawałki szkła optycznego, które wykorzystuje się w celownikach broni precyzyjnej. Przemoc rozprzestrzenia się za pomocą tych materiałów: złączonych bryłek ołowiu i szkła kryształowego o ostrych krawędziach.
W tytułowym filmie wystawy Podstawowe zasady (Rudiments) niepokojąca postać błazna – mrocznego klauna, którego występ balansuje na skraju wulgarności – radykalnie wystawia na próbę militarne kody i zakłóca starannie zaplanowane układy zbiorowej choreografii kadetów przebywających na obozie wojskowym na przedmieściach Liverpoolu. Film kieruje uwagę widza na formujący moment dzieciństwa i wczesnej młodości, a jego intensywny rytm wyznacza utwór na perkusję w wykonaniu amerykańskiego muzyka znanego jako Kid Millions.
Broomberg i Chanarin podważają nie tylko zadania fotografa, ale także samo medium i jego rolę jako instrumentu politycznego. Aparat nigdy nie jest neutralny i niewinny, jego fizyczne i materialne właściwości często zdradzają głębiej zaprogramowane ideologiczne zadania. Za każdym razem artyści odwracają tradycję dokumentalną, stawiając w centrum nie finalny zapis i jego emocjonalny efekt, lecz wielowarstwowy proces i złożoną politykę produkowania obrazów. Podstawowe zasady (Rudiments) są ich pierwszą wystawą, na której kluczową pracą jest jednak film, a nie tak jak dotychczas fotografia. Równorzędną częścią ekspozycji jest także nieustający muzyczny performans.
Nie lubimy, jak ktoś nam mówi, że czegoś nam nie wolno.
Adam Broomberg & Oliver Chanarin
Kuratorka: Kaja Pawełek
Koordynatorka: Katarzyna Tomczak-Wysocka
Adam Broomberg & Oliver Chanarin | Podstawowe zasady (Rudiments)
Otwarcie: 26 czerwca 2015 roku, godz. 19.00
Spotkanie artystów z publicznością: 27 czerwca 2015 roku, godz. 17.00
Wystawa czynna do 6 września 2015 roku
CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie