Ekspozycja Morski żywioł w pejzażach Sotera Jaxy-Małachowskiego obejmować będzie 26 obrazów (olejnych na płótnie, gwaszy i akwarel na tekturze lub papierze) małego i średniego formatu autorstwa Sotera Jaxy-Małachowskiego (1867–1952) – jednego z najciekawszych polskich malarzy marynistów.
Tematem obrazów są widoki morza: Adriatyckiego, Tyrreńskiego i Bałtyku, które artysta malował podczas licznych podróży, odbywanych od 1904 roku na południe Europy, głównie do Chorwacji i Włoch, zaś w okresie międzywojennym na polskie wybrzeże. Dlatego obok widoków Wenecji, Capri czy Dubrownika (ówczesnej Raguzy) na wystawie zaprezentowane zostaną także morskie krajobrazy z okolic Helu, Orłowa, Gdyni, często wzbogacone motywem sztafażu: plaży, skał, samotnych drzew, rybackich łodzi, koszy, sieci, czasami postaciami rybaków lub turystów. Głównym tematem malarstwa Jaxy-Małachowskiego jest jednak żywioł morski, uwieczniany z różnych perspektyw, o różnych porach dnia i roku, zaś szczególną grupę stanowią nastrojowe nokturny o nasyconej, przełamanej kolorystyce, bodajże najpełniej oddające indywidualny styl tego autora – mistrza morskiego krajobrazu.
Wystawa, z założenia fragmentaryczna i przekrojowa, zaprezentuje najbardziej charakterystyczne wątki i motywy z marynistycznej twórczości artysty, zaś jej dopełnieniem będzie nastrojowy autoportret Sotera Jaxy-Małachoskiego.
Wybrane prace pochodzą z lat 1909–1945, czyli najintensywniejszego okresu malarskiej twórczości krakowskiego artysty. Wypożyczone zostaną od prywatnego kolekcjonera z Krakowa, posiadającego największy, wciąż powiększany, zbiór obrazów tego artysty. Dlatego na łódzkiej wystawie obok prac wielokrotnie prezentowanych (m.in. na ubiegłorocznej wystawie monograficznej Sotera Jaxy-Małachoskeigo w Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku) znajdą się też dzieła eksponowane premierowo, najnowsze nabytki kolekcjonera. Wszystkie wypożyczone dzieła reprezentują poszukiwania kolorystyczne w obrębie rzetelnego, realistycznego warsztatu i dopełnią obraz polskiej sztuki nowoczesnej pierwszej połowy XX wieku pokazywany widzom Muzeum Miasta Łodzi w Galerii Mistrzów Polskich.
Morski żywioł w pejzażach Sotera Jaxy-Małachowskiego (1867–1952) z kolekcji prywatnej
Kurator: Monika Nowakowska
Od 4 lipca do 11 października 2015 roku
Muzeum Miasta Łodzi